‘Anno 1857’ prijkt op de witte gevel van Boerderij Meerzicht. Hoewel het terras de afgelopen jaren een update heeft gekregen, kun je in dit pannenkoekenhuis niet om het verleden heen. Aan de muren hangen oude klompen en werktuigen, buiten staat een antieke John Deere tractor tussen de bloemen en in de hal is een prominente plaats gereserveerd voor een archieffoto van de boerderij. Veel Amsterdammers hebben fijne jeugdherinneringen aan Boerderij Meerzicht en komen er nu zelf pannenkoeken eten met hun kinderen of kleinkinderen.

Maar een trefpunt is het al veel langer. Omdat veel wandelaars dagelijks de boerderij passeerden, waren opa Kees en oma Wijntje van Duijnhoven naast het boerenbedrijf een theeschenkerij gestart. De boerderij aan de oever van de Nieuwe Meer werd zo een rustpunt voor natuurliefhebbers, zoals de onderwijzer en amateur-bioloog Jac. P. Thijsse, die over de Koenenkade via landelijke bruggetjes door de moerassen en rietvelden naar de boerderij wandelden. En wie niet het hele eind weer terug wilde lopen, liet zich met een veerpontje overzetten naar de overkant van de Nieuwe Meer.

Boschplan biedt werkgelegenheid

Dezelfde Jac. P. Thijsse die graag in de buurt van de boerderij wandelde, zou aan de wieg staan van de transformatie van het gebied tot Amsterdamse Bos. Rond 1900 waren er voor Amsterdammers namelijk nauwelijks groene plekken om te recreëren. De stad had op dat moment meer dan 500.000 inwoners, waarvan een groot deel in kleine, ongezonde woningen bivakkeerde. Thijsse pleitte voor meer gezonde natuur rondom de hoofdstad. In 1908 opperde hij het idee om de polders ten zuiden van de Nieuwe Meer in te richten als bos.

Twintig jaar later hakte het gemeentebestuur van Amsterdam de knoop door. Er zou een groot bos worden aangelegd, op maar liefst 5 meter onder N.A.P. Een plan was er nog niet en geld evenmin, maar dat probleem loste zichzelf op toen er vanuit de Rijksoverheid budget beschikbaar werd gesteld om de groeiende werkloosheid te verlichten. De jaren dertig waren namelijk crisisjaren, waarin veel Amsterdammers thuis kwamen te zitten. De aanleg van het ‘Boschplan’, zoals het toen nog genoemd werd, bood werkgelegenheid aan duizenden werklozen.

Veenpolder wordt bosgrond

Voor de aanleg van het bos moesten heel wat boerderijen het veld ruimen. Het gebied ten zuiden van de Nieuwe Meer was destijds poldergrond met verspreid wat akkerbouw, veeteelt en kwekerijen. Het Amsterdamse Bos zou het terrein beslaan van vier polders: de Rietwijkeroorderpolder, de Kleine Noordpolder, de Schinkelpolder en de Buitendijksche Buitenveldersche polder. Dit waren allemaal ingepolderde veenplassen, die vanaf de late middeleeuwen ontstaan waren door het afgraven van veen. Gedroogd veen, ook wel turf genoemd, werd namelijk op grote schaal gebruikt als brandstof.

In de Rietwijkeroorderpolder bleef alleen Boerderij Meerzicht gespaard, vanwege het belang van de theeschenkerij. Op oude kaarten zijn nog een stuk of tien andere boerderijen in het gebied te zien, met poëtische namen als Dankbaarheid, Hoop op Zegen en Kent U Zelve. Als eerste werd in 1934 gestart met de graafwerkzaamheden aan de roeibaan, die ten zuiden van Boerderij Meerzicht kwam te liggen. Het graven van de ‘Bosbaan’, zoals deze zou gaan heten, werd geheel met de hand gedaan om zoveel mogelijk arbeiders in te kunnen zetten.

Tussen Nieuwe Meer en Ringvaart

De eerste boom werd in 1936 geplant. Daarna verrees er in rap tempo een volledig bos rondom de nieuwe Bosbaan. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de aanleg gewoon door. De eigenaars van Boerderij Meerzicht konden de verandering van het gebied rondom de theeschenkerij op de voet volgen. Gelukkig bleef de oude veenpolder bij de oever van Nieuwe Meer nog intact. Daarom kunnen vogelaars hier nu nog steeds weidevogels zoals de kievit en de tureluur spotten.

De bosrand langs de Ringvaart, die het Amsterdamse Bos van de Haarlemmermeer scheidt, kreeg een heel ander uiterlijk. Dit stuk functioneert als buffer om het bos te beschermen tegen harde wind vanaf het open terrein van Schiphol. Langs het water loopt een ecologische verbindingszone waar ringslangen, vleermuizen en padden leven. Op 25 maart 1970 werd de laatste boom geplant en was het Amsterdamse Bos voltooid.

Drie generaties pannenkoeken

Uiteindelijk namen zoon Piet en zijn vrouw Wil het bedrijf van opa Kees en oma Wijntje over. Ze veranderden de theeschenkerij in een gezellig pannenkoekenrestaurant met een eigen terras en speeltuin voor de kinderen. In een bijgebouw achter Boerderij Meerzicht werd een heus Bosmuseum ingericht met een diorama dat weetjes over de flora en fauna in het bos bood. In 2003 is dit bezoekerscentrum verhuisd naar de andere kant van de Bosbaan bij de Amstelveenseweg, waar naast deze Boswinkel eveneens een restaurant is geopend.

Maar Boerderij Meerzicht trekt in de weekenden nog steeds volle terrassen. Jong en oud voelt zich thuis op de witte boerderij in het bos. Dat blijkt alleen al uit de 1500 kilo poedersuiker en ruim 4000 liter stroop die er jaarlijks doorheen gaan. Onlangs is een hertenweide aan het erf toegevoegd, waar bezoekers damherten kunnen voeren. Tussen de herten door scharrelen pauwen, die op de borden van het restaurant gedrukt staan als symbool van Boerderij Meerzicht.

We mogen dan inmiddels drie generaties eigenaars verder zijn, één ding is nog altijd hetzelfde als vroeger: het pannenkoekenrecept van oma Wijntje. En laten we hopen dat dát nooit veranderd.

Tekst: Sarah Remmerts de Vries

Bronnen:

• Bezoek aan Boerderij Meerzicht en bezoekerscentrum de Boswinkel.
• Boerderij Meerzicht: Historie.
• Wandelnetwerk Noord-Holland: Boerderij Meerzicht.
• Amstelveenweb: Boerderij Meerzicht.
• Topotijdreis.
• Oneindig Noord-Holland: Op stap met Jac. P. Thijsse naar de Koenenkade

Publicatiedatum: 07/07/2025