2 min

In 1931 opende het raadhuis van de architect Willem Marinus Dudok (1884-1974) feestelijk zijn deuren. Maar voordat in 1927 de eerste spade in de grond ging, was daar al heel wat aan voorafgegaan. Dudok had een heel eigen opvatting over het nieuwe raadhuis. In zijn ontwerpen liet hij zich beïnvloeden door het functionele Nieuwe Bouwen: een manier van bouwen met veel aandacht voor vlakke gevels zonder decoraties. Zijn vakgenoten hadden moeite met hun eigenzinnige collega, maar Dudok ging volstrekt zijn eigen gang.

De binnenplaats van het raadhuis. Foto: Flickr/Zoetnet.

Visie en karakter

De vlakke gevels van het Hilversumse raadhuis zijn met een wiskundige precisie gecomponeerd. Dudok realiseerde zich dat zijn moderne ontwerp niet meteen populair zou zijn. Toch was hij er vast van overtuigd dat het raadhuis van blijvende waarde zou zijn voor de gemeente Hilversum. Het raadhuis is een ruimte om te werken en te vergaderen, maar ook om een receptie te organiseren, vond Dudok.

De Burgerzaal in Dudoks raadhuis. Foto: E.V.Chochanova, via Wikimedia (CC BY-SA 4.0).

Minder lelijk dan de Beurs van Berlage

De gemeenteraad reageerde in eerste instantie enthousiast op de bouwplannen. Totdat de raad in 1924 besloot het hele bouwplan af te blazen, omdat de gemeentebegroting kampte met grote tekorten. Met de verkoop van het raadhuisterrein wilde de gemeente de hoge belastingdruk verlagen. De burgemeester vond bovendien dat het raadhuis het uiterlijk kreeg van een fort. De gemeentesecretaris vond het bouwplan weliswaar mooier dan de Beurs van Berlage, maar dat vond hij al lelijk. Er werd een handtekeningenactie gestart. Vijfenvijftig vooraanstaande architecten, waaronder Berlage, pleitten voor het bouwplan. Het raadhuis kwam er, maar nog steeds waren er tegenstanders.

Het Hilversumse raadhuis. Foto: Wouter Hagens, via Wikimedia (publiek domein).

Eerherstel Dudok

Gelukkig hebben de tegenstanders geen gelijk gekregen. Na de restauratie van 1996 is het raadhuis weer in zijn volle glorie te zien. Niet alleen architecten en studenten bouwkunde uit binnen-en buitenland bezoeken het stadhuis en steken hun bewondering voor Dudok niet onder stoelen of banken. Maar ook toeristen vinden nog steeds de weg naar Nederlands mooiste gebouw. Eerherstel voor de eigenzinnige, eigenwijze maar tegelijkertijd zeer getalenteerde bouwmeester Dudok.

Auteur: Margriet van Seumeren.

Bron: Herman van Bergeijk, Willem Marinus Dudok – Architect-stedebouwkundige 1884-1974, Naarden 1995, pp. 44-45.

Publicatiedatum: 28/12/2010