Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

De stijfselfabriek de Bijenkorf

Ruim negen op de tien Nederlanders hebben een product van Honig in huis. Maar wat velen niet weten is dat het bedrijf ooit begonnen is in Koog aan de Zaan met een houten stijfselfabriekje de Bijenkorf. Hoewel anders doet vermoeden, heeft deze Bijenkorf niet van doen met het modeconcern, maar des te meer met de grote voedselproducent. Hoe ontwikkelde dit bedrijf zich en hoe boekte het zoveel succes?

Hoe het begon

In 1867 kocht Klaas Honig een fabriekje in Koog aan de Zaan. Het stijfselfabriekje heette toen ‘De Troffel’. Er werd handmatig tarwemeel gemengd om er stijfsel van te maken, wat in het huishouden werd gebruikt om linnengoed te stijven. Acht jaar later werd door zoon Meindert Honig een stoommachine aangekocht en werd er overgestapt op maïsmeel. Dit was de basis voor de NV Stijfselfabriek De Bijenkorf.

Stijfselfabriek de Bijenkorf.

Meer dan stijfsel

Door nieuwe technieken en in introductie van kunststoffen in textiel nam de vraag naar stijfsel sterk af. Er werd daarom afgestapt van stijfsel en begonnen met de productie van zetmeel en glucose, wat veel werd gebruikt in de papier- en voedingsindustrie. Er volgde een halve eeuw van uitbreidingen en groei. In 1899 werd de fabriek De Bij er bijgevoegd. Hier werd maïsstijfsel, maïzena en later ook pudding gemaakt. Ruim tien jaar later besloot Honig de concurrerende Nijmeegse stijfselfabriek Van Stam over te nemen en veranderde de naam in Hollandia. In deze vestiging werd voornamelijk tarwezetmeel geproduceerd, een grondstof voor soepen en later ook vermicelli. Nog tien jaar later werd ook de Oostzaanse tarwestijfselfabriek Het Varken overgenomen, maar deze fabriek brandde een paar jaar later al af.

Iedereen kent Honig

In 1922 had Honig een wereldwijde primeur met de krulvermicelli. Dit was een groot succes en niet lang daarna volgde de introductie van macaroni. In 1930 volgde een succes met het eerste pakje droge soep: vermicellisoep. Honig was al snel niet meer weg te denken uit de Nederlandse keuken. In 1965 gingen de Honig fabrieken samen met het Scholten concern, dat bestond uit Noord-Nederlandse aardappelzetmeelfabrieken. Dit werd Koninklijke Scholten-Honig. Het ging echter snel bergafwaarts en in 1978 was het concern failliet. De fabrieken werden door diverse partijen overgenomen. Het voedselmerk Honig kreeg een doorstart.

Stijfselfabriek de Bijenkorf rond 1910.

De Bijenkorf bleef achter

Toen het Nederlandse voedselmerk Honig in 2001 werd opgekocht door de Amerikaanse multinational H.J.Heinz en ruim tien jaar later weer door Berkshire Hathaway, had de fabriek de Bijenkorf daar al niets meer mee te maken. Na het faillissement van Scholten-Honig ging men in de Bijenkorf over tot een staking voor het behoud van de werkgelegenheid. De Bijenkorf werd uiteindelijk gered door staatsdeelname. Eind jaren tachtig werd de zetmeelfabriek de Bijenkorf overgenomen door het Belgische bedrijf Amylum, wat op hun beurt weer in handen kwam van het Britse Tate en Lyle die de zetmeelproductie voortzet.

Auteur: Saskia Groeneboer

Bronnen

Publicatiedatum: 29/04/2015

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

3 reacties
  • Kranen schreef:

    Ik ben in het bezit van 3 echt hele oude pakjes stijfsel van jullie, is daar belangstelling voor?

    • Redactie Oneindig Noord-Holland schreef:

      Beste Trudy Kranen,
      Wij beheren helaas niet de bedrijfscollectie van stijfselfabriek de Bijenkorf. Daarom raden wij u aan om met hen contact op te nemen.
      Veel succes!

  • Henk Happe schreef:

    Je vergeet csm die het merk honig had en die heeft alles verkocht aan Heinz.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.