2 min

1. Een oud beroep

De werkzaamheden die vallen onder het beroep secretaresse bestaan al eeuwenlang. In de middeleeuwen werden deze taken uitgevoerd door een ‘secretarum’ en een monnik. Het werk bestond uit het schrijven en vertalen van teksten. Vaak was een secretarum in dienst van een koning of een landheer. De taken en vaardigheden van deze functie zorgden voor een machtspositie. Er waren maar weinig mensen die vreemde talen spraken en konden schrijven.

Koningin Juliana neemt in haar werkkamer op paleis Soestdijk de post door met haar particulier secretaris mr. J. van der Hoeven en haar particulier secretaresse jonkvrouwe Catharine Roell.

2. Macht

Niet alleen de uitzonderlijke taken zorgden voor een machtspositie voor de secretaresse. Aan de naamgeving van het beroep ligt een betekenis ten grondslag die ook een deel van de machtspositie verklaart. ´Secretum´ betekent geheim in het Latijn. Vandaag de dag heeft de secretaresse nog altijd een vertrouwenspositie en is ze een persoonlijke assistente van een baas. Een Amerikaanse uitgever sprak ooit: ‘wees altijd aardig tegen secretaresses, want ze bewaken de toegang tot onze wereld’.

Minister-president Rutte biedt zijn secretaresses een bloemetje aan als bedankje voor ‘de bergen werk die zij elke dag verzetten.’

3. Mannen en vrouwen

Tegenwoordig is bijna negentig procent van de secretaresses vrouwelijk, maar tot de jaren zeventig van de negentiende eeuw werd dit beroep nog veelal uitgeoefend door mannen. Ook de eerste leerlingen van het huiskamerinstituut van Schoevers waren mannen. Vanaf deze tijd kwamen er steeds meer vrouwen in dienst. Eerst om te ondersteunen in lichte administratieve klussen, maar later kwamen er steeds meer verantwoordelijkheden bij. Vanaf 1925 namen veel directeuren een vrouwelijke assistente in dienst om te ondersteunen bij hun werkzaamheden.

Schoevers speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van arbeidsparticipatie onder vrouwen. In de jaren vijftig van de twintigste eeuw was hij een van de grote lobbyisten tegen de wet die vrouwen verbood om na hun huwelijk nog te werken.

4. Beroemde leerlingen

De secretaresseopleiding van Schoevers kende vele bekende leerlingen, die in het dagelijks leven zeker niet de minste posities bekleden. Voorbeelden hiervan zijn kinderboekenschrijfster Annie M.G. Schmidt, Annemarie Jorritsma, de burgemeester van Almere, presentatrices Hanneke Groenteman, Anita Witzier en Caroline Tensen, zwemkampioene Inge de Bruijn en zelfs onze minister van defensie Jeanine Hennis-Plasschaert.

Secretaresse op typemachine. Foto via Unsplash.

5. Secretaressedag

Ondanks de bovenstaande punten was het imago van de secretaresse lang niet altijd positief. Geen wonder dus dat op 20 april 1989 de eerste secretaressedag werd gevierd in Nederland. Deze speciale dag om de secretaresse in het zonnetje te zetten, stil te staan bij haar taken en haar toegevoegde waarde voor het bedrijf werd bedacht door Fleurop, het Secretaresse Magazine (Nu Management Support Magazine), het Starjob Secretaresse Uitzendbureau, Bloemenbureau Holland en, hoe kan het ook anders, Schoevers.

Auteur: Eva Bleeker

Bronnen

– Innl.nl – Machtige Secretaresses
– Katja Kreukels – School voor nette meisjes
– Opzij – De Meisjes van Schoevers

Publicatiedatum: 14/04/2015