Bakker van de Huizer speculaas

In de wijde omgeving zijn ze bekend, de 'Huizermannetjes'. Deze speculaaskoeken werden in diverse maten verkocht, twintig, zestien, twaalf en acht in een pond. Vroeger kregen de Huizer kinderen de avond voor kerst een 'vurrël' (vier koeken in een pond) die op kerstmorgen als ontbijt werd gegeten.

2 min

Bakkerij Kruijmer

Voordat de speculaas werd genuttigd, doopte men hem graag eerst in de koffie. Wie van een ‘bol mannetje’ hield, legde de koek enkele dagen naast de trommel zodat hij lekker zacht kon worden.

Speculaas van Bakkerij Kruijmer. Beeld: Bakkerij Kruijmer.

Het maken van Huizer speculaas

Speculaas is al vanaf de zestiende eeuw hét handelsmerk van de Huizer bakkers. Elke bakker had zijn eigen geheime recept dat van vader op zoon overging. De kruiden die in ieder geval gebruikt werden zijn kaneel, gemberpoeder, kardemom, kruidnagelen, nootmuskaat, foelie, koriander en piment. Bijzonder aan de Huizer speculaas was verder dat er veel suiker in zat. Dat werd vroeger voor de vissers gedaan als ze naar zee gingen. Die namen speculaas mee in een trommel en door de suiker bleef het veel langer vers en knapperig. De verschillende vormen speculaas werden gemaakt met behulp van koekplanken. Deze planken werden gesneden door de bakkers, maar ook door rondreizende prentsnijders. Het speculaas snijden gebeurde ’s avonds na het werk. In de koekplanken met prenten werd dan het speculaasdeeg gedrukt en het overtollige deeg werd ervan afgesneden. Daarna werd het speculaasdeeg gekoeld en de volgende ochtend in de oven afgebakken.

Henk Kruijmer

In de jaren vijftig waren er nog zo´n 24 broodbakkers en één banketbakker in Huizen. Een aantal van hen bakte de beroemde Huizer speculaas. Tegenwoordig zijn er nog maar drie van oorsprong Huizer bakkers die dat doen. Bakkerij Kruijmer is één van hen. Henk Kruijmer begon in de bakkerij van Gerrit Rebel op de Molenberg om het vak te leren. Gerrit had geen opvolger, wat Henk de kans gaf om in 1933 de zaak over te nemen. Aan speculaas bakken zat veel werk. Alle broers en zussen hielpen daarom mee. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog deed de eerste met de hand bediende speculaasmachine zijn intrede bij bakkerij Kruijmer. Tegenwoordig gebruikt men elektrisch aangedreven walsmachines.

Beeld: Bakkerij Kruijmer

Huizer Melkmeisje

Om de ‘Huizermannetjes’ goed te presenteren maakt bakkerij Kruijmer gebruik van een koektrommel met een afbeelding van het Huizer Melkmeisje erop. Hierdoor is het duidelijk dat deze speculaas uit Huizen komt. Ook is het een aanrader om een Huizer speculaaskoek in de extra romige melk van het Huizer Melkmeisje te dopen en daarna op te eten.

Auteur: Kirsten Kouwenhoven.

Kijk voor meer informatie op de website van Bakkerij Kruijmer.