In aanloop naar Museumweek 2024 deed de Museumvereniging een onderzoek onder het Nederlandse publiek naar de maatschappelijke impact van musea. Uit de resultaten blijkt dat 73% van de Nederlanders musea als onmisbaar ervaart en 85% van mening is dat musea van en voor ons allemaal zijn. Daarnaast vindt 70% het goed dat de overheid structureel meebetaalt aan musea.
>
2 min
In een baanbrekend onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) door een internationaal team van wetenschappers, is vastgesteld dat de vroegmiddeleeuwse glasproductie in Nederland deel uitmaakte van een uitgebreid Europees netwerk.
> 2 min
Met een nieuwe toepassing van magnetometersurvey is een deel van de prehistorische landschappen in kaart gebracht dat onder de IJsselmeerbodem ligt. Dit levert niet alleen waardevolle nieuwe kennis op over het landschap en de gebruiksmogelijkheden voor bewoners in die tijd, het biedt ook veel betere mogelijkheden om archeologische resten uiteindelijk op te sporen, te onderzoeken en te beschermen. Dit onderzoek wordt op 8 december gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift “Archaeological Prospection”.
> 3 min
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) ontvangt een bijdrage van € 9,5 miljoen voor het onderzoeksproject ‘DNA Nl: De erfgoedatlas van Nederland’. Dat maakte Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) bekend. In totaal is aan veertien Nederlandse Toegepaste Onderzoeksorganisaties en Rijkskennisinstellingen € 184 miljoen toegekend voor hoogwaardige en toekomstbestendige onderzoeksfaciliteiten. Die zijn van belang zijn voor het ontwikkelen van innovatieve producten en diensten.
> 1 min
Aanstaande donderdag geeft Nanda Geuzebroek een lezing over hoe omgegaan werd met de vondelingen in het Aalmoezeniersweeshuis in Amsterdam van 1780 tot 1830. Het innameboek uit 1791 is bewaard gebleven, met daarin geplakt de kleine briefjes die vaak tussen de babykleertjes werden gevonden.
> 1 min
Een maand voordat de Slag op de Zuiderzee 450 jaar geleden is doet de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) onderzoek naar mogelijke restanten van deze gebeurtenis. Dit vindt plaats op het Amsterdamse IJ, het Enkhuizer Zand en Wijdenes.
> 2 min
Donderdag 27 juli was de laatste dag van de opgraving van het scheepswrak Burgzand Noord 9. Afgelopen twee maanden deden maritiem archeologen nabij Texel onderzoek naar het achterschip van vermoedelijk een straatvaarder uit het midden van de 17e eeuw. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft dit onderzoek uitgevoerd in samenwerking met Vestigia en Baars-Cipro.
> 3 min
Sinds kort is er een interactieve kaart van archiefinstellingen in Nederland. Wat is het nut hiervan? Tijdens een onderzoek naar de aardbeiendiefstal van mijn betovergrootmoeder, moest ik voor haar proces-verbaal naar het Noord-Holland Archief. Je zou verwachten dat dit ook in het Amsterdam Archief te vinden is, maar er is een duidelijk verschil tussen een gemeentearchief en een provinciaal archief. Hoe weet je bij welk archief je moet zijn?
> 2 min
Veertig jaar verzamelde Sjek Venhuis uit Santpoort-Noord schotels, kommen en vuurklokken uit de zestiende en zeventiende eeuw. Het is keramiek met een hoge museale waarde, maar omdat ook Sjek niet het eeuwige leven heeft, schonk hij een groot deel van zijn collectie aan archeologisch museum Huis van Hilde in Castricum.
>Vanaf maandag 5 juni doen maritiem archeologen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) twee maanden lang onderzoek aan het scheepswrak BZN9. Dit schip is in de 17e eeuw gezonken op de Reede van Texel en is ook wel bekend onder de naam ‘Twee kanonnenwrak’. Het wrak is onderdeel van het Rijksmonument Burgzand Noord, waar ook het beroemde Palmhoutwrak ligt.
> 1 min
Volgend jaar staat er een grote operatie gepland in De Nieuwe Kerk, waarbij maar liefst acht zuilen een nieuwe fundering zullen krijgen. Deze indrukwekkende renovatie vormt tevens een unieke gelegenheid voor een fascinerende archeologische ontdekkingstocht onder de grond. Vanaf 25 mei zullen archeologen beginnen met het graven van de eerste sleuven, in de hoop talloze skeletten en andere waardevolle vondsten bloot te leggen. Een boeiend avontuur dat ons een bijzonder inzicht geeft in het verleden van deze historische locatie.
