Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Het Hoornse Taartarrest: Van Gend & Loos

De Hoornse Taartmoord deed in 1910 in heel Nederland veel stof opwaaien. Dat kwam uiteraard door de daad zelf, die de dood van een hoogbejaarde vrouw tot gevolg had. Misschien speelde ook een rol dat de moordenaar, de 64-jarige Jacobus Johannes Beek uit Hoorn, zo planmatig te werk was gegaan. Hij had de taart in Haarlem gekocht bij een nog maar net geopende banketbakker, waar niemand hem kende. Nadat hij in een Haarlems café arsenicum in de taart had gedaan en een verpakking daar omheen, ging hij naar Amsterdam. Daar schoot hij om vijf uur ’s middags op straat een jongen aan, die hij het pakket liet afleveren bij Van Gend & Loos. Als naam en adres van de afzender werd genoteerd: Markus, Nieuwezijds Voorburgwal. Om tien uur ’s avonds ging Beek met de trein terug naar Hoorn.

Juist in het grote Amsterdam verliep niet alles volgens plan. Vlak nadat Beek bij Van Gend & Loos was geweest, werd hij herkend door ene Jacob Polak, een handelsreiziger en oud-inwoner van Hoorn. Deze kreeg de indruk dat Beek, “in een donker colbertpak met fantasiehoed”, op iets of iemand stond te wachten. Toen Polak naar hem toe liep, draaide Beek zich om en begon te wandelen, via het Rokin en de Nes naar de Oudezijds Voorburgwal. Toevallig was dat de route die Polak naar huis moest lopen. In de Nes haalde hij Beek in en begon naast hem te lopen. Deze deed of hij hem niet kende en zei niets. Uiteindelijk sloeg Beek bij de Oudezijds Voorburgwal linksaf richting de Damstraat, waar Polak hem uit het oog verloor. Hij vond het ontwijkende gedrag van Beek maar vreemd.

Foto van de Dam in Amsterdam 1900. Van Gend & Loos was gevestigd in het meest rechter pand, op de hoek van de Dam met het Damrak.

De verklaring van Polak werd op 4 oktober, vermoedelijk ’s avonds, opgenomen door de Amsterdamse politie. Dat is opmerkelijk, want dat is de dag van de arrestatie van Beek. Polak verklaarde dat hij de naam van Beek had gelezen in een krantenbericht over de gifmoord. Ook in 1910 kon het nieuws, dankzij toen moderne communicatiemiddelen als de telegraaf, blijkbaar dus zeer snel gaan. De Hoornse politie kreeg daardoor vrijwel meteen waardevolle informatie over het reilen en zeilen van Beek op 28 september binnen. Zijn gedrag werd ongetwijfeld erg verdacht gevonden. Het had er alle schijn van dat hij geprobeerd had om Jacob Polak af te schudden.

Getuigenverhoor Jacob Polak 04-10-1910. In dit verhoor vertelde Jacob Polak over zijn vreemde ontmoeting met J.J. Beek. (Noordhollands Archief Haarlem)

Auteurs: Richard Sandbrink en Jan de Bruin

Publicatiedatum: 24/10/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.