Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

De Viaanse molen

Het werk van de in 1952 te Wormerveer geboren Jan Groenhart is heel geliefd. Het door en door Noord-Hollandse karakter heeft daar veel mee te maken. Deze aquarel uit 1985 van de Viaanse molen van de Bergermeer bij Alkmaar vormt een mooi voorbeeld van Groenharts gevoel voor het landschap. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft een hele serie molenaquarellen van Groenhart in de collectie.

Realistische aquarellen

Jan Groenhart studeerde aan de Rietveld academie. Als inspiratiebronnen kunnen de Franse impressionist Paul Cézanne († 1906) en Kees Verwey († 1995) worden genoemd. Jan Groenhart bleef zijn geboortestreek trouw. Hoewel hij tegenwoordig in Bergen woont, staat zijn atelier in Wormer tussen de fabrieken langs de Zaan. Groenhart bouwde grote bekendheid op door zijn realistische aquarellen van het typische Noord-Hollandse landschap. Juist de aquareltechniek – die Groenhart meesterlijk beheerst – is zeer geschikt om het transparante spel van land, water en lucht te vangen. De spiegeling van schitterend ‘Elfstedenijs’ voegt een extra dimensie aan dit beeld van de Viaanse molen toe. Niet voor niets is Groenhart een fervent schaatsenrijder!

Tweedehands molen

De Viaanse molen dateert uit circa 1565 en stond oorspronkelijk in de Zijpe. Vanaf 1552 werd aan de bedijking van dit gebied van stuifzand, kwelders en wadden gewerkt. Tijdens de Allerheiligenvloed van 1 november 1570 liep de Zijpe weer vol. De tijden waren onzeker -in 1573 belegerden de Spanjaarden Alkmaar- en van herbedijking kon geen sprake zijn. De molens van de Zijpe werden verkocht, zo ook de Viaan. Deze molen verhuisde in 1579 naar de Bergermeer. Hij dankt zijn naam aan Hendrik van Brederode, heer van Bergen en Vianen. Hendrik legde in 1565-1566 het Bergermeer droog. Ook deze polder verdween in 1570 onder water, maar negen jaar later begon de tweede droogmaking. Toen werd in de Zijpe de Viaanse molen aangekocht. De polder Bergermeer fuseerde via via in het huidige hoogheemraadschap, dat nu eigenaar van de molen is. Hoewel er inmiddels een modern elektrisch gemaal naast de molen staat, is hij nog steeds helemaal maalvaardig. De Viaanse molen kan bezichtigd worden tijdens de molendagen of op afspraak met het hoogheemraadschap. Bas Kruk, de molenaar sinds 1953, leidt u graag rond.

Jan Groenhart, De Viaanse molen bij Alkmaar.

Nieuwe koers

Begin jaren negentig kreeg Groenhart behoeft aan nieuwe inspiratie. In 1992 maakte hij een lange reis naar Zuid-Amerika. In het in die tijd gemaakte werk speelt de mens in zijn omgeving de hoofdrol. Teruggekeerd ‘bevrijdde’ hij zich van zijn oude precieze stijl en vond zichzelf opnieuw uit. Nog steeds zijn Groenharts landschappen door en door Noord-Hollands, maar wel abstracter, losser. Bovendien richtte hij zich op nieuwe technieken, onder andere acryl- en olieverf. Het gaat niet langer alleen om de zichtbare wereld, maar ook om het gevoel dat die wereld oproept. Het in oktober 2012 in Bergen gepresenteerde boek Het gevoel van het landschap. Schilderijen van Jan Groenhart geeft een impressie van de tocht door dat innerlijke landschap die Groenhart het afgelopen decennium aflegde.

Meer info

www.jangroenhart.com
www.hhnk.nl

Publicatiedatum: 08/02/2013

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.