Vooruitgang op het West-Friese platteland

Midden in een nieuwbouwwijk van Opmeer herinnert een fabrieksschoorsteen met een kunstwerk erop aan de vroegere zuivelfabriek Aurora.

2 min

Zwoegend op de fiets, getergd door regen en windstriemen in onze gezichten, banen wij ons een weg op de rand van Opmeer. Aan weerskanten ligt land: kilometers uitgestrekte polder. Het goud, het verleden en de toekomst van West-Friesland. En terwijl de laatste wolk zich samentrekt en ons pest met een laatste restje hagel, besef ik dat in deze grond de trots van West-Friezen begraven ligt.

Melkcoöperatie Aurora

In elk gesprek dat wij de afgelopen dagen gevoerd hebben, komt het land terug. Gewonnen land, boerenland, land van de voorvaders, koeienland, schapenland, verpacht land. En iedereen die hierover spreekt, lijkt te weten waar elke laag van dit land uit bestaat: vanaf de winning van het moeras tot de groene graslaag die er nu op ligt. En niet eerder werd ik mij zo bewust van het land waar ik op stond. In het verhaal van meneer Ruyg (ouddirecteur van de zuivelfabriek Aurora, zelf geen West-Fries) zette de trots zich om in praktisch bezig zijn: “als je de West-Fries nodig hebt, spreek je hem aan op zijn trots. Dan is alles in een handomdraai geregeld”, zo zei hij. Maar om vervolgens een emotionele band aan te gaan met ‘zijn mannen’ (of hun families), was een stuk moeilijker. Aurora nam in Ruygs tijd ongeveer acht boerenbedrijven over, die ondergebracht werden in de Melkcoöperatie Aurora. Binnen een mum van tijd was dit geregeld en waren de papieren in orde, maar het verdriet van het failliete boerenbedrijf werd alleen getoond aan de keukentafel en kreeg de buitenwereld (en ook hij) niet te zien, hoe hecht de band ook was. Voor Ruyg waren de overnames overigens de enige denkbare reële stappen. Het was onderdeel van de vooruitgang. Dat Aurora daar uiteindelijk zelf slachtoffer van is geworden, was volgens hem te verwachten. Zijn mannen zijn vervolgens allemaal goed terecht gekomen en hij woont nog steeds, samen met zijn vrouw, in de voormalige directeurswoning. “Het uitzicht is beter geworden”, waarmee hij doelt op de nieuwbouwwijk die op het vroegere fabrieksterrein gebouwd is. In het midden staat alleen nog een fabriekstoren met een kunstwerk er op.

Pepijn