2 min

Bijzondere collectie

Het doek behoort tot de kunstverzameling van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Dit waterschap begon na 1970 met de vorming van een bedrijfscollectie moderne kunst. Noord-Hollandse kunstenaars en onderwerpen verwant aan water en het typische polderland hadden daarbij altijd een streepje voor. En dan mag een doek van Eugène Brands niet ontbreken.

Cobra-groep

Brands begon als reclametekenaar. Na de Tweede Wereldoorlog ontpopte hij zich als een van de voormannen van de avant garde. Hij had goede contacten met directeur Sandberg van het Stedelijk Museum Amsterdam. Dat leidde in november 1949 tot een spraakmakende ‘Internationale Tentoonstelling van Experimentele Kunst’. Die vormde meteen de eerste grote expositie van de befaamde CoBrA-groep. Er was een hele serie werken van Brands te zien, die speciaal voor deze tentoonstelling waren gemaakt.

Eugène Brands, ‘Landschap’, olieverf op doek (1979). Collectie Hoogheemraadschap Hollnds Noorderkwartier, Heerhugowaard.

Het mysterie van het licht

De CoBrA-beweging en Brands gingen echter al spoedig ieder hun eigen weg. In 1962 brak hij echt door tijdens weer een tentoonstelling in het Stedelijk. Aan het einde van de jaren zestig begon Brands ‘kosmische periode’. Die wordt gekenmerkt door wollige en in elkaar overlopende vormen. Brands zelf zei hierover: “Het licht is een fantastische schepping en alles overheersend is de uitstraling in de kleur. Het element kleur moet puur kosmisch overkomen, als het ondoorgrondelijke mysterie van het licht!” Vaste materie was voor Brands een illusie, alles stroomde, bewoog en veranderde.

Spannend zwartbont

Dit Panta Rhei werd verbonden met een welbeschouwd vanzelfsprekend detail in het Hollandse landschap: de vlekken van koeien. Daar maakte Brands geen geheim van: “(…) sinds ik bij ingeving vanuit een rijdende trein er plotseling, boeiende abstrakte schilderijen in zag, intrigeren deze uiterst spannende zwart-wit contrasten mij in hoge mate”.

Eugène Brands, ‘De rode wolk’, acryl op doek (1994). Collectie Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Heerhugowaard.

Rode wolk

Naast het grote landschap uit 1979 bezit het hoogheemraadschap nog een werk van Eugène Brands. Het is kleiner van formaat, maar minstens even intrigerend. Dit doek is getiteld ‘De Rode Wolk’.

www.hhnk.nl
www.eugenebrands.nl

Publicatiedatum: 27/10/2011