Badhuis te Hilversum

Nu staan we er niet meer bij stil. Maar nog niet eens honderd jaar geleden behoorde het douchen niet tot het dagelijkse ritueel. De huizen hadden geen stromend water, laat staan warm water. Badarts-inspecteur dokter Francken uit Scheveningen trok aan de bel. Hij vond dat een grondig gereinigd lichaam een gunstige invloed op de gezondheid had. Geleidelijk werd het nemen van een bad een wekelijkse aangelegenheid. Was je nog klein, dan ging je thuis in de teil of de tobbe. Werd je al wat ouder, dan ging je vaak met je vader, moeder, oudere broer of zus mee naar het badhuis.

2 min

Hoge toegangsprijs

Toen Francken aan de bel trok, was er in Hilversum al wel een badhuis. Maar hier maakten weinig mensen gebruik van. Hoe kan het ook anders. Er konden maar zes mensen tegelijk baden en de toegangsprijs was bovendien erg hoog. Maar liefst vijftig cent, voor die tijd een pittig bedrag.

Het enige badhuis dat er was, hadden de Hilversummers te danken aan de bekende huisarts dokter Van Hengel. Hij zorgde er in 1857 voor dat er een soeploods voor warme maaltijden aan de Torenlaan (toen Diepenweg) werd gebouwd. In de soeploods was ook een badhuis ondergebracht. Een vrij luxe badhuis met marmeren baden. Dat de Hilversummers vanwege de hoge toegangsprijs hier weinig gebruik van maakten is duidelijk. Een ander eenvoudiger badhuis was wel een succes en werd al spoedig te klein.

Het Badhuis aan de Meidoornstraat (1920-1921). Beeld: C.A. Deul.

Strikt gescheiden

Architect W.M. Dudok kreeg de opdracht om als directeur Publieke Werken van Hilversum twee badhuizen te realiseren. Een aan de Huygenslaan en een aan de Meidoornstraat.

Het badhuis aan de Meidoornstraat heeft donkere en lichte bakstenen en is symmetrisch van opzet. Opvallend is de hoge schoorsteen precies in het midden. Het badhuis is omstreeks 1920 gebouwd. Het is een vrijstaand pand tussen de Bosdrift en Hilvertsweg. Het baden was strikt gescheiden. De mannen gingen via de rechteringang naar binnen en de vrouwen links.

Vanaf 1951 werd het in de sociale woningbouw verplicht een bad of douche te plaatsen. In het voormalige badhuis aan de Meidoornstraat is nu een medisch centrum gevestigd.

Harde waterstraal

Als klein jongetje kwam Henk Mostertman regelmatig in het badhuis. Het zijn niet zulke hele goede herinneringen. “Wanneer mijn moeder ons op zaterdag een poosje kwijt wilde, dan stuurde ze ons naar het badhuis. Daar moest je echt een middag doorbrengen. Kinderen telden niet mee, die mochten pas onder de douche als alle mannen geweest waren. En stond je er dan eindelijk onder, dan werd er op de deur gebonsd dat je op moest schieten. Deed je dat niet snel genoeg naar de zin van de badbaas, dan opende hij de deur en begon de doucheruimte met een harde waterstraal alvast schoon te spuiten. Weg was je vrije zaterdagmiddag.”

Auteur: Corry Dubois

Het Badhuis aan de Meidoornstraat. Beeld: Robert Oerlemans.

Bronnen

www.tgooi.info
www.gooienvechthistorisch.nl
Interview Henk Mostertman.
Annette Koenders, Hilversum: Architectuur en stedenbouw 1850-1940, Monumenten Inventarisatie Project, 2001.

Publicatiedatum: 07/07/2011