
Het begin van De Kat
In 1646 werd er een verfmolen opgericht, waar een windbrief voor werd verleend aan Adriaen Gerritsz. van Someren, die hem het recht gaf met de molen wind te ‘vangen’. De molen werd rond 1689 tot oliemolen verbouwd en ging een kleine honderd jaar later door een brand verloren. Hierna werd de molen in 1782 in korte tijd weer opgebouwd. In 1904 verkocht de familie Honig de molen aan de firma Vis Pz. en werd het bouwerk tot stellinghoogte afgebroken. De onderbouw en schuur van de molen werden gebruikt als opslag- en droogplaats voor krijt.

Verfmolen De Kat, gezien vanaf het bruggehoofd, april 2008. Beeld: Wikimedia Commons, Quistnix.
Een stukje van de De Duinjager
In 1960 kwam er een achtkantige bovenkruier boven op de in 1904 achtergebleven stelling en werd de molen weer tot verfmolen ingericht. Deze bovenachtkant van verfmolen ‘De Kat’ kwam van een andere molen, namelijk molen ‘De Duinjager’ die in 1696 door Adam Jansz. Duijn als snuifmolen aan het Oostzijderveld was gebouwd. Net als De Kat ging de Duinjager in 1781 in vlammen op om vervolgens weer te worden opgebouwd. Toen De Duinjager in 1959 moest wijken voor stadsuitbreiding, werd de bovenkant naar De Kat verplaatst.

Opbouw Verfmolen “De Kat” in 1959. Collectie Gemeentearchief Zaanstad.
Een wereldberoemde verfmolen
Beide molens waar de huidige ‘De Kat’ uit is opgebouwd, deden lange tijd dienst als verfmolen. De Kat is daarnaast een tijd ingericht geweest voor de productie van plantaardige oliën en in De Duinjager werden achtereenvolgens verfhout, krijt en brokken steenkool vermalen. Na de verbouwing werd de molen in 1969 tijdelijk gebruikt voor het zeven van zaagsel, waarna het toerisme een grote rol kreeg en de molen onder Sjors van Leeuwen en Piet Kempenaar weer gebruikt werd voor verfstoffen en krijt. Kunstenaars en andere geïnteresseerden uit binnen- en buitenland komen voor deze producten naar De Kat, die zich inmiddels heeft gespecialiseerd in de productie van hoogwaardige verf.

Verfmolen de Kat, links molenaar Piet Kempenaar en rechts George van Leeuwen. Collectie Gemeentearchief Zaanstad.
Auteur: Liza Koppenrade
Bronnen:
Publicatiedatum: 15/04/2015
Vul deze informatie aan of geef een reactie.
1 reactieHeel graag lijf ik op de hoogte.
Kun je ook pigmenten of verf bij jullie kopen?