Nieuw onderzoek onthult: zo zag Oud Haerlem eruit

Hoe zag kasteelterrein Oud Haerlem er in de middeleeuwen uit? Dat onderzocht bureau Saricon vorig jaar voor gemeente Heemskerk. In 2020 was al onderzoek gedaan, maar met nieuw veldonderzoek is het hele terrein in kaart gebracht. Ook zijn de resultaten tegelijk visueel geïnterpreteerd. Hierdoor is duidelijk geworden hoe het kasteelterrein eruit heeft gezien. Nergens in Nederland is een zo compleet en intact kasteel in de bodem bewaard gebleven.

> 2 min

De duif: delicatesse of vliegende rat?

De meeste stadsbewoners kennen de duif als een irritant, veelal viezig en lichtelijk toegetakeld dier dat auto’s onderschijt. Als ‘vliegende ratten’ proberen ze eten op de markt af te pakken. Slechts een enkele toerist staat ze nog enthousiast te voeren. Hoe anders was dat in de middeleeuwen! Toen alleen de kasteelheer het recht had om duiven te houden. Een lekkernij voor in de karige wintermaanden. Om nog maar te zwijgen over de vruchtbare duivenpoep voor op het land. Monumentale duiventillen en torens op buitenplaatsen zijn hier stille getuigen van. Zo’n duiventoren is nog te vinden bij Chateau Marquette in Heemskerk.

>

Archief Harddraverijvereniging Heemskerk naar Noord-Hollands Archief

Op woensdag 3 juli droeg de Harddraverijvereniging Heemskerk haar bijzondere archiefstukken over aan het Noord-Hollands Archief. De kortebaandraverij werd in 2022 uitgeroepen tot immaterieel erfgoed en bijgeschreven in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. Het archief, dat lange tijd bij de gemeente Heemskerk lag, krijgt nu een plek in het Noord-Hollands Archief.

> 1 min

Het Huldtoneel bij Heemskerk

Het Huldtoneel of de Schepelenberg bij Heemskerk is een historische plek van samenkomst van de bewoners en de Graven van Holland. Er werd overleg gevoerd met de landheren over allerlei bestuurlijke zaken. Nieuwe graven lieten zich hier inhuldigen als Heren van Kennemerland; vandaar de naam Huldtoneel. Het historisch monument ligt precies halverwege de noordgrens (de Zijpe) en de zuidgrens (de Kennemerbeek) van het gewest. Aan de Herenweg en schuin tegenover het Chateau Marquette, dat een opvolger is van een middeleeuws kasteel.

>

In deze 4 Noord-Hollandse kastelen spookt het

Ooit telde Noord-Holland zo’n tachtig kastelen, die vrijwel allemaal verdwenen zijn. Een handvol staat nog overeind en is doordrenkt van legenden over dappere ridders, rijke edelmannen en schone jonkvrouwen. Maar ook over de gruwelen die er de afgelopen eeuwen hebben plaatsgevonden en de merkwaardige verschijningen die er nog altijd rondwaren. Maak kennis met de vier spookachtigste kastelen van onze provincie.

>

Bijzondere prent Maarten van Heemskerck gevonden

In een kast bij de Historische Kring Heemskerk is onlangs een ontdekking gedaan die al jarenlang onopgemerkt was gebleven: een prent, ontworpen door de 16e-eeuwse schilder Maarten van Heemskerck. De prent werd in 1998 gekocht door de gemeente en later geschonken aan de geschiedenisvereniging. Door twijfels over de authenticiteit raakte het werk in de vergetelheid.

> 1 min

Bijzondere (bij)namen: Kennemerland en IJmond

Noord-Holland kent veel plaatsen met bijzondere namen. Van sommige is de oorsprong snel vast te stellen, bij andere is het nodig om wat dieper te graven in het verleden. In deze serie verhalen onderzoeken we elke maand een andere regio van onze provincie, om achter de herkomst van de lokale plaatsnamen én bijnamen van de inwoners te komen. Deze maand: Kennemerland en IJmond.

