Van ‘Mooi Schagen’ tot ‘Ontheemde Zaanse Molens’ en van ‘Amsterdamse Wintergezichten’ tot ‘Een poëtische wandeling door Laren en Blaricum’, Uitgeverij Noord-Holland, die boeken over erfgoed uitgeeft, bestrijkt waarlijk de hele provincie.
>Leonard Vis (1930) zal vandaag spreken tijdens de dodenherdenking op 4 mei in Laren. Daaraan voorafgaand wordt het boek ‘Ies Bleekrode en zijn 32 Joodse onderduikers’ voor genodigden gepresenteerd in Singer. Vervolgens worden er bij de parkeerplaats 29 Stolpersteine (struikelstenen) gelegd. Ook zal de heer Vis donderdagavond 11 mei een lezing houden in de Nieuwe Kerk in Huizen. De Holocaust-overlever vertelt over zijn levens- en oorlogservaringen, ingeleid door historicus Anton Kos (kleinneef van Leo’s onderduikouders).
>
2 min
Het afgelopen jaar hebben burgerwetenschappers van het project Scars of War de Utrechtse Heuvelrug en ’t Gooi afgezocht naar resten uit de Tweede Wereldoorlog en andere conflicten. Honderden deelnemers onderzochten via online platform LiDAR hoogtekaarten en ontdekten duizenden plekken met resten van vliegtuigbominslagen, munitiedepots en loopgraven. Eind april werd het onderzoek afgerond.
> 3 min
Dit jaar vieren we 78 jaar vrijheid! We staan ook stil bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het Noord-Hollands Archief (NHA) organiseert en ondersteunt activiteiten en projecten om deze geschiedenis in leven te houden. Kom rond 4 en 5 mei naar de Janskerk en laat je met een podwalk langs historische plekken in Haarlem leiden of kom met je familie naar een van de theatervoorstellingen.
> 2 min
Van 29 april tot en met 5 mei delen vertellers, en bewoners verhalen in huizen waar Joden of verzetsmensen woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Bijzonder is dat je als bezoeker te gast bent in deze huizen en in de intieme setting van de woonkamer of keuken luistert naar de persoonlijke, ontroerende en vaak opmerkelijke geschiedenissen die plaatsvonden achter een voordeur ergens in Nederland. Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet vindt dit jaar plaats in 18 steden.
> 2 min
Hoe kun je op 5 mei de verzetsvrouwen van toen helpen? Door hun verhaal te vertellen en ze een gezicht te geven op Wikipedia. Dat gaat Atria samen doen met hulp van ervaren Wikipedia bewerkers, doe je ook mee?
> 1 min
Vanaf 16 april is in het Pomphuis de tentoonstelling ‘Bezetting en bevrijding in Heemstede en Bennebroek 1940-1945’ te zien. Deze expositie zou eigenlijk plaatsvinden in 2020 in het kader van 75 jaar vrijheid, maar is toen vanwege corona uitgesteld.
> 0 min
Het boek over het verzetswerk dat Jan Brasser in de Zaanstreek pleegde, kon verschijnen dankzij een financiële bijdrage van Tata Steel, de huidige eigenaar van Hoogovens, waar Brasser voor en tijdens de oorlog als smelter werkte. Auteur Filip Bloem vertelt over zijn speurtocht.
>Jan Brasser (1908-1991), die in de Tweede Wereldoorlog onder de schuilnaam Witte Ko opereerde, was een van de bekendste verzetsmensen uit de Zaanstreek. Filip Bloem, die bij het Verzetsmuseum werkt, schreef er een boek over.
>Op 10 februari werden in het Regionaal Archief te Alkmaar de resultaten gepresenteerd van twee rapporten over de rol van acht Noord-Hollandse gemeentes tijdens en na de Tweede Wereldoorlog bij de onteigening van de Joods onroerend goed en de afhandeling van deze kwestie na afloop van de oorlog. Het betreft de gemeentes Alkmaar, Bergen, Castricum, Dijk en Waard, Heiloo, Hollands Kroon, Schagen en Texel. Ook de gemeente Den Helder liet een onderzoek naar de kwestie uitvoeren en bracht vandaag het rapport naar buiten.
