Herdenken in het groen

Ieder jaar gedenken we oorlogsslachtoffers en staan we stil bij het grote geluk in vrijheid te kunnen leven. Dit jaar zal het herdenken van de Tweede Wereldoorlog op geheel andere wijze plaatsvinden. Maar plekken om te herinneren bevinden zich overal. Oneindig Noord-Holland maakt de verhalen en plaatsen van betekenis in tijden van oorlog en vrede, vrijheid en onvrijheid zichtbaar en tastbaar. Herdenk dit jaar bijvoorbeeld op deze stille plekken in het landschap, die je in alle rust te voet of te fiets kunt bezoeken.

2 min

De tragedie van Zijpersluis

In het polderlandschap van Zijpersluis staat op een kleine terp deze grote hand. De hand wijst omhoog. Aan de achterzijde van de hand vermeldt een plaquette tien namen. Het zijn de namen van tien mannen, die moesten boeten voor een mislukte aanslag op de brug van Zijpersluis. Tien mannen werden uit de gevangenis in Alkmaar en Amsterdam gehaald en gefusilleerd op de plek van de aanslag. In 1947 werd dit beeld van Willem Reijers onthuld.

Lees hier meer over ‘de tien van Zijpersluis’.

Bron: Traces of War.

De schuldige duinen van Schoorl

Waar nu het buitencentrum van Staatsbosbeheer staat, bouwde het Nederlandse leger in 1939 een Nederlands legerkamp. Na de Duitse inval kreeg het kamp een andere functie en veranderde het in het eerste internerings- en concentratiekamp van Nederland. In de korte periode dat het kamp in gebruik is, zitten er bijna 2000 mensen gevangen. Van de 649 Joodse gevangenen, overleefden er slechts 2 de oorlog.

Lees hier meer over de woelige geschiedenis van de Schoorlse duinen.

Uitzicht op het bezoekerscentrum. Bron: Wikimedia Commons.

Achtervolging in de Ronde Hoep

In het lieflijke polderlandschap van de Ronde Hoep, ten zuiden van Amsterdam, klonken twee dagen na de bevrijding geweerschoten. Acht leden van de Binnenlandse Strijdkrachten achtervolgden een groepje SS’ers, die op de vlucht waren geslagen. Tijdens een schietpartij, waarbij beide partijen elkaar vanuit de berm beschieten, werd bakkersknecht Anton de Lange neergeschoten. Een monument aan de Nesserlaan is ter gedachtenis aan hem opgericht.

Lees hier meer over deze fatale achtervolging.

Monument voor Anton de Lange aan de noordzijde van de Nesserlaan. Bron: Wim Groeneweg.

Onder het zand in Kennemerland

Onder het zand en de planten in Kennemerland liggen bunkers, muren en vestingwerken verscholen. Ze maken deel uit van een hele rits kustverdedigingswerken die de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben gebouwd. Veel restanten zijn afgebroken en daarmee uitgewist. Ook namen die herinnerden aan de oorlog werden na de oorlog veranderd. Het Moffenpad bij Castricum werd bijvoorbeeld omgedoopt tot de Stille Strandweg. Toch zijn er nog genoeg sporen van de oorlog te vinden.

Lees hier meer over de oorlog aan zee.

Bunkers in Kennemerland. Bron: NP Zuidkennemerland.

Een kruis op de Bussummerheide

Op de Bussummerheide verheft zich een groot houten kruis, met daarop een vijftal namen. Het gedeelte van de Bussummerheide waar nu het monument staat was vroeger militair oefenterrein. Het hoorde bij de oostelijk ervan gelegen legerplaats Crailo, Tijdens de oorlogsjaren waren hier verschillende Duitse legereenheden ingekwartierd. Vijf verzetsmensen zijn in de eerste jaren van de oorlog door de Duitsers gevangengenomen en op de schietbanen van de legerplaats gefusilleerd.

Lees hier meer over het gedenkkruis op de Bussummerheide.