>

Romeinen en Russen strijden om het Oer-IJ

In het oude stroomgebied van het Oer-IJ, de driehoek tussen Velsen, Alkmaar en Zaanstad, heeft flink wat strijd gewoed in de afgelopen 2000 jaar. Hoe kan het ook anders, met Romeinse garnizoenen die de opstandige Friezen probeerden te onderdrukken, Spaanse invasielegers tijdens de Tachtigjarige Oorlog en Duitse soldaten die bunkers in het landschap opwierpen. Hierover gaat het nieuwe boek ‘2000 jaar strijd in het Oer-IJ landschap’.

>

Sporen 13e-eeuwse waterburcht kasteel Marquette

Archeologen hebben op het terrein van kasteel Marquette in Heemskerk sporen gevonden van de ronde 13e-eeuwse waterburcht van het huis te Heemskerk, zoals het kasteel van oorsprong genoemd werd.

> 2 min

Nieuwe vondsten kasteelterrein Oud Haerlem

Wat ligt er precies in de grond op kasteelterrein Oud Haerlem? In 2020 voerde het bureau Saricon voor de gemeente Heemskerk een veldonderzoek uit. De metingen zijn geïnterpreteerd en dat houdt in dat we eindelijk antwoord kunnen geven op deze vraag. We vonden onder andere een nieuwe kasteelstructuur (hoofdburcht), een gigantische schuur, een molen en verdedigingsmuren. Veel meer en groter dan we hadden verwacht.

> 4 min

Provincie ondersteunt onderzoek naar kastelen

Dit jaar starten vier nieuwe onderzoeken op kasteelterreinen in Noord-Holland, met steun van de provincie Noord-Holland. Archeologen zetten moderne onderzoekstechnieken in om meer te weten te komen over de kastelen Brederode (Santpoort-Zuid), Assumburg (Heemskerk), Ter Wijc (Beverwijk) en Aelbrechtsberg (Bloemendaal).

> 3 min

Onbekend kasteel ontdekt in Heemskerk

In mei en juni voerde het bureau Saricon voor de gemeente Heemskerk een veldonderzoek op het kasteelterrein van Oud Haerlem uit. Het bureau scande en mat het ondergrondse kasteelterrein. Zo hoopte de gemeente meer informatie te krijgen over het archeologisch Rijksmonument. De eerste resultaten van het bodemonderzoek zijn bekend. Wethouder Aad Schoorl: “Ik moet u zeggen, de eerste resultaten zijn sensationeel”.

> 3 min

Voormalig ziekenhuis Sint Joseph opent de deuren

In het voormalig ziekenhuis Sint Joseph in Heemskerk aan de Kerklaan 1 worden de laatste voorbereidingen getroffen. Een aantal bewoners woont al in hun appartement en vanaf juni is de dagbesteding in de vorm van een lunchroom en winkel voor jongeren met een beperking geopend voor publiek. Veel Heemskerkers hebben aan dit herbestemde en cultuurhistorische gebouw, een gemeentelijk monument, dat door Stadsherstel Amsterdam is gerestaureerd, goede herinneringen en er zullen hopelijk veel nieuwe bijkomen.

> 4 min

Restauratiesubsidies voor rijksmonumenten bekend

Op vrijdag 13 december maakte gedeputeerde Zita Pels van de Provincie Noord-Holland de subsidies bekend, die verschillende rijksmonumenten dit jaar zullen ontvangen. Projecten in onder meer Heemskerk, Nieuw Vennep en Zaandam zijn in de prijzen gevallen.

> 4 min

De oorlog door de lens van Gerda Kurtz

Zeldzame foto’s uit de oorlogsperiode van wijken in Haarlem, de bevrijdingsfeesten en de dodenherdenking. Voormalig gemeentearchivaris Gerda Kurtz (1899-1989) legde het allemaal stiekem vast. Het album is nu te zien in een webexpositie bij het Noord-Hollands Archief.

> 2 min

Bijenlust

Waar ooit de buitenplaats Zuiderwijk lag, staat nu een laat-negentiende eeuws witgepleisterd herenhuis, genaamd Beyerlust. De naam refereert nog aan de verdwenen buitenplaats Bijenlust in Heemskerk.

>

Marquette

Marquette en de weilanden daaromheen vormen een rustpunt in de oprukkende bebouwing van Heemskerk. Het gesloten kasteel uit de middeleeuwen verandert in de loop der tijden stukje bij beetje in een aantrekkelijke buitenplaats.

>