Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Bruynzeel in Zaandam

Het hout- en timmerbedrijf Bruynzeel, nog altijd beroemd om zijn keukens, werd in 1897 opgericht in Rotterdam door de Zeeuwse Cees Bruynzeel. Op het eerste gezicht lijkt een band met de industrie in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek niet voor de hand te liggen, maar niets is minder waar. Een brand in de Rotterdamse fabriek 'de Arend' in 1919 betekent voor de firma Bruynzeel een gedeeltelijke  en later zelfs volledige verhuizing naar de Zaanstreek in 1920, een beslissing die hen geen windeieren heeft gelegd.

Verhuizing

De verhuizing naar een kavel aan het Noordzeekanaal in de Zaanstreek zorgt ervoor dat de onderneming van Bruynzeel kan groeien en ontwikkelen. Er is veel ruimte voor nieuwe fabriekspanden die zich richten op verschillende takken van de houtbewerkingsindustrie. Bruynzeel richt zich op de machinale massaproductie van binnen- en buitendeuren, vloeren, wasproducten, producten van fineer en triplex, keukens, kasten, scheidingswanden en potloden.

Noteer ’t bruynzeel potloden de beste – Bron: Gemeentearchief Zaanstad

‘Amerikaanse’ moderniteit

Op het gebied van industriële technische innovatie is Bruynzeel een voorloper, met moderne machines en een gemechaniseerde productiemethode. In de jaren 1920 werden deze innovaties ‘Amerikaans’ genoemd. Waar andere bedrijven zich nog verzetten tegen het gebruik van machines zag Bruynzeel hier juist het nut van in. Op deze manier kon er beter, sneller en voordeliger worden geproduceerd.

Zaandam Bruynzeel Fabrieken Zaandam-Holland Vloeren, lijstwerken, potloden, deuren fabriek – Collectie R. van Houten Koog aan de Zaan via gemeentearchief Zaanstad

Een internationaal bedrijf

De wederopbouw zorgt voor glorieuze jaren door de ontwikkeling van een concept waarin onderdelen vooraf worden geproduceerd en pas bij de klant worden samengesteld tot een complete keuken. Bruynzeel ontwikkelt zich tot een bedrijf met 12.000 werknemers en 28 fabrieken in 14 landen. Deze groei luidt ook het tijdperk in voor een nieuwe verhuizing. Om zich meer te kunnen richten op de internationale markt vestigt Bruynzeel zich in 1967 in Bergen op Zoom, centraal gelegen in de Benelux.

Huidige innovatie

Net als in de jaren 1920 is Bruynzeel ook vandaag de dag nog een vooruitstrevende producent op het gebied van keukenbouw, het geen onder andere blijkt uit een onderscheiding met een Retail Innovatieprijs in 2004. De introductie van de eerste greeploze keuken, ergonomische designs en het toepassen van lasertechniek bij het bevestigen van kantenband op een keukenblad in plaats van lijm zorgt ervoor dat de producent zich onderscheidt van anderen.

Zaandam Pieter Ghijsenlaan opslag hout Bruynzeel – Collectie Gemeentearchief Zaanstad

Herbestemming

Hoewel Bruynzeel buiten een keukenshowroom niet meer gevestigd is in Zaandam, domineren de voormalige fabriekshallen nog altijd het aanzicht van het bedrijventerrein. Geen van de panden heeft een monumentale status, maar door een grootscheeps herbestemmingsplan blijft een aantal van de bedrijfspanden behouden. Winkels als Loods 5 en kringloopwinkel Het Goed profiteren van de industriële uitstraling van de panden. Zo kan ook in de toekomst genoten worden van de bedrijfspanden die een typische periode in de Zaanse industriële architectuur benadrukken.

Auteur: Eva Bleeker

Bronnen

Zaans Industrieel Erfgoed – Hergebruik Bruynzeel
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis – Ondernemers, Cornelis Bruynzeel
Bruynzeel Keukens – de geschiedenis tot 1967
Bruynzeel Keukens – de geschiedenis na 1967

Publicatiedatum: 02/04/2015

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.