2 min

De kwestie over het toelaten van vrouwen als bestuurslid kwam ter sprake toen het hoogheemraadschap zijn reglement wilde vernieuwen. Als beheerder van de dijk tussen Amsterdam en Muiden beschermde het hoogheemraadschap delen van Utrecht en Noord-Holland. Zodoende moest het reglement voldoen aan zowel Utrechtse als Noord-Hollandse regels. Maar die regels waren tegenstrijdig als het over vrouwen in een waterschapsbestuur ging.

Het bestuur van hoogheemraadschap Zeeburg en Diemerdijk, 1921. Collectie Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Barre omstandigheden

Noord-Holland had er geen principiële bezwaren tegen. Als een vrouw aan de eisen voldeed, zoals voldoende grondbezit binnen het hoogheemraadschap, dan was wat Noord-Holland betreft de keuze aan het hoogheemraadschap. Het bestuur van provincie Utrecht had andere opvattingen: geen vrouwen in een waterschapsbestuur! Dat werk was fysiek te zwaar. Het bij nacht en ontij en in barre omstandigheden verdedigen van de dijk tegen hoge waterstanden achtten ze geen werk voor vrouwen. Noord-Holland lichtte dit verschil van mening toe aan het hoogheemraadschap, met het verzoek te laten weten hoe het hoogheemraadschap hierover dacht.

Voorafgaand aan een geplande vergadering wordt per brief gespeculeerd over de bedoeling van dit verzoek. Zou Utrecht dan toch vrouwen willen toelaten als bestuurslid als het hoogheemraadschap aangeeft dat te willen? Of toch niet, met als risico een ongeldig reglement?

Onhandig en onpraktisch

Binnen het bestuur werd verschillend over de kwestie gedacht. De dijkgraaf en één bestuurslid waren tegen het toelaten van vrouwen tot het bestuur, en zij wonnen het pleit. De derde persoon had het wel willen toestaan. Eerder had hij al laten weten dat hij op persoonlijke titel tegen was, omdat hij “waar het op zaken afdoen aankomt, vrouwen meestal erg onhandig en onpraktisch” vond. Professioneel gezien vond hij wél dat vrouwen lid van het bestuur mochten worden. Voor een bestuursfunctie was namelijk alleen grondbezit een vereiste. Ook praktisch zag hij niet zulke bezwaren: “wanneer de vrouw, die tegenwoordig zoo veel aan sport doet, zich een passend costuum aanschaft; waarom kan zij dan niet meeschouwen?” En meer nog: “bij nacht en ontijden (…), dat komt eenvoudig niet voor bij goed onderhoud”.

Uitsnede brief van een bestuurslid waarin hij zijn mening geeft over het voorstel vrouwen toe te laten. Collectie Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Vrouwen in het bestuur

Het hoogheemraadschap liet dus aan de provincie weten dat zij het ‘allezins ongewenscht’ vonden om bestuursfuncties open te stellen voor vrouwen. Sindsdien is er veel veranderd. Maar dat is nog niet zo lang geleden. Pas in de jaren ’70 van de vorige eeuw konden vrouwen bestuurslid worden bij het Hoogheemraadschap van Amstelland, de opvolger van Zeeburg en Diemerdijk. Of dat toen ook gebeurde… dat is iets dat nog uitgezocht moet worden. Inmiddels zitten er meerdere vrouwen in het waterschapsbestuur.

Auteur: Annemieke de Boer

Dit verhaal is eerder verschenen op historisch platform UtrechtAltijd.

Publicatiedatum: 20/01/2023