2 min

Franse bezetting

Tijdens de Franse bezetting had Naarden het zwaar te verduren. Napoleon had op 18 oktober 1813 in Leipzig een gevoelige nederlaag geleden. De toestand werd voor de Franse belegeraars zo lastig dat zij zich terugtrokken binnen de muren van Naarden-Vesting. Omdat de Fransen vreesden voor een lange periode van strijd, gingen ze op strooptocht, op zoek naar proviand. Op dinsdag 30 november 1813 werd Bussum geplunderd. Zelfs de woning van pastoor Wilkamp werd niet ontzien. Niet alleen de keukenvoorraad maar ook de huisraad werd meegenomen tot zelfs zijn kousen aan toe. De Fransen wilden ook dat het schootsveld bij Naarden vrij van zicht was, zodat ze vijandelijke legers al van verre zagen aankomen. Maar ook het Nederlandse leger zat niet stil. Een samengeraapt leger van Pruisische Ulanen, Kozakken, Amsterdamse schutterij en Gooise boerenlandstorm onder leiding van kolonel Van Den Bosch boden tegenstand.

Jan Tabak Landmeter Jacob Bolten was ook een verdienstelijk kunstenaar.Dankzij hem kunnen we ons een goede voorstelling maken hoe gebouwen en landschappen buiten de vesting er uitzagen. Hier een afbeelding van ook toen al gerenommeerde Jan Tabak (logement Sandbergen), waar Anna Meurs als dienstmeisje veel in contact kwam met zowel Franse soldaten als Kozakken. Dat verklaart wellicht haar latere rol als tolk. Foto: Stadsarchief Naarden.

Anna Meurs

Een bijzondere rol tijdens de belegering speelde het dienstmeisje Anna Meurs van het logement Zandbergen. Zij heeft een belangrijke rol gespeeld in de onderhandelingen bij de herovering van Naarden op de Fransen. Vanwege haar beroep kende ze veel mensen van zowel binnen de Vestingmuren als daarbuiten. Tekenaar Jacob Bolten legde de onderhandelingen van Anna Meurs met een Franse soldaat vast in een poging de Fransen tot overgave te dwingen. Dat juist een dienstmeisje een prominente rol had in de onderhandelingen is opmerkelijk. Misschien omdat ze haar talen goed sprak. Maar in ieder geval beeldde de tekenaar Jacob Bolten haar prominent af in een aquarel waarin Anna Meurs in onderhandeling is met een Franse soldaat. Ondanks haar inspanningen plunderden de Franse soldaten de volgende dag Bussum en ruim een week later ging het logement Zandbergen in vlammen op.

In 1815 nadat de Fransen zich hadden overgegeven, werd het terrein van het oude Zandbergen gekocht door de Amsterdamse handelaar in suiker J.P. van Rossum die er een houten buitenplaats bouwde.

Het nieuwe Jan Tabak

Het logement Jan Tabak werd pas in 1826 herbouwd op de plek waar nu het Golden Tulip Hotel Jan Tabak staat. De Amersfoortsestraatweg was inmiddels verhard en een belangrijke doorgangweg geworden. Het was de artilleriecommandant van Naarden, majoor P.F. de Seyff, die ervoor zorgde dat op de nieuwe plek Jan Tabak herrees. De nieuwe locatie was weer goed gekozen, het lag vrijwel tegenover de prachtige beukenlaan (nu Oud Blaricummerweg), die toegang gaf tot het schitterende landgoed Oud-Bussum.

Nog steeds is het hotel een belangrijke ontmoetingsplek.

Bron: Tentoonstelling 300 jaar Jan Tabak, 1987.

Publicatiedatum: 20/10/2011