2 min

De verwoesting van Berghuysen in 1814

De Franse bezetters van de Vesting Naarden bleven in 1814 hardnekkig weerstand bieden. Sterker nog: door regelmatige uitvallen vanuit de Vesting slaagden de Fransen erin ook de controle te houden buiten de muren. Vanuit de buitenplaats installeerden de Hollandse troepen een batterij.

De villa lag op een heuvel. Na een mislukte uitval door de Fransen op 31 maart vanuit de Utrechtse poort, volgde op 3 april een nieuwe poging. De Fransen trokken met een leger van 400 soldaten onder leiding van kolonel Daule via de Amsterdamse Poort en de zanddijk en Zuiderzeestrand richting Berghuysen. Het grote leger slaagde erin zeven stukken geschut uit te schakelen. Maar het Hollandse leger liet zich niet ontmoedigen en kort na de Franse aanval stond er  weer Hollands geschut op de buitenplaats. Het Franse tegenvuur vernietigde vele bomen. Ooggetuige en graanhandelaar Willem de Clercq schrijft in zijn dagboek over een allerdroevigst aanzicht. Niet alleen de buitenplaats stond er meer maar ook het landgoed was erg beschadigd. Bomen waren omgehakt en overal vond hij sporen van kogels, het was een grote verwoesting.

“Ruuwe schets van het Huys en den Berg der Hofsteede Berghuyzen zooals ’t zelven thans bijnaa is liggende”, 19de eeuw. Collectie Noord-Hollands Archief.

Na de vernietiging door de Fransen in 1814 kocht grootgrondbezitter J.P van Rossum de buitenplaats als zijn eerste aankoop in Naarden. Hij herschiep de buitenplaats in een romantisch landschapspark met op de heuvel een koepel. Behalve als ‘lusthof’ werd een gedeelte van de buitenplaats ingericht als kwekerij voor allerlei exotische gewassen, waaronder tabak. In 1913 bouwde het echtpaar Dudok van Heel-Kuhn het huidige landhuis. Ontworpen door architect C.J. Kruisweg en gebouwd in een Engelse landschapshuisstijl. Het prachtige park is jammer genoeg verdwenen door de komst van de A1.

Literatuur:

• David Kips, een rampentoerist in de 19e eeuw. Het bezoek van Willem de Clerq aan Naarden in 18194, in De Omrooper 1996
• www.naarden.nl

Publicatiedatum: 21/10/2011