Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Werkspoorterrein

Het eiland Oostenburg kent een interessante en bedrijvige geschiedenis. Het is al eeuwenlang een groot 'industrieterrein' van Amsterdam. In de zeventiende eeuw werd het eiland gedomineerd door de scheepswerven van de Verenigd Oostindische Compagnie (V.O.C.). In de 19e eeuw was het terrein in handen van één van de grootste machinefabrieken in Nederland waar machines, locomotieven en dieselmotoren werden geproduceerd.

Van Gendthallen op het Oude Werkspoorterrein

Foto: Willem Velthoven

Van Gendthallen op het Oude WerkspoorterreinVan Gendthallen op het Oude Werkspoorterrein

V.O.C. en Oostenburg

De V.O.C. kocht in 1661 het grootste gedeelte van Oostenburg, een aangeplempt eiland aan de oostkant van de stad. Aan het IJkant werden drie grote scheepshellingen gebouwd. Daarnaast stonden hier een enorme houtzagerij, pakhuizen waar de kostbaarheden uit Azië lagen opgeslagen en de Compagnieslijnbaan, de touwslagerij van de V.O.C. Dit gebouw had een lengte van wel 500 meter. Op Oostenburg liep Peter de Grote ‘stage’ om alles te leren over de kennis van de V.O.C. op het gebied van scheepsbouw. In 1799 werd de V.O.C. opgeheven en werd het terrein overgenomen door verschillende kleine bedrijfjes.

Lijnbaan Amsterdam

Collectie Fries Scheepvaart Museum Sneek

Lijnbaan AmsterdamLijnbaan Amsterdam

Werkspoor N.V.

Bijna 30 jaar later werd Werkspoor N.V. opgericht door Paul van Vlissingen en Abraham Dudok van Heel. Het bedrijf legde zich toe op de productie van stoommachines, later kwamen daar ook locomotieven, treinstellen en dieselmotoren bij. Het bedrijf werd al snel één van de bekendste en grootste machinefabrieken van Nederland. In 1850 was Werkspoor de grootste machinefabriek van Nederland. In 1954 fuseerde het bedrijf met Stork, een machinefabriek uit Hengelo. Op dat moment waren de meeste productieactiviteiten al verplaatst naar Lage Weide in Nieuw Zuilen, nu een wijk in Utrecht.

Scheepsdieselmotor geproduceerd door Werkspoor N.V.

Afbeelding door C. Oortwijn

Scheepsdieselmotor geproduceerd door Werkspoor N.V.Scheepsdieselmotor geproduceerd door Werkspoor N.V.

Werkspoormuseum

Stork vertrekt definitief van het oude V.O.C. terrein in 1973, maar houdt het verleden van Werkspoor en de V.O.C. in leven door het Werkspoormuseum. Dit bedrijfsmuseum is gevestigd in het voorhuis van de Compagnieslijnbaan en dateert uit 1661. Het museum belicht het verleden van de V.O.C., maar richt zich ook op het industriële verleden van Werkspoor. Daarnaast wordt het pand door Stork gebruikt voor vergaderingen. Het Werkspoormuseum is alleen toegankelijk op afspraak.

Werkspoormuseum aan de Oostenburgergracht, gevestigd in een oud gebouw van de Admiraliteit van Amsterdam.

Foto: Pachango

Werkspoormuseum aan de Oostenburgergracht, gevestigd in een oud gebouw van de Admiraliteit van Amsterdam.Werkspoormuseum aan de Oostenburgergracht, gevestigd in een oud gebouw van de Admiraliteit van Amsterdam.

Publicatiedatum: 04/05/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

1 reactie
  • Jan Cassien Smit schreef:

    Ik ben geïnteresseerd in Werkspoor motoren
    Ik heb gevaren op de Kinderdijk en Kerkedijk van de Holland Amerika Lijn, deze waren voorzien van Werkspoor-Lugt, KEBS 689/125 motoren van 7300 PK. Misschien is daar nog wat extra informatie over te vinden.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.