Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Het Topstuk van Arthur van Dijk: ‘Zonder verleden geen toekomst’

Commissaris van de Koning Arthur van Dijk neemt het verleden graag mee in het vormgeven van de toekomst. Als topstuk uit de collectie van het Noord-Hollands Archief koos hij een kleurenlitho van Johan Conrad Greive uit 1872, waarop de aanleg van het Noordzeekanaal is afgebeeld. In de complexiteit en omvang van het project ziet hij parallellen met de uitdagingen van nu – waarbij een stukje historische durf soms best welkom is.

>

Start bouw Cruquius Paviljoen groots gevierd

In december 2023 start de bouw van het Cruquiuspaviljoen naast Gemaal De Cruquius. Om dat te vieren hieven op vrijdag 10 november een kleine 100 gasten in het Cruquius Museum het glas in een feestelijke ceremonie. Wethouder Marja Ruigrok en de historische figuur Nicolaus Cruquius ondertekenden als eerste getuigen van dit historische moment een document, waarna alle aanwezigen het ‘getuigenschrift’ ook ondertekenden. Hiermee werd het ontwerptraject dat het museum met Braaksma & Roos Architectenbureau in 2011 begon afgesloten en kan de droom van een integraal museum voor de geschiedenis van Haarlemmermeer gerealiseerd worden. Behalve de medewerkers en vrijwilligers van het museum waren donateurs, partners en betrokkenen aanwezig die de realisatie van het paviljoen mede mogelijk maken.

> Book 2 min

De Kalkovens: haard van de Huizer haven

De Gooise havenstad Huizen telt één provinciaal monument: de Kalkovens. Als oudste industrie van Huizen vormen de vier torens nog altijd een karakteristiek gezicht aan de haven. Niet voor niets is de voormalige schelpkalkfabriek nu een gewilde evenementenlocatie. Maar wat werd hier vroeger precies gemaakt en waarom was deze industrie zo belangrijk voor Huizen?

>

‘Graaf Willem II’ opent droomfiliaal HEMA

Behalve met Vroom & Dreesmann en KOFA Spruyt zijn veel mensen in Alkmaar zeker bekend met het warenhuis dat de tand des tijds wél heeft doorstaan: de HEMA. Oftewel de ‘Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam’. Volgens de website van de HEMA was de winkelformule vanaf het begin bedoeld voor de ‘gewone man’. Het bedrijf werd opgericht door directieleden van de Bijenkorf met de succesvolle Woolworth-winkels in Amerika als voorbeeld. Hoewel de eerste HEMA al in 1926 in Amsterdam opende, duurde het nog tot 1959 voordat Alkmaar een vestiging kreeg. Dit had er voornamelijk mee te maken dat Alkmaar als een te kleine stad voor een vestiging werd gezien.

>

Geraas en gedruis: de geluiden van de stad

Geluiden maken de stad. Wat zou Amsterdam zijn zonder rinkelende trambellen, de weemoedige klanken van een draaiorgel of het geroezemoes op de markt? Maar geluiden kunnen naast nostalgie ook irritatie oproepen. Denk aan de vaak beklaagde rolkoffers, overvliegende vliegtuigen of luide ringtones van mobiele telefoons. Welke geluiden hoorde men vroeger in de stad en wat was er toen anders dan nu?

>

On(t)roerend goed langs de Amstel

Roeister Florrie van der Kamp van roeivereniging Willem III haalt regelmatig een frisse neus op of aan de Amstel. Tijdens die tochtjes over het water vallen haar (niet meer bestaande) gebouwen op, waarvan ze de achtergrondverhalen tot op de bodem uitzoekt. Deze week verdiept ze zich in twee verdwenen hoeves: Anna’s Hoeve en Hoeve Sloterdijk.

>

Levend begraven in Hilversum

Hoe zou het zijn om 56 uur levend begraven te zijn in een put van 12 meter diepte? Het overkwam Toon Tilburgs in Hilversum in 1892. Hij groef op de Trompenberg in Hilversum een zogenaamde welput. In zo’n put werd een pomp geplaatst die het grondwater naar boven water haalde. De put werd gemaakt van in elkaar sluitende duigen, gebogen houten planken. Die werden bij elkaar gehouden door een houten of ijzeren band. Zo ontstond een kuip. Het werk was niet zonder risico, zeker niet in de zanderige en hooggelegen Trompenberg waar diep gegraven moest worden om het grondwater te bereiken.

>

Armoede in de Jordaan

Een dak boven je hoofd en een boterham in je hand zijn twee dingen die voor veel van ons vanzelfsprekend zijn. Zo’n honderd jaar geleden was dit echter heel anders. Nederland kende heel wat gebieden waar grote armoede heerste. Misschien wel het beroemdste voorbeeld hiervan is de Amsterdamse Jordaan. Deze volksbuurt, die volkszangers en volksverhalen voortbracht, werd een icoon voor de hoofdstad. Het plat Amsterdams dat hier gesproken werd, de Westertoren en Johnny Jordaan vormen het romantische beeld dat velen tegenwoordig van de Jordaan hebben. Wat in dit beeld echter vaak wordt weggelaten is de bittere armoede waarin de Jordanezen leefden.

>

De Oude Pijp

In het oudere, noordelijke deel van De Pijp zijn de eerste huizen gebouwd in de jaren zeventig en tachtig van de negentiende eeuw, de tijd die bekend staat om haar ‘revolutiebouw’. Goedkope woningen voor arbeidersgezinnen en kleine middenstanders die door particuliere opdrachtgevers werden gebouwd. Ook toen al gold ‘tijd is geld’, en de huizen werden snel en met goedkope materialen gebouwd. Om lastige grondonteigeningen te voorkomen, volgden de straten de bestaande sloten en verkaveling van de weilanden. De lange rechte straten kregen zo de vorm van een pijp, waarschijnlijk heeft de wijk hier zijn naam aan te danken.

>

De Amsterdamse School

De architecten en kunstenaars van de Amsterdamse School hebben Amsterdam in het begin van de twintigste eeuw op een geweldige manier verfraaid en van Amsterdam ‘het Mekka der volkshuisvesting’ gemaakt. Vooral in de Spaarndammerbuurt zijn veel van hun gebouwen te vinden.

>