2 min
De Zuiderkerkstoren tijdens de restauratie.
Petra van Diemen, Zuiderkerkstoren (2017). Beeld: Archivolt architecten
De Zuiderkerkstoren tijdens de restauratie.
De Zuiderkerk
Op initiatief van de Gereformeerde kerkenraad gaf Amsterdam bouwmeester Hendrick de Keyser in 1601 de opdracht tot de bouw van de Zuiderkerk. De eerste steen werd vervolgens op 22 augustus 1603 gelegd, maar daarna lag de bouw jaren stil door geldgebrek. In 1606 besloot Amsterdam om de kerk toch af te bouwen. De oplevering van de toren liet nog tot 1614 op zich wachten, maar op Pinksterzondag 22 mei 1611 vond de eerste kerkdienst al plaats. De Zuiderkerk was de eerste kerk van de stad die speciaal voor protestantse diensten was gebouwd.
De laatste kerkdienst was de voltrekking van een huwelijk op 12 september 1929. In de volgende jaren heeft de Zuiderkerk een aantal uiteenlopende functies gehad, zoals die van mortuarium tijdens de Hongerwinter. Amsterdam kocht de kerk in 1968 voor een half miljoen gulden en nam de zorg voor het monument op zich. Na een ingrijpende restauratie tussen 1975 en 1979 deed de kerk dienst als expositieruimte en informatiecentrum van de gemeentelijke dienst Ruimtelijke ordening. Tegenwoordig is de kerk af te huren voor evenementen.
De Zuiderkerkstoren vóór de restauratie.
Petra van Diemen, Zuiderkerkstoren (2016). Beeld: Archivolt architecten
De Zuiderkerkstoren vóór de restauratie.
In oude luister hersteld
De Zuiderkerk stond in 2011 opnieuw in de steigers. Dat jaar werd het gebouw onder handen genomen en vanaf augustus 2016 was ook de toren aan de beurt. Het eerste plan was om het natuursteen van de toren net als het lood grijsblauw te schilderen, maar architectuurhistoricus Pieter Vlaardingerbroek begon een onderzoek om het oorspronkelijke kleurbeeld te achterhalen.
De kleurstelling uit 1978 was gebaseerd op veronderstellingen. De witte sporen op het lood bleken geen afwerkingskleuren, maar een symptoom van verouderd lood. Toch is toen besloten om de toren wit te schilderen. In 2016 keek Vlaardingerbroek voor zijn onderzoek niet alleen op detailniveau, maar ook naar het geheel: hoe verhouden de materialen en tinten zich tot het architectonische ontwerp? De kleuren van onderdelen en details moesten kloppen bij de kleuren van het geheel.
Detail van de open ui onder de gouden bol voor de restauratie.
Petra van Diemen, Zuiderkerkstoren (2016). Beeld: Archivolt architecten
Detail van de open ui onder de gouden bol voor de restauratie.
Uit het onderzoek bleek dat het lood oorspronkelijk donkergrijs was en het zandsteen zijn natuurlijke lichtgele kleur had. Die kleuren zijn bij de restauratie van 2016-2017 teruggebracht. De toren zal qua kleurstelling nu een groter contrast tonen. In plaats van een witte top op een bakstenen voet, ontstaat een spannendere driedeling: een donkere loden top, een licht zandkleurig middel en een bakstenen voet.
Eind april verdwijnen de eerste steigers en vanaf dan zijn de nieuwe kleuren te aanschouwen. Naar verwachting is de gehele restauratie in september 2017 afgerond en kunnen we de Zuiderkerkstoren bewonderen zoals hij in 1603 bedoeld is.
De ui tijdens de restauratie.
Petra van Diemen, Zuiderkerkstoren (2017). Beeld: Archivolt architecten
De ui tijdens de restauratie.
Publicatiedatum: 20/04/2017
Vul deze informatie aan of geef een reactie.