Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Dokter Krayenhoff: aderlaten in de eeuw van de Verlichting

Cornelis Krayenhoff (1758-1840) staat bekend als de architect van de Stelling van Amsterdam en als initiatiefnemer van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Slechts weinig mensen weten dat hij ook geneeskunde gestudeerd heeft en vanaf 1785 als arts in Amsterdam werkte. Tot zijn medische instrumenten behoorde een set voor aderlatingen. Maar werd deze middeleeuwse methode nog wel toegepast in Krayenhoffs tijd?

>

150 jaar Vestingwet

Op 18 april was het 150 jaar geleden dat de Vestingwet van kracht ging. Deze wet bepaalde meer dan een halve eeuw het Nederlandse veiligheidsbeleid. Het was niet alleen een primeur voor defensiewetgeving, voor veel oude vestingsteden en linies luidde de wet een nieuwe fase in hun geschiedenis in. De komende weken staat het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) stil bij deze militair-historische mijlpaal.

> Book 1 min

De dubbele schutsluis bij Fort Aalsmeer

Bij Fort Aalsmeer, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, lag een complex netwerk van sluizen en kanalen. In oorlogstijd werden de kanalen gebruikt voor de toevoer van munitie naar het fort en in vredestijd maakten vooral plaatselijke boeren gebruik van het water voor het vervoer van suikerbieten. Bij oorlogsdreiging kon zelfs het zuidelijk gedeelte van de Haarlemmermeer ermee onder water worden gezet.

>

Fort Hoofddorp: bomvrij bastion aan de Geniedijk

De (vernieuwde) stelling van Amsterdam is aangelegd tussen 1881 en 1914. Zij wordt gevormd door een ring van vijfenveertig verdedigingswerken waarmee de hoofdstad kon worden verdedigd door het land buiten de stelling ongeveer een halve meter onder water te zetten (inundatie). Dat is te ondiep voor schepen en te diep voor man en paard. Fort Hoofddorp maakt daarvan deel uit.

>

Forten Stelling van Amsterdam zijn eldorado voor vogels en wijnverkopers

Vogels, wijnliefhebbers en saunagasten, ze hebben allemaal baat bij de forten die destijds als onderdeel van de Stelling van Amsterdam zijn gebouwd. Agnes de Boer sprak met mensen die op de forten hebben gewoond en gewerkt. Dat leidde tot drie boeken, waarvan het laatste deel net is verschenen.

>

De Stelling van Amsterdam: UNESCO werelderfgoed

De Stelling van Amsterdam is een historisch monument voor Nederland en staat sinds 1996 op de lijst van UNESCO Werelderfgoed. De 135 km lange kringlinie was destijds het neusje van de zalm op het gebied van militair-waterstaatkundige techniek in Europa. Andere steden, zoals Antwerpen en Parijs kenden ook kringstellingen, maar in geen enkel ander land werden steden beschermd door waterlinies.

>

Duitse bezetter zet Beemster blank

Tijdens de oorlogsjaren verdween de Beemster tot twee keer toe voor een belangrijk deel onder water. Na de Duitse inval op 10 mei 1940 begon het Nederlandse leger direct met het uitvoeren van de geplande inundaties rond de forten van de Stelling van Amsterdam in de polder. In het vroege voorjaar van 1944 verdween de hele zuid- en zuidoostkant van de Beemster opnieuw onder water. Nu gebeurde dat op last van de Duitse bezetter. Deze inundatie duurde ruim een jaar tot begin mei 1945.

>

’s Winters droog of ’s winters blank

Eeuwenlang was het ’s winters een natte boel in de polders in de buurt van Schoorl, Bergen, Heiloo, Limmen en Heemskerk. De boeren zetten ’s winters vaak de molen van hun polder stil en lieten expres water naar binnen. Ze hadden daar goede redenen voor. Allereerst vormde het uit het water bezonken slib een goede bemesting voor het grasland. Daarnaast was de inundatie een probaat middel om ongedierte te verdelgen.

>