Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Heerhugowaard

Bijzondere (bij)namen: Alkmaar en omstreken Van heerschapshuis tot zorgboerderij: de Leeuwenhof Strijd om droge voeten begon na de watersnood pas goed Opgraving grafkelder Brederodes Zwartbonte koeien als inspiratie De ziel van de Omringdijk De Heer van Jericho in Heerhugowaard Keizer Karel vol met wijn Napoleon en de familienaam Klomp

Bijzondere (bij)namen: Alkmaar en omstreken

Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: Alkmaar en omstreken.

>

Strijd om droge voeten begon na de watersnood pas goed

Na de watersnood van 1916 ging de bezem door het versnipperde landschap van de dijkwaterschappen. Daarvoor in de plaats kwam één groot en professioneel waterschap dat samen met Provinciale Waterstaat de strijd met het oprukkende water aan ging.

>

Opgraving grafkelder Brederodes

Drie gemeenten, Vianen, Velsen en Heerhugowaard zijn verbonden door de familie Van Brederode. Samen gingen zij op zoek naar de invloed en betekenis van de Brederode-dynastie door de eeuwen heen.

>

Zwartbonte koeien als inspiratie

‘Landschap’, dat is de titel van dit schilderij van Eugène Brands (1913-2002). Je moet er twee keer naar kijken, maar inderdaad: puur abstract is het niet. Er valt een horizon te onderscheiden en een blauwe hemel met witte nevelplekken. En de wit-zwarte vlekken lijken wel wat op de tekening van een koe.

>

De ziel van de Omringdijk

Begin jaren zeventig werd met de komst van dijkgraaf Lo de Ruiter, eerder burgemeester van kunstenaarsdorp Bergen, een start gemaakt met de interessante bedrijfscollectie moderne kunst van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Noord-Hollandse kunstenaars en watergerelateerde onderwerpen krijgen altijd een streepje voor in de collectie. Het werk van Doris Groeneveld mag dan ook natuurlijk niet ontbreken.

>

De Heer van Jericho in Heerhugowaard

Al heel lang is er tegenover de Dionysiuskerk aan de Middenweg in Heerhugowaard een café gevestigd. Jarenlang staat dit bekend als café ‘Halfweg’, vanwege de ligging halverwege de Middenweg. In 1951 besluit de eigenaar, Henk van den Heiligenberg, naast het café een restaurant te openen op de plek waar eerst de bij het café horende doorrijstal stond. Vanaf dat moment is Heerhugowaard een restaurant met een interieur in boerenstijl rijker, genaamd ‘De Heer van Jericho’.

>

Keizer Karel vol met wijn

Het oude Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen bezat een imposante hensbeker van verguld zilver. Hij werd in 1660 vervaardigd door de Haagse edelsmid Jeremias Micheel. De bokaal droeg de naam ‘Keizer Karel’, naar keizer Karel de Vijfde. Hij werd gezien als de oprichter van ‘Uitwaterende Sluizen’. De beker wordt nog steeds gebruikt door het huidige Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

>

Napoleon en de familienaam Klomp

De burgerlijke stand is in het grootste deel van Nederland ingevoerd in 1811 door Napoleon Bonaparte. Dit was – onder andere – om de dienstplicht beter te kunnen afdwingen ten behoeve van zijn leger. Ook kon hij zo een efficiëntere belastingheffing invoeren. Met de invoering van de burgerlijke stand werd iedere Nederlandse burger die nog geen vaste achternaam had, verplicht er een te kiezen. De meisjesnaam van mijn grootmoeder is Klomp. Waar komt deze naam vandaan?

>