2 min

Dat kon. Begin februari 1945 klommen rond zevenen ’s avonds ongeveer 80 kinderen in drie vrachtauto’s. Die stonden bij Garage Saan op de Muiderstraatweg. De jeugdige reizigers (5 tot 15 jaar) zaten op stro. Het was koud en donker. Alleen uit de koplampen kwam een spleetje licht. Benzine was er niet meer, auto’s reden op houtgasgeneratoren. Dat schoot niet op, hoogstens 40 km per uur. Na drieën ’s nachts sukkelde het transport Holwerd binnen. Daar stond een bord erwtensoep klaar. Henk Teiwes vertelde zoiets verrukkelijks in jaren niet gegeten te hebben. Na de soep vertrokken de kinderen naar hun pleeggezinnen.

Gedenksteen Holwerd.

Gaarkeuken

De wagens kwamen met voedsel in Diemen terug. Drie van dergelijke transporten waren er. Holwerd telde op een gegeven moment wel 125 kinderen uit Diemen. Het maandenlange verblijf daar leidde vaak tot een band voor het leven. Pas toen in Diemen voldoende te eten was, keerden de kinderen uit Friesland terug.

Henk Teiwes was eind juni aan de beurt. Gearriveerd op de Muiderstraatweg wilde Henk uit de laadbak van de vrachtwagen springen. Hij vroeg een man even iets van hem aan te pakken. Bleek die man zijn vader te zijn. Henk had hem niet herkend – zo sterk was zijn vader in de laatste maanden vermagerd.

Gedenksteen in Holwerd. © G. Herrema. Beelden aangeleverd door Vereniging Ameland.

Diemen in de Tweede Wereldoorlog

Op de eerste dag dat de Duitse troepen in mei 1940 ons land binnentrokken, viel in Diemen al meteen een vliegtuigbom. Het zou niet de laatste zijn. De oorlogsjaren hebben zichtbare sporen nagelaten in Diemen. Er staan enkele monumenten in Diemen en op de joodse begraafplaats ligt een bijzonder urnenveld. Maar de meeste plekken die in de jaren 1940-1945 een belangrijke rol hebben gespeeld, passeer je zonder te weten wat zich daar heeft afgespeeld.

De inwoners van Diemen hebben dagelijks de gevolgen ervaren van de Duitse bezetting. Verzetslieden pleegden hier aanslagen op treintransporten. Aan de Ouderkerkerlaan rolde in het grootste geheim verzetsblad Vrij Nederland van de pers. Joodse buren bleken plots vertrokken. Een hele woonbuurt moest tegen de vlakte om Duitse soldaten bij een bunkermuur op de Hartveldsebrug een ruimer schootsveld te geven. In een koude wintermaand hobbelden ernstig ondervoede kinderen ’s nachts in onverwarmde vrachtwagens naar pleeggezinnen in Friesland. Daar was meer eten dan de gaarkeuken aan de Muiderstraatweg bood.

Publicatiedatum: 26/11/2014