2 min

Komend over de Burgemeester van Wettumweg betreed je het ravelijn Turfpoort-Nieuwe Molen. Dat ravelijn ligt tussen de bastions Turfpoort en Nieuwe Molen. In totaal telt Naarden zes van dergelijke ravelijnen. Een ravelijn is een eilandje dat ter verdediging van de vesting in de gracht is opgeworpen. Het diende ter bescherming van de muren tussen de bastions. Tussen de Burgemeester van Wettumweg en de Kapitein G.A. Meijerweg ligt een mooi pad, de Korte Bedekte Weg.

Bedekte Weg

Lopend over de Korte Bedekte Weg zie je het ravelijn Promers-Turfpoort liggen. De Bedekte Weg, die tussen de binnen- en de buitengracht ligt, heet ook wel het Vestingpad. Op dit pad wisten de verdedigers zich betrekkelijk veilig tegen vijandelijk vuur, dankzij de hoge wal. Achter die wal kabbelde de buitengracht. Twee grachten en twee wallen/muren moest de aanvaller nemen, voordat hij Naarden in handen kon krijgen.

Op deze luchtfoto van de vesting Naarden zijn goed de ravelijnen en wegen te zