2 min

Eind achttiende eeuw verkoopt Louise Françoise van der Poorten, weduwe van Thomas van Beeck, De Beek aan Jan Messchert van Vollenhoven. Van Vollenhoven koopt ook duingrond met een tuinmanshuis, twee schuren en een koepel aan de overkant van de Bloemendaalse weg, het later zo genoemde Overbeek/ Lindenheuvel. Op De Beek laat hij door de timmerman Lambert Rouwens een tuinhuisje bouwen in Chinese stijl, de ‘Chinese tent’.

Bij Messchert van Vollenhovens dood in 1814 erft zijn zoon Josua van der Poorten van Vollenhove de buitenplaats met overplaats. De volgende eigenaar, Frederik Taunay, laat Jan David Zocher jr. er vanaf 1831 de bestaande landschapstuin herstructureren. Zocher oriënteerde het park met lange zichtlijnen richting Haarlem.

Huize “De Beek” te Bloemendaal aan de Busken Huëtlaan 6. Collectie Noord-Hollands Archief.

Een nieuw huis

In 1840 splitst Taunay De Beek en de overplaats en verkoopt hij de overplaats aan de weduwe Borski-van de Velde. In 1882 komt De Beek in handen van Johannes (Jan) Borski, die de buitenplaats verhuurt. Hij laat omstreeks 1884 de tuin opnieuw aanleggen door Leonard Anthony Springer. In het kader van deze vernieuwing wordt in 1885 een grote vijverpartij gegraven.

In 1891 erft Bertha Johanna van der Wilson-van der Vliet, de achternicht van J. Borski, De Beek. In 1893 laat zij het zeventiende-eeuwse huis slopen en vervangen door een nieuw huis op een kunstmatige heuvel. In verband met de nieuwbouw verandert Springer de zichtlijnen door het park: het uitzicht is niet meer op Haarlem gericht, maar op de duinen. Voor het nieuwe huis wordt een nieuwe vijver gegraven.

Ingang van huize De Beek, waarin van 27 juni 1945 tot 1 april 1946 gevestigd was de Politieke Opsporingsdienst (P.O.D.) Haarlem afdeling Zuid te Bloemendaal. Collectie Noord-Hollands Archief.

De Beek krijgt een stalling met koetshuis

Huis De Beek krijgt in 1902 een stalling met koetshuis en koetsierswoning aan de Omvalslaan (architect S. de Rooy) en in 1905 de nog bestaande tuinmanswoning aan de Bloemendaalseweg 175. Ook wordt het terrein van De Beek uitgebreid met gronden van het naburige Buiten Twist.

Het huis uit 1893 wordt op zijn beurt gesloopt in 1938. De toenmalige eigenaar, John Waterloo Wilson (1879-1940), geeft de Aerdenhoutse architecten A.P. Smits en C. van der Linden de opdracht voor een villa die er nu nog staat. Deze villa wordt in de Tweede Wereldoorlog gebruikt door Duitse militairen. Vanaf juni 1945 is hier de Politieke Opsporingsdienst gevestigd. Na verkoop van De Beek worden huis en park eind jaren zestig van de twintigste eeuw opgeknapt door de familie Brenninkmeijer. Recentelijk is het terrein verkocht aan een beurshandelaar.

Villa De Beek, het park en de tuinmanswoning uit 1905 zijn Rijksmonumenten. De Beek is in particulier bezit en niet openbaar toegankelijk.

Auteur: Christian Bertram

Landschap Noord-Holland  / Cultuurcompagnie

Publicatiedatum: 30/04/2012