Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een boekje met notities over de zeereizen van een negentiende-eeuwse kapitein, met daarin ook gedroogde bloemen en bladeren.
>
3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een grote verzameling zogeheten brandspuitpenningen. In het archief van de Alkmaarse brandweer wordt een map bewaard met daarin meer dan 130 penningen. Het zijn metalen ‘muntjes’ in allerlei soorten en maten met daarop een nummer, tekst en soms ook een afbeelding. Met zulke penningen – brandspuitpenningen genoemd – kregen brandweermannen toegang tot een plek waar brand was én konden ze bewijzen dat ze waren komen opdagen om te blussen. Brandspuitpenningen waren vanaf de late zeventiende eeuw tot in de twintigste eeuw in gebruik.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een brief uit 1647 van de bekende Franse filosoof Descartes, die toen in Egmond-Binnen woonde.
> 5 min
Een bijzondere vondst in het Regionaal Archief in Alkmaar: in een aantal zeventiende-eeuwse boekbanden bleken stukjes perkament te zitten van een nog veel ouder boek, uit de elfde eeuw. De fragmenten zijn in één klap de oudste stukken van het archief. De ontdekking is mogelijk een sleutel tot de oplossing van een Europees mysterie. Fragmenten van hetzelfde handgeschreven boek – misschien zelfs een vorstelijk exemplaar – werden namelijk eerder gevonden in Engeland, Duitsland en Polen.
> 6 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een verslag van de gebeurtenissen tijdens het beleg van Den Helder, precies 210 jaar geleden.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een envelop vol papiersnippers met historische handtekeningen.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer, speciaal voor Halloween: een bijzonder, monsterachtig exemplaar van de “Cronyke van Holland” uit het archief van de Familie Van Foreest. We kennen allemaal het monster van Frankenstein: het door Victor Frankenstein gecreëerde wezen uit Mary Shelley’s boek, een “prachtig monster” dat bestaat uit aan elkaar genaaide delen afkomstig van verschillende lichamen. In het archief van de Familie van Foreest, ondergebracht bij het Regionaal Archief, zit een bijzonder middeleeuws handschrift dat ons deed denken aan dat monster: de “Cronyke van Holland”.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een gedicht van een ooggetuige van de grote brand van Kolhorn in 1788. Op 15 september 2023 was het precies 235 jaar geleden dat een groot deel van Kolhorn verwoest werd door een brand. De brand ontstond aan het eind van de middag in de bakkerij aan de Oude Streek, al is de oorzaak van het ontstaan van de brand nooit duidelijk geworden. In een paar uur tijd werden 24 huizen, een schoolgebouw, de gereformeerde kerk en de mennonietenkerk (doopsgezinde kerk) in de as gelegd.
> 2 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een reglement voor de schoolmeester van Heiloo uit 1756, dat ook mooi laat zien wat de dorpskinderen toen allemaal leerden. Het reglement voor de schoolmeester van Heiloo en het bijbehorende buurtschap Oedsom (nu Kapel) werd in 1756 opgesteld door een speciale commissie, met instemming van de heer Jacob van Catz.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: het gastenboek van het Bergense pension Bergeroord uit de jaren twintig, vol gedichtjes van tevreden vakantiegangers.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een met de hand getekende kaart van de nieuwe polder de Zijpe van rond 1600. Op de kaart staat genoteerd wie de eigenaren van het verkavelde land waren.
> 3 min
Elke maand zet het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk in de schijnwerpers. Deze keer: het programma van een bijeenkomst van de Alkmaarse afdeling van de Bond voor Vrouwenkiesrecht in 1909 – voorzien van commentaar op de lezing en de muziek die er te horen was.
> 3 min
Elke maand zet het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk in de schijnwerpers. Deze keer: een register van het weeshuis van Texel. In het boek werd geregistreerd wanneer kinderen het weeshuis binnenkwamen en wanneer ze het weer verlieten – en ook waarom. Er waren bijvoorbeeld kinderen die uit het weeshuis werden gezet vanwege een zwangerschap, en weesjongens die moesten dienen in het leger van Napoleon. Achter iedere inschrijving in het boek gaat zo een verhaal schuil.
