Het is Boekenweek en dat betekent extra aandacht voor mooie, spannende en bijzondere verhalen. In Huis van Hilde, waar miljoenen vondsten uit de bodem van Noord-Holland zijn opgeslagen, liggen de verhalen bijna letterlijk voor het oprapen. Schrijfster Simone van der Vlugt haalt haar inspiratie dan ook mede uit plekken als Huis van Hilde en komt daar op donderdag 20 maart over vertellen in het archeologiemuseum in Castricum.
>
2 min
Minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil voorkomen dat een gouden middeleeuwse ring in het buitenland wordt verkocht. Hij heeft het proces gestart om de ring voor Nederland te behouden, na een verzoek om deze voor verkoop naar het buitenland te vervoeren.
> 2 min
Archeologiemuseum Huis van Hilde in Castricum bestaat 10 jaar. De miljoenen voorwerpen die de provincie hier beheert, zijn allemaal afkomstig uit de bodem van Noord-Holland. Van een eikenhouten boomstamkano tot een bronzen muntschat en een bontzandstenen sarcofaag. Wat vertellen deze objecten over de geschiedenis van onze mooie provincie? 10 jaar, 10 periodes, 10 topvondsten.
>Romeinen in Noord-Holland? Vaak wordt gedacht dat de Romeinen zich uitsluitend in het Zuiden van Nederland vestigden, met de Rijn als noordelijke grens. Inmiddels hebben diverse archeologische vondsten aangetoond dat de Romeinen wel degelijk actief waren in Noord-Holland. Zoals de vondst van de Romeinse wachttoren in Krommenie bijvoorbeeld, die aanleiding was voor het nieuwe stripboek ‘De Romeinen deel 2 – De Friese Opstand’.
> 2 min
Hoe zag kasteelterrein Oud Haerlem er in de middeleeuwen uit? Dat onderzocht bureau Saricon vorig jaar voor gemeente Heemskerk. In 2020 was al onderzoek gedaan, maar met nieuw veldonderzoek is het hele terrein in kaart gebracht. Ook zijn de resultaten tegelijk visueel geïnterpreteerd. Hierdoor is duidelijk geworden hoe het kasteelterrein eruit heeft gezien. Nergens in Nederland is een zo compleet en intact kasteel in de bodem bewaard gebleven.
> 2 min
Een verhalenverteller, kerstknutselen, midwinter kinderrondleidingen; in de kerstvakantie is er weer van alles te beleven in Huis van Hilde. Kom je gezellig langs?
> 2 min
In de Vroege Middeleeuwen moeten er al mensen in Castricum hebben gewoond, maar grote delen van die nederzettingen zijn inmiddels onder het duinzand verdwenen. En dan is er nog die ringburgwal. Reden genoeg voor een gesprek met Hans van Weenen die er een boek over schreef.
>Tegenwoordig is het meeste speelgoed gemaakt van plastic en afkomstig uit China. Overal zitten batterijen in en zo’n beetje alles maakt geluid en geeft licht. Toch speelden kinderen eeuwenlang met handgemaakt speelgoed van natuurlijke materialen. Tijdens archeologische opgravingen worden er regelmatig knikkers, tollen, poppengoed, dobbel- en dominostenen teruggevonden. Zoals bij een opgraving van een beerput in Amsterdam, waar zelfs een speelgoed veldkanon weer het licht zag.
>De raampartij van de Nienhuysvleugel van Geologisch Museum Hofland kon wel een opwaardering gebruiken. Daarom ontwierp Maureen de Vries een tijdsbeeld van 9 bij 3 meter uit de laatste ijstijd met een poolwoestijnachtig landschap met mammoet.
> 1 min
In het recent verbouwde archeologisch depot van Amsterdam ligt het archeologische geheugen van de stad. Op deze plek hebben de Gemeente Amsterdam, afdeling Monumenten en Archeologie; Universiteit van Amsterdam, afdeling Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archaeology (ACASA) en het Allard Pierson op woensdag 27 november een samenwerkingsoverkomst ondertekend. Het doel van de samenwerking is de resultaten van archeologische opgravingen en wetenschappelijk onderzoek met een breed publiek te delen.
> 1 min
Er zijn restanten gevonden van de scheepsblokkade in het IJ van 1573. Na de campagne in 2023, waarbij geen sporen van de blokkade zichtbaar werden, besloten specialisten nog één keer een zoekpoging te wagen. En met resultaat. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de Gemeente Amsterdam en het Amsterdamse bedrijf Periplus Archeomare werken samen aan dit project.
