Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Agatha van Foreest

Agatha, dochter van de puissant rijke regent Jonkheer Nanning van Foreest - één van de machtigst mannen in West-Friesland, wordt in 1733 geboren in het stadspaleis van de familie aan het Grote Oost. Zij krijgt een eerste klas opleiding, leest, maakt muziek en geeft, zoals het hoort als mooie 19 jarige bruid het ja-woord aan haar neef Joan van Foreest. Het is een gearrangeerd huwelijk, zoals gebruikelijk in regentenkringen, bedoeld om de rijkdom in de familie te houden. Agatha is een voorbeeldige echtgenote. Ze baart in 14 jaar tijd maar liefst negen kinderen. Niets bijzonders, alles volgens het boekje.

Ware liefde, openlijk belijdt

Maar dan in 1766, neemt haar leven een dramatische wending. Haar man overlijdt en laat Agatha als 33-jarige weduwe met negen kinderen achter. Niet van plan eenzaam oud te worden begint Agatha een affaire met haar 25 jarige huisknecht, Jan Schenk. Het is ware liefde en….. zij belijdt die openlijk. Dat is in die tijd ongehoord, een ongekend schandaal. Dat Jan Schenk uit een boerenfamilie komt kan al niet door de beugel, maar hij is nog katholiek ook. En dat betekent dat hij nooit een belangrijke positie zal kunnen bekleden, wamt daar moet je Nederlands Hervormd voor zijn.

En dus wordt er heel wat af geroddeld in de regentenkringen en ook in haar eigen familie hoeft Agatha niet op steun te rekenen. Haar oudste zonen zijn zo kwaad over deze schande de familie aangedaan, dat ze Jan Schenk met getrokken sabels van moeders buiten in de Beemster jagen.

Agatha van Foreest, 1725-1799. Collectie Westfries Museum, objectnummer 01578.

Hoon, spot en bewondering

Het mag allemaal niet baten. Tegen de geldende mores en alle maatschappelijke druk in trouwt Agatha in 1775 toch met haar grote liefde. Daarmee wordt ze een outcast. Hoon en spot zijn haar deel. Maar ze oogst ook bewondering. De schrijfster Betje Wolff bijvoorbeeld verdedigt haar vurig. ‘Wat is dat ene heldin ; zij durft gelukkig te zijn’ verzucht zij en die hartenkreet is vast door veel meer vrouwen destijds in stilte gedeeld.

In de twintigste eeuw houdt Agatha aan haar moedige keuze de bijnaam De Lady Chatterly van Hoorn over, omdat zij net als de hoofdpersoon uit het beroemde boek van D.H. Lawrence voor haar hart durft te kiezen. Daarmee is zij misschien wel een voorloopster van de emancipatie van de vrouw en van het huwelijk. Hoe dan ook, Agatha leeft nog 13 jaar gelukkig met haar Jan. Bij zijn overlijden vragen haar kinderen hypocriet ‘Moeder, moeten wij nu rouwen?’

Publicatiedatum: 01/03/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.