2 min

Het persoonlijke drama van de dijkgraaf

Op 14 juli 1835 trad Daniël Carel in het huwelijk met de tien jaar jongere freule Henriëtta Cornelia van Tets. Zij was van de juiste komaf en bovendien een schoonheid met een warm en gastvrij karakter. Het paar vestigde zich in Alkmaar. Daar schonk Henriëtta in 1836 het leven aan een dochter. In juni 1838 volgde een zoon. Die overleed jammer genoeg binnen een half jaar. Moeder zelf was toen ook ziek. Zij had last van aanvallen van benauwdheid. Waarschijnlijk leed Henriëtta Cornelia aan tering of tuberculose, een longziekte waaraan destijds weinig viel te doen. In het voorjaar van 1839 ging zij kuren in Bad Godesberg bij Bonn in Duitsland. Daar stierf zij op 30 juni 1839.

Jonkheer Daniël Carel de Dieu Fontein Verschuir. Beeld: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

De dood

Het lichaam kwam terug naar huis. De rouwdienst in het witte kerkje van Heiloo werd geleid door ds. Nicolaas Beets. Hij geniet onder het pseudoniem Hildebrand grote bekendheid als schrijver van de Camera Obscura. Beets was gehuwd met Aleida van Foreest, een andere voorname familie uit Heiloo. In zijn preek vertelde Beets hoe Henriëtta bij het overlijden van haar zoontje reeds zelf “den dood in den aderen droeg”. Tot overmaat van ramp was het overgebleven dochtertje ziekelijk. Zij stierf op 12-jarige leeftijd in 1849. Daniël Carel had haar met alle denkbare zorg omringd. Hij vatte twee jaar later moed en hertrouwde met Carolina Walland. Uit dit tweede huwelijk werden vijf kinderen geboren, waarvan er vier de volwassenheid haalden.

Freule Henriëtta Cornelia van Tets, eerste echtgenote van D.C. de Dieu. Beeld: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

Zilveren kelk

Als dijkgraaf van de Schermer beging Daniël Carel in 1841 een ongelukje dat hem nog zeker lang heeft geheugd. Zijn voorganger, dijkgraaf Petrus de Sonnaville, schonk in 1823 een kristallen bokaal met zilveren voet aan de polder. Aan de ene zijde van de kelk was zijn familiewapen gegraveerd en aan de andere kant het wapen van de Schermer. Daniël Carel brak dit bijzondere glas in 1841. Om de fout te herstellen schonk hij een onbreekbaar zilveren bekertje aan de polder. Dat is aan de voorzijde voorzien van zijn imposante familiewapen. Aan de achterkant is de volgende inscriptie aangebracht:

‘Jonkh. D.C. de Dieu Fontein Verschuir van Heiloo den drinkbeker van zijnen voorganger den Heer Dijkgraaf P. de Sonnaville gebroken hebbende heeft ter blijvende herinnering aan derzelve daarvoor deze aan het Polder bestuur van de Schermeer aangeboden in mei 1841.’

Het gebroken glas werd met kleine ijzeren krammetjes zo goed mogelijk gerepareerd. Beide bekers worden nog steeds in het Noorderpolderhuis bij Schermerhorn bewaard. Daar vergaderde het bestuur van de Schermer. In de vergaderzaal hangen ook portretjes van Daniël Carel en zijn eerste vrouw aan de wand: stille getuigen van een vergeten drama van de dijkgraaf.

Op Open Monumentendag is het Noorderpolderhuis vaak geopend, zie voor meer info de website van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

Publicatiedatum: 02/03/2011