1 min

Het was één van de markante dagen in de strijd tussen prinsgezinden en patriotten, die al woedde vanaf circa 1775.

Verdeeldheid onder de burgemeesters

Deze tegenstelling kwam begin 1787 ook tot uitdrukking binnen het uit vier personen bestaande college van burgemeesters van Amsterdam. Terwijl drie burgemeesters in een hoogoplopend conflict rond stadhouder Willem V de laatstgenoemde hun steun betuigden, stelde burgemeester Hendrick Hooft Danielsz zich achter een petitie van de patriotten die op deze dag het stadhuis op de Dam bestormden om hun eis kracht bij te zetten.

Na een toespraak werd hij door een grote menigte triomfantelijk naar huis gebracht onder het scanderen van “Leve vader Hooft!”. Dit gevoel van verbondenheid met burgemeester Hooft komt ook tot uitdrukking in de hier afgebeelde doek. In de fraai bewerkte rand is minutieus de volgende tekst aangebracht: “DE BURGER EN REGENT DOOR EENDRACHT T SAAM VERBONDEN […] 26 FEBRUARY 1787”.

Gelegenheidsdoek, 1787. Beeld: collectie Amsterdam Museum.

De populariteit van burgemeester Hooft

Het bovenstaande gebeuren was slechts één van de schermutselingen tussen beide groeperingen in 1787. Na de inval van de Pruisen in het najaar werden de prinsgezinde burgemeesters, die eerder dat jaar waren afgezet, in ere hersteld. Nu moest de hervormingsgezinde burgemeester Hooft het veld ruimen, maar anders dan bij de overige patriotse hoofdrolspelers heeft men het niet aangedurfd een proces tegen hem aan te spannen. Zijn niet-aflatende populariteit onder een fors deel van de Amsterdammers blijkt uit de vele lofdichten op zijn persoon en uit het grote aantal portretten in prent, op penningen, glazen, porselein en op speldjes.

Auteur: Frans Oehlen.

Publicatiedatum: 09/03/2011