2 min

De oudste gebouwen van Weesp vind je in de Slijkstraat, op de Hoogstraat en aan wat nu de Nieuwstraat heet. De oudste panden die je aan de Slijkstraat ziet staan, dateren uit de 17e eeuw. Keizer Karel V ging in 1552 in een oorkonde akkoord met het aanleggen van een (nieuwe) straat bij de Slijkstraat: de Middenstraat die naar de kerk leidt. Weesp was toen uitgegroeid tot een stad van betekenis – het bezat al twee eeuwen stadsrechten.

Op de grens van de gebieden van de bisschop van Utrecht en de graaf van Holland nam Weesp een strategische positie in. Vooral ook omdat de hoofdroute tussen Holland en Utrecht langs Weesp via de Vecht liep. De stad ontwikkelde zich zodoende tot zowel een handels- als een vestingstad.

Winkelen in de Slijkstraat. De Slijkstraat op een winterse novemberdag eind 2014. De indertijd drukke doorgaande route in het stadshart van Weesp is nu het domein van voetgangers. Beeld: Jan Maarten Pekelharing.

Muren en poorten

Het water van de Vecht en het Smal Weesp kaderde de stad af. Halverwege de Slijkstraat groeven de stedelingen een gracht, dat is nu de Nieuwstraat. Langs dat water werd ter bescherming van de stadsbewoners een aarden wal opgeworpen.

Toch viel niet te voorkomen dat de stad meermalen door aanstormende vijandelijke troepen werd veroverd en leeg geplunderd. In de tijd van Karel V moet Weesp ongeveer 200 goede woningen geteld hebben. De stad stond toen bekend om zijn lakennijverheid. De keizer kon op een plattegrond uit 1551 zien dat Weesp ommuurd was. Met enkele toegangspoorten, waarvan een aan het einde van de Hoogstraat bij de Noordersluis (de Muiderpoort). Aan het andere eind van de Hoogstraat stond de Klinkettepoort (richting Utrecht). En aan het eind van de Slijkstraat had je de Geinpoort (of Amsterdamse poort).

Drukke doorgaande weg

Via het Buitenveer, een dijkweggetje langs het Smal Weesp, kwam het wegverkeer uit Amsterdam Weesp binnen. Dit was de kortste route voor wie van Amsterdam naar ’t Gooi wilde. In de Slijkstraat kon het een drukte van belang zijn. En met name de hoek met de Hoogstraat was een gevaarlijk kruispunt. Pas in 1937, na realisering van de provinciale weg (N 236) die buiten de bebouwde kom van Weesp kwam te liggen, konden stadbewoners veiliger winkelen in de Slijkstraat. Tegenwoordig is het helemaal een voetgangersgebied.

Rijksmonumenten

De Slijkstraat telt tientallen panden met het predicaat rijksmonument. Een van de oudste is de winkel op nummer 52. Lopend door deze winkelstraat valt op hoeveel typen eeuwenoude gevels je hier ziet. Fraaie historische panden vind je ook aan de Achteromstraat.

Die straat ligt aan de achterzijde van de winkels aan de Slijkstraat. De Achteromstraat loopt gedeeltelijk langs het Smal Weesp. Dat verklaart de oude pakhuizen die hier staan. Via het Smal Weesp voeren immers schepen af en aan naar Amsterdam en Utrecht. Hier staat ook een vroegere ijsfabriek.

Bronnen

• A.J. Zondergeld-Hamer, ‘De Geschiedenis van Weesp – Van prehistorie tot de moderne tijd’.
• ‘Weesp Monumentenstad’, monumentenspecial van Historisch Weesp (ledenblad Historische Kring Weesp).

Publicatiedatum: 10/04/2015