Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Sint Nicolaaskerk: een boegbeeld van Amsterdam

Schuin tegenover het Centraal Station staat de Sint Nicolaaskerk als een prachtig boegbeeld van de stad. Al sinds de negentiende eeuw domineert deze katholieke kerk de skyline van Amsterdam.

Drie kerken

Deze kerk aan de Prins Hendrikkade is niet de eerste kerk die de naam draagt van de heilige. De allereerste Sint Nicolaaskerk is de huidige Oude Kerk. Tijdens de Alteratie in 1578 werd de katholieken deze kerk ontnomen en veranderde het in een protestantse kerk. De katholieken mochten hun geloof niet meer in het openbaar belijden en hun kerkgebouwen werden ingenomen voor de protestantse dienst. De tweede Sint Nicolaaskerk was daarom noodgedwongen een schuilkerk. Deze kerk is bekend komen te staan onder de naam Ons’ Lieve Heer op Solder, aan de Oudezijds Voorburgwal. Tot slot is de Sint Nicolaaskerk aan de Prins Hendrikkade de derde kerk die deze naam draagt.  Officieel is de naam H. Nicolaas binnen de Veste.De reden waarom er drie kerken deze naam dragen is vanwege het feit dat Sint Nicolaas de patroonheilige is van Amsterdam. Veel havensteden hebben Sint-Nicolaas als beschermheilige omdat hij van oudsher schutspatroon is van zeemannen en kooplieden.

Centraal Station vanaf het IJ gezien

Katholieke bouwwoede

Lange tijd bleven de katholieke kerken van Amsterdam dus ondergronds. Pas in 1853 werd de bisschoppelijke hiërarchie hersteld en mochten er weer katholieke kerken worden gebouwd, echte katholieke kerken. De schuilkerken werden in rap tempo vervangen door mooie exemplaren. De tijd van de roomse manifestatiedrang brak aan, de katholieken bouwden kerkgebouwen die uitdrukking gaven aan hun herwonnen zelfbewustzijn.
Voor veel katholieke architecten was de gotische bouwkunst de ware christelijke bouwstijl. Dit werd ook gedeeld door de architect en bouwmeester P.J.H. Cuypers. Hij wist met zijn hoge kerkgebouwen menig stads- en dorpsbeeld te beheersen. Het Centraal Station, schuin tegenover de Sint Nicolaaskerk, is een voorbeeld van deze stijl.

Barok

In een tijd waarin voor kerkbouw de neogotiek dus hoogtij vierde werd de Sint-Nicolaaskerk echter in een andere stijl gebouwd. Het kerkbestuur koos namelijk via een uitgeschreven prijsvraag voor het ontwerp van de architect A.C. Bleys. Zijn ontwerp bestond uit een kruisbasiliek met het neobarok als uitgangspunt. Deze stijl was geïnspireerd op het Italiaanse barok.  Het barok is onder andere herkenbaar in de koepel, torens en het voorportaal.De grootste blikvanger van de kerk is de58 meterhoge koepel. De kerk werd verder gebouwd in de vorm van een Latijns kruis waarbij de koepel zich boven de viering bevindt.
Op de gevel prijkt een beeld van Sint Nicolaas. Het interieur van de Sint Nicolaaskerk is ook barok. De inrichting is naar Nederlandse maatstaven enorm rijk. Het altaar is uitgevoerd in marmer en wordt geflankeerd door een aantal heiligbeelden. De schilderingen zijn geïnspireerd op Italiaanse fresco’s uit de vroege Italiaanse schilderkunst en werden in dertig jaar voltooid. De belangrijkste schilderingen in de kerk is de kruiswegstatie, die scènes uit de lijdensweg van Jezus en zijn stervensproces uitbeeldt. Maar ook het Mirakel van Amsterdam is afgebeeld. De bouw duurde van 1884 tot 1887. Tegenwoordig is de Sint Nicolaaskerk nog steeds in gebruik als katholieke kerk.

Publicatiedatum: 29/02/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

1 reactie
  • Maurice schreef:

    Producten die voor het goede doel verkocht worden in het nicolaasjaar, wil ik wel promoten in het Zuiden ..Het verhaal was mooi voor de eucharistieviering.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.