> 2 min
Bij een opgraving in een winkelpand aan het Alkmaarse Ritsevoort stuitten archeologen op een opvallende zwarte grondlaag. Het bleek te gaan om de verkoolde resten van een grote stadsbrand uit 1517. Dat jaar werd het Ritsevoort in de as gelegd door een Fries-Gelderse roversbende onder leiding van Grutte Pier. Voor de Friezen was hij een nobele vrijheidsstrijder, voor de Hollanders een gewelddadige plunderaar. Wie was die Grutte Pier en wat deed hij in Alkmaar?
>De fossiele neanderthaler-wenkbrauwboog van ‘Krijn’, de eerste neanderthaler van Nederland, is een van de belangrijkste prehistorische vondsten van Nederland. Het versteende botfragment is uitermate zeldzaam, wetenschappelijk gezien van onschatbare waarde en een grote publiekstrekker. Daarom zijn de vinder ervan, amateur-paleontoloog Luc Anthonis, en het Rijksmuseum van Oudheden er ontzettend blij mee en trots op dat dit inmiddels iconische fossiel op 11 november 2024 formeel is overgedragen aan de rijkscollectie.
> 2 min
Opperdoes wordt meestal in één adem genoemd met zijn bekende aardappel: de Opperdoezer Ronde. Wat veel mensen niet weten is dat er nog veel meer uit de grond wordt gehaald. In de jaren 1980 werd er in het kleine dorp een grootschalige archeologische opgraving gedaan. Uit de archeologische vondsten bleek dat er hier al sinds de Midden-Bronstijd (1700 v.Chr.) mensen woonden. De resultaten van dit onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in ‘Opperdoes, een geliefde plek. Oud onderzoek, nieuwe resultaten: bewoning in de Bronstijd en IJzertijd.’
>De resultaten van het onderzoek naar de mysterieuze omwallingen op de Larense Westerheide zijn op 29 augustus feestelijk gepresenteerd. Carla Kersbergen, directeur van het Goois Natuurreservaat, ontving de publicatie uit handen van Marjorie Verhoek, regiohoofd Noord-West van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De omwallingen of ‘kampjes’ stellen archeologen en oudheidkundigen al bijna 200 jaar voor een raadsel. Heeft het onderzoek het mysterie van de ‘kampjes’ nu opgelost?
> 2 min
Nederland heeft drie archeologische voorwerpen officieel overgedragen aan Egypte: een shabti, een schildering en een gemummificeerd hoofd. De onrechtmatig uit het land uitgevoerde objecten konden worden geretourneerd dankzij onderzoek door diverse partijen. Alledrie zijn door hun houders vrijwillig afgestaan voor teruggave. Bij de overdracht op vrijdag 23 augustus waren betrokken de Nederlandse politie, het Openbaar Ministerie, de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed, het ministerie van Buitenlandse Zaken en een aantal Egyptische en Nederlandse deskundigen.
> 3 min
In 1981 vond een archeoloog een Romeinse panfluit bij Dorregeest, Uitgeest. Het was een bijzondere vondst, want de panfluit was uit één stuk gemaakt. Tot nog toe zijn in heel Europa slechts vier panfluiten gevonden uit de Romeinse tijd die van één plankje hout zijn gemaakt.
>In het zuidoosten van Castricum ligt de Oosterbuurt, een van de oudste buurten van het dorp. Aan de Breedeweg staan enkele oude boerderijen die herinneren aan het agrarische verleden.
>De ingrijpende werkzaamheden die deze zomer in De Nieuwe Kerk in Amsterdam plaatsvinden, worden zo uitgevoerd dat publiek kan meekijken. De acht metershoge zuilen van het ‘middenschip’ die langzaam zakken, krijgen een noodzakelijke herfundering. Een dergelijk groot karwei in de kerk is meer dan drie generaties geleden.
> 4 min
Wie was toch het meisje op de foto die was gevonden bij opgravingen aan de Groeneplaats in Den Burg? Archeologen van Archeologie West-Friesland stuitten daar in het najaar van 2017 op een ‘fotocliché’ (een drukvorm voor afbeeldingen) van een meisje in een matrozenpakje. Onlangs heeft Huis van Hilde de vondst in bruikleen gegeven aan het meisje op de foto. Hoe is zij uiteindelijk gevonden?
>