> 5 min
Op 10 mei 1940 dacht Gré Timmerman (meisjesnaam Jonker) dat ze treinen buiten hoorde rijden, maar het waren de Duitsers die een luchtaanval uitvoerden op het militaire vliegveld in Bergen. Dit was voor haar het begin van de Tweede Wereldoorlog. Jaren na de oorlog heeft haar gezin een Yad Vashem onderscheiding ontvangen voor het helpen van joodse onderduikers. Oneindig Noord-Holland sprak met Gré Timmerman (88 jaar) over haar herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog.
>Deed je mee aan het onderzoeksproject Scars of War? Of ben je geïnteresseerd in de resultaten van het onderzoek naar de overblijfselen van loopgraven, bomkraters en munitiedepots uit de Tweede Wereldoorlog op de Utrechtse Heuvelrug en in het Gooi. Volg dan op donderdag 9 februari tussen 19:30 en 20:30 het webinar ‘De resultaten van Scars of War’. Onderzoekers Wouter Verschoof-van der Vaart en Eva Kaptijn presenteren de resultaten.
> 1 min
Dat de Tweede Wereldoorlog niet alleen een ding is van senioren, bewijst de 22-jarige Robin Gouwswaard uit Nieuw-Loosdrecht. Hij bezit al 5.000 voorwerpen over Hilversum en omgeving in de oorlog.
>“Lief Vrouwke van mij. Daar er een kans bestaat dat ze me gaan verslepen, wil ik je even een woordje schrijven, misschien gebeurt het niet, misschien wel – in ieder geval maak ik dit briefje klaar en probeer het ‘eruit’ te krijgen. We zullen ons geen zorgen voor de tijd maken, maar het is wel goed een en ander klaar te hebben. Hoe ik naar je verlang kan niemand beter weten dan jezelf”, schreef de gevangen genomen gevechtspiloot Carel Steensma op zijn laatste briefje voordat hij vanuit het Huis van Bewaring Weteringschans via Amersfoort naar Natzweiler (Frankrijk) getransporteerd werd.
> 2 min
Voor veel Joodse Amsterdammers was Kamp Westerbork op de Drentse hei hun laatste verblijfplaats in Nederland. Het doorgangskamp was door de nazi’s ingericht als een stad, waar het normale leven zoveel mogelijk door kon gaan. De gevangenen hoopten er zo lang mogelijk te blijven, want wie op het wekelijkse transport naar het oosten werd gezet, wachtte een inktzwarte toekomst.
>In 2024 is in het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam een grote tentoonstelling te zien over door de nazi’s geroofd cultuurgoed van Joodse eigenaren. De tentoonstelling wordt gemaakt in samenwerking met het Rijksmuseum en is te zien op twee locaties: het Joods Museum en het nieuwe Nationaal Holocaustmuseum.
> 3 min
Het Verzetsmuseum Amsterdam presenteert de nieuwe Podwalk Plantagebuurt 1940-1945. Deze gratis audiowandeling is ingesproken door oud-burgemeester Job Cohen.
> 1 min
Iedereen kan meedoen aan Scars of War, het burgerwetenschapsonderzoek waarbij deelnemers via een online platform op hoogtekaarten op zoek gaan naar sporen uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bomkraters, loopgraven en munitiedepots. Meedoen kan gewoon vanuit huis van achter de computer, laptop of tablet en gaat via het online platform Zooniverse.
> 1 min
‘Kruipend door nauwe gangen vol met zand duurt het niet lang voor je omgeven bent door absolute duisternis. Metersdiep onder de grond hoor je slechts de echo van je eigen ademhaling, de buitenwereld is stil. Het signaal van je telefoon is weggevallen. Je schijnt met een zaklamp in het duister, waar sinds de oorlog geen licht meer is geweest.’
>Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn duizenden panden van Joodse burgers door de bezetter onteigend en doorverkocht. Na de oorlog zagen de teruggekeerde eigenaren of hun nabestaanden zich bij de restitutie in een aantal steden met langdurige procedures en soms hoge kosten geconfronteerd. Ons beeld van deze bijna vergeten onteigeningen en het proces van rechtsherstel is onvolledig en kent aanzienlijke verschillen per gemeente. Daarom coördineert het Noord-Hollands Archief (NHA) voor de bij het archief aangesloten gemeenten het onderzoek naar de onteigening van Joods vastgoed dat door onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen wordt uitgevoerd.
> 2 min