> 5 min
Op 10 februari werden in het Regionaal Archief te Alkmaar de resultaten gepresenteerd van twee rapporten over de rol van acht Noord-Hollandse gemeentes tijdens en na de Tweede Wereldoorlog bij de onteigening van de Joods onroerend goed en de afhandeling van deze kwestie na afloop van de oorlog. Het betreft de gemeentes Alkmaar, Bergen, Castricum, Dijk en Waard, Heiloo, Hollands Kroon, Schagen en Texel. Ook de gemeente Den Helder liet een onderzoek naar de kwestie uitvoeren en bracht vandaag het rapport naar buiten.
> 5 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een aankondiging van ‘gasloze uren’ uit 1954. Eind januari 1954 bleek er plots niet genoeg gas beschikbaar in de regio Alkmaar en de Kop van Noord-Holland. Het gasbedrijf stuurde daarover op 28 januari deze brief aan de verantwoordelijke Alkmaarse wethouder, A.J.M. Leesberg. Het gasverbruik was door ‘plotseling ingetreden abnormale strenge koude, gepaard met sterke Oostenwind’ enorm gestegen, staat in de brief.
> 2 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een overeenkomst uit 1795 waarin de bakkers van Egmond aan Zee afspreken geen gratis broden meer weg te geven met kerst. De bakkers van Egmond aan Zee hadden het eind 1795 zwaar. Op 21 november van dat jaar stelden ze daarom dit contract op, waarin ze een paar afspraken vastlegden om hun ‘eigene ondergang te voorkoomen’.
> 2 min
Wie is het mooiste van het land? Dat moeten haast wel de zeventiende-eeuwse tegels zijn uit het huis aan de Sint Annastraat 27 in Alkmaar. Tijdens een archeologische opgraving in 2021 werden er hier een enorme hoeveelheid tegels en scherven gevonden. Archeologen Nancy de Jong-Lambregts, Rob Roedema en Peter Bitter stonden versteld van de kleurenpracht en de bijzondere voorstellingen. In deze periode werden met name plinten, vuurplaatsen en keukens betegeld. Dat maakt de vindplaats, in een kleine kelder onder een bedstede, extra raadselachtig…
>Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een brief uit 1898 waarin inwoners van Castricum vragen om aansluiting op het telefoonnet. Op 29 januari 1898 stuurden tien Castricumse prominenten dit verzoekschrift aan de gemeenteraad. Zij wilden dat Castricum werd aangesloten op het netwerk van telefoon en telegraaf. Snel berichten ontvangen en versturen via een telefoonverbinding was voor de handel van groot belang, schrijven ze. Maar ook bij ziekte of andere rampen kon het van doorslaggevende betekenis zijn. Bovendien was een gemakkelijke omgang met andere plaatsen – ‘niet alleen voor personen en goederen, maar ook voor gedachten’ – goed voor de bloei van de gemeente.
> 2 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: het testament dat Elisabeth van der Woude liet opmaken in Oude Niedorp, voordat ze eind 1676 naar Zuid-Amerika reisde.
> 3 min
Elke maand plaatst het Regionaal Archief Alkmaar een bijzonder archiefstuk uit de collectie in de schijnwerpers. Deze keer: een felicitatie die in 1802 gebakken zat in een soes. Op dit briefje van 12 november 1802 staat een versje met een felicitatie voor Aldert Boon uit De Rijp, ‘oud 80 jaar’. Het is maar een klein papiertje, van nog geen tien bij zeven centimeter. De reden voor het kleine formaat staat op de achterkant geschreven: ‘dit briefje is door Wessel Middelveld, bakker, in een soes gebakken’. Aan de vele vouwen in het papier is te zien dat het briefje inderdaad heel klein opgevouwen moet zijn geweest, zodat het verborgen kon worden in een soes.
> 2 min
