Begraafplaats Sint Barbara

Achter het Westerpark in Amsterdam ligt een oase van rust. De begraafplaats Sint Barbara, vernoemd naar de heilige Barbara, werd ooit buiten de stad aangelegd aan de Spaarndammerdijk. Inmiddels is zij aan alle kanten omringd door de bebouwde kom. Dat maakt deze begraafplaats een geliefd oord voor stiltezoekers.

2 min

Doden in de stad

In de middeleeuwen worden de rijken in de kerken begraven, de minder welgestelden op de kerkhoven eromheen. De zelfmoordenaars en ongedoopte kinderen worden op het ‘ellendigenkerkhof’ begraven, een afgelegen plekje van de begraafplaats om de kerk. Naarmate de bevolking toeneemt in de zeventiende eeuw wordt de behoefte aan begraafplaatsen groter. Deze begraafplaatsen komen buiten de stad te liggen. Dit is een logische keuze aangezien men al lang klaagt over begraven in kerken. De graven zijn namelijk niet diep genoeg en het stinkt er dus vreselijk.

Kapel van begraafplaats Sint Barbara.

Doden buiten de stad

Tegen het eind van de jaren 80 van de negentiende eeuw komt er een eind aan het begraven van doden in Amsterdam. De rijksoverheid heeft het begraven binnen de bebouwde kom en in kerken allang verboden. De stad heeft het verbod echter veertig jaar lang genegeerd. Met de nieuwe wet moet er op ten minste 35 meter buiten de bebouwde kom begraven worden. Deze geringe afstand geeft aan dat men zich in die tijd weinig kan voorstellen van stadsuitbreiding.

Begraafplaats De Liefde

Halverwege de negentiende eeuw wordt de eerste rooms-katholieke begraafplaats van Amsterdam, De Liefde, in gebruik genomen. Al snel blijkt dat de gekozen plek zeer ongunstig is. Vanwege stadsuitbreiding strekt de stad zich al uit tot vlakbij de begraafplaats en is er geen ruimte voor de begraafplaats om uit te breiden. Die uitbreiding is wel hard nodig. De snelgroeiende stad brengt jaarlijks meer dan duizend doden met zich, die men wil begraven in gewijde grond.

Sint Barbara.

Begraafplaats Sint Barbara

Vanaf 1881 onderhandelen de directie van begraafplaats De Liefde en de gemeente Amsterdam over mogelijkheden voor uitbreiding van de begraafplaats. De onderhandelingen vlotten niet erg en de directie zoekt ondertussen verder. Zeven jaar later biedt een makelaar een stuk grond aan langs de Spaarndammerdijk, daar moet wel op geboden worden. De directie brengt het hoogste bod uit en is daarmee eigenaar van het stuk grond. De begraafplaats en de kapel worden ontworpen en gebouwd en op 27 september 1893 wordt begraafplaats Sint Barbara ingewijd.

Begraafplaats Sint Barbara in gebruik

Al snel na de plechtige inwijding van de begraafplaats wordt het eerste stoffelijk overschot begraven. In 1961 wordt het oude kerkhof De Liefde geruimd en worden de stoffelijke resten overgebracht naar Sint Barbara.

Auteur: Eva van Dijk.