> 2 min
Fokke van der Meer (1936) is geboren en getogen in Amsterdam en woont sinds 1963 in Noorwegen. Toen hij in 1998 met vervroegd pensioen ging wist hij precies wat hij zou gaan doen: onderzoek naar de geschiedenis van zowel Noorwegen als Amsterdam. Van prijsboeken had hij nog nooit gehoord totdat er in 2006 één opdook in Trondheim. Deze bijzondere boeken waren de beloning voor de beste leerlingen aan de Latijnse scholen in Nederland. Meneer van der Meer vertelt ons er meer over in dit verhaal.
>Het afgelopen jaar hebben burgerwetenschappers van het project Scars of War de Utrechtse Heuvelrug en ’t Gooi afgezocht naar resten uit de Tweede Wereldoorlog en andere conflicten. Honderden deelnemers onderzochten via online platform LiDAR hoogtekaarten en ontdekten duizenden plekken met resten van vliegtuigbominslagen, munitiedepots en loopgraven. Eind april werd het onderzoek afgerond.
> 3 min
Op 10 februari werden in het Regionaal Archief te Alkmaar de resultaten gepresenteerd van twee rapporten over de rol van acht Noord-Hollandse gemeentes tijdens en na de Tweede Wereldoorlog bij de onteigening van de Joods onroerend goed en de afhandeling van deze kwestie na afloop van de oorlog. Het betreft de gemeentes Alkmaar, Bergen, Castricum, Dijk en Waard, Heiloo, Hollands Kroon, Schagen en Texel. Ook de gemeente Den Helder liet een onderzoek naar de kwestie uitvoeren en bracht vandaag het rapport naar buiten.
> 5 min
De Romeinen waren hun tijd ver vooruit met hun bouwwerken. Lange tijd was het een raadsel hoe het Romeinse beton zo lang mee kon gaan. Onderzoekers van onder meer MIT en Harvard hebben nu het geheim ontdekt.
> 0 min
Een jongetje met een baard van watten en een kartonnen kroon overhandigt een geschenk. Tegenover de Wijzen uit het Oosten staat een groepje herders, verkleed met doeken en baarden aan touwtjes. Aan de zijkant van het podium, tussen de coulissen, kijken kleine kinderen toe. Ondertussen wiegt een meisje het kindeke Jezus, een pop met een flinke bos haar. Het lijkt een kerstvoorstelling van een kerk of school, maar de beschrijving in de collectie van fotopersbureau De Boer luidt: ‘Kerstfeest woonwagenbewoners, IJmuiden, 20 december 1967’. Waar kijken we precies naar? Wie zijn deze kinderen en wie organiseerde deze avond?
>Het Amsterdam Museum heeft samen met de Vrije Universiteit Amsterdam, Netherlands Institute for Conservation+Art+Science+ (NICAS) en Naturalis Biodiversity Centre onderzoek gedaan naar de herkomst van het goud van de Gouden Koets. Lang was onbekend waar het bladgoud waarmee de koets is verguld vandaan kwam. De samenstelling van het goud is in een uitgebreid onderzoek vergeleken met monsters uit Suriname en Zuid-Afrika. Een mysterie is opgelost: het goud blijkt afkomstig uit Suriname.
> 5 min
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn duizenden panden van Joodse burgers door de bezetter onteigend en doorverkocht. Na de oorlog zagen de teruggekeerde eigenaren of hun nabestaanden zich bij de restitutie in een aantal steden met langdurige procedures en soms hoge kosten geconfronteerd. Ons beeld van deze bijna vergeten onteigeningen en het proces van rechtsherstel is onvolledig en kent aanzienlijke verschillen per gemeente. Daarom coördineert het Noord-Hollands Archief (NHA) voor de bij het archief aangesloten gemeenten het onderzoek naar de onteigening van Joods vastgoed dat door onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen wordt uitgevoerd.
> 2 min
Onder de naam Lab op pad slaat de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een brug tussen wetenschap en kunst en cultuur. Met onderzoeksapparatuur uit het Rijkserfgoedlaboratorium wordt in musea door het hele land onderzoek verricht naar objecten uit hun collecties. Museumbezoekers kunnen het onderzoek op locatie volgen en vragen stellen.
> 1 min
Het Rijksmuseum ontvangt meerdere genereuze schenkingen van 300.000 euro voor een grootschalig onderzoek naar vrouwen in de collectie. Hiervoor wordt samen met de particuliere begunstigers het Vrouwen van het Rijksmuseum Fonds opgericht, dat op 8 maart wordt gelanceerd. Het meerjarige onderzoek heeft tot doel vrouwelijke makers en beschrijvingen in de Rijksmuseumcollectie te inventariseren en een meer evenwichtige representatie in de collectie en presentatie te bewerkstelligen.
> 2 min
