2 min

Op boerderijen kon je onderduikers beter verbergen dan in een woonwijk. Buren valt het op als je plots extra wasgoed aan de lijn hangt. Of ze horen je naar een verboden radio-uitzending van Radio Oranje luisteren. Iedereen had namelijk in 1943 het radiotoestel moeten inleveren. Dus werden toestellen in kasten en op vlieringen verstopt.

Boerderij Zeldenrust aan de Ouddiemerlaan. © Henk Teiwes.

Oostenrijker

Anton Krenn (7) was na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) in Nederland opgevangen om aan te sterken, net als veel andere ondervoede Oostenrijkse kinderen. Hij kwam terecht op boerderij Landzicht aan de Ouddiemerlaan, in het grote gezin van Van der Schot. Anton ging in Diemen naar school. Hij hielp op de boerderij en opende later een winkel in Amsterdam. Anton wilde Nederlander worden. Eindelijk zou hij de papieren krijgen, op 10 mei 1940. De dag van de Duitse inval! Niemand had toen tijd voor hem. Zodoende bleef Anton Oostenrijker en moest hij in Duitse dienst. Hij wist dat uit te stellen tot juni 1944. Toen dook hij onder.

Anton kon terecht bij zijn pleegbroer op boerderij Zeldenrust. Zijn andere pleegbroer, op boerderij Landzicht, kreeg enkele maanden Duitse militairen ingekwartierd. Afgezien van die periode waren beide boerderijen een toevluchtsoord voor onderduikers: mannen die van rijnaken of uit treintransporten waren gesprongen, spoorwegstakers. Na de bevrijding keerde Anton Krenn terug naar zijn gezin in Amsterdam. Het lang verwachte Nederlanderschap heeft hij gekregen.

Diemen in de Tweede Wereldoorlog

Op de eerste dag dat de Duitse troepen in mei 1940 ons land binnentrokken, viel in Diemen al meteen een vliegtuigbom. Het zou niet de laatste zijn. De oorlogsjaren hebben zichtbare sporen nagelaten in Diemen. Er staan enkele monumenten in Diemen en op de joodse begraafplaats ligt een bijzonder urnenveld. Maar de meeste plekken die in de jaren 1940-1945 een belangrijke rol hebben gespeeld, passeer je zonder te weten wat zich daar heeft afgespeeld.

De inwoners van Diemen hebben dagelijks de gevolgen ervaren van de Duitse bezetting. Verzetslieden pleegden hier aanslagen op treintransporten. Aan de Ouderkerkerlaan rolde in het grootste geheim verzetsblad Vrij Nederland van de pers. Joodse buren bleken plots vertrokken. Een hele woonbuurt moest tegen de vlakte om Duitse soldaten bij een bunkermuur op de Hartveldsebrug een ruimer schootsveld te geven. In een koude wintermaand hobbelden ernstig ondervoede kinderen ’s nachts in onverwarmde vrachtwagens naar pleeggezinnen in Friesland. Daar was meer eten dan de gaarkeuken aan de Muiderstraatweg bood.

Publicatiedatum: 26/11/2014