2 min

Aan het woord: Siem Wognum

Tuinder tegen wil en dank, zo begon het voor Siem Wognum. Je zou het niet zeggen als je de markante Pancrasser, op 88-jarige leeftijd, in zijn groente- en bloementuin ziet rond stiefelen.

Siem haalde het diploma voor meubelmaker, wilde namelijk vliegtuigbouwer worden, en vliegtuigen werden toen nog van hout gemaakt. Maar door de Tweede Wereldoorlog liep het allemaal anders. Siem werd tewerkgesteld in Duitsland, ontsnapte, pleegde verzetswerk en werd opgepakt. Hij belandde in een concentratiekamp in Berlijn. Van de groep van 27 mensen overleefden alleen hij en 1 medegevangene. In 1945 werd hij bevrijd door Amerikaanse soldaten.

Portret van Siem Wognum

“Er was geen andere keus”

Na de oorlog ging Siem Wognum bij zijn vader op het land werken. Ook al wilde hij liever iets anders. Het duurde dan ook lang voor hij het vak van tuinder leerde waarderen. “Pas na een jaar of 5. Toen kreeg ik psychologische rust en kon ik dat bestaan aanvaarden.”

Veel mannen uit de omgeving werden tuinder uit noodzaak. “Er was geen andere keus.” Sint-Pancras telde 178 tuinders en nog eens 400 loonwerkers op het land. “Daarvan zijn er 100, die daar nooit hadden moeten zijn. Ze hadden geen verstand van zaken”, zegt Siem stellig. “Toen de Hoogovens opkwamen, de suikerindustrie, de linoleum, waren ze zó weg.”

Verschillende gewassen om de gevolgen van weersinvloeden op te vangen

Siem Wognum daarentegen, ontwikkelde een fascinatie voor het tuinderschap. Hij leerde genieten van de omgeving waarin hij dagelijks verkeerde. “De natuur is zo verschrikkelijk mooi, zit zo ragfijn in elkaar.”

Samen met zijn broer Aart had Siem vier mensen in dienst. De Wognums verbouwden eerstelingen, pootaardappelen, bloemkool, andijvie, witlof en narcissen. “Om de gevolgen van de weersinvloeden op te vangen, moet je zorgen dat je verschillende gewassen hebt.”

Het was hard werken en onmenselijk vroeg opstaan, al zul je dat uit Siems mond nooit horen. Om 2.00 uur ’s nachts van huis om de bloemkool te oogsten. Om 7.00 uur varen om rond 7.30 uur in de lighallen van de veiling te kunnen zijn. Dan loten welk nummer het eerst mocht veilen. Per product ging dat. Om 8.00 uur startte de veiling met de bloemkool als eerste bieding. “Want die moest weg, de wijde wereld in, het was een dagproduct.”

Siem Wognum staat nog steeds vroeg op. Geniet nog steeds van alles wat groeit en bloeit. En mag graag over het tuindersbestaan filosoferen: “Ik ben er achter gekomen: ik weet niets. Als een arts een fout maakt, kan hij de volgende dag proberen om het beter te doen. Als ík een fout maak, heb ik pas een jaar later de kans om het over te doen. Je bent een heel klein onderdeeltje van de natuur. Als tuinder mag je proberen het goed te doen.”

Publicatiedatum: 14/02/2013