In zijn historische column voor rtvAmstelveen vertelt Peter van Schaik dat Amstelveense raadsleden hier een villawijk wilden, zeker geen bos: “Bomen betalen geen belasting, inwoners wel”.

Van Schaik: “Het bos (ruim 900 ha) is aangelegd door en op kosten van de gemeente Amsterdam. Ofschoon minstens 600 ha van dit park op Amstelveens grondgebied ligt, hebben wij er geen cent aan bijgedragen. Dit stuk groene schoonheid is ons zo maar in de schoot geworpen. Toen er in de jaren twintig van de vorige eeuw voor het eerst sprake was van het realiseren van dit grote project zal men er in Amstelveen wel erg blij mee zijn geweest. Nou nee…”

Forensen

Het gemeentebestuur van Nieuwer-Amstel probeerde vanaf 1915 van Amstelveen een aantrekkelijke woonplaats voor forensen te maken. Dat lukte aardig, aldus Van Schaik. Randwijck, de woonbuurt pal ten zuiden van de Kalfjeslaan, was het eerste resultaat. Dat vroeg om een vervolg. Van Schaik: “Ten westen van de Amstelveense/Amsterdamseweg lag een flinke lap grond waar weinig mensen woonden. En de bebouwing stelde ook niet veel voor. Er woonden en werkten vooral tuinders die door de nieuwbouw aan de zuidkant van Amsterdam verdreven waren.”

Geen bomen maar villa’s

“De meerderheid van de Amstelveense gemeenteraad zag het helemaal zitten”, vertelt Van Schaik, “daar moesten villa’s komen in het duurdere segment. En dat was nu net het gebied waar Amsterdam zijn Bosplan had gedacht.” Dat geplande Amsterdamse Bos kon dan mooi aansluiten op de Nieuwe Meer aan de noordkant en de Amstelveense Poel aan de zuidoostkant. “Het waren twee gebiedjes met bijzondere oeverlanden waar de natuur nog vrij spel had en die zonder moeite samengevoegd konden worden met het nieuwe bos.”

Projectontwikkelaar ziet kans

De plannen waren er wel, maar het Amsterdamse gemeentebestuur aarzelde lang voordat er iets daadwerkelijk gebeurde. En dat gaf, aldus Van Schaik, “een slimme projectontwikkelaar uit Amstelveen de wettelijke ruimte om toch wat villaatjes in dat gebied te realiseren, zulks tot woede van Amsterdam. Dat is nu het Jan Tooropplantsoen en omgeving.” Gelegen bij de hockeyvelden in het bos.

 

Onteigening

De gemeente Nieuwer-Amstel, zoals Amstelveen toen heette, wilde de grond in de omgeving van de Amstelveense Poel niet goedschiks overdragen voor de aanleg van het Bos. Dat draaide uit op onteigening. De gemoederen in de Amstelveense gemeenteraad liepen daardoor hoog op. Van Schaik: ‘Bij één van die gelegenheden riep een raadslid uit:”Bomen betalen geen belasting, inwoners wel!”

Burgemeester voorstander

“De Amstelveense weerstand kwam vooral van de sterke rechterzijde van het politieke spectrum, maar tevergeefs. Burgemeester Arie Colijn was één van de weinigen die de grote betekenis van het toekomstige bos al vroeg onderkende. Zijn positie tussen de kritische gemeente Amsterdam en een weerspannige gemeenteraad op het thuisfront was dan ook niet altijd eenvoudig.”

Amstelveen bekeerd

“In 1934 ging de eerste schop in de grond, maar mede door de oorlogsperiode 1940-1945 heeft het vele jaren geduurd voor het grote project voltooid was. Inmiddels kunnen we van een volwassen bos spreken”, zegt Van Schaik. “En de Amstelveense gemeenschap is volledig bekeerd. De scepsis van destijds heeft geen aanhangers meer. In onze beleving is het nu ook een beetje ‘ons’ bos!”

Aldus Peter van Schaik in zijn column voor rtvAmstelveen.

Publicatiedatum: 21/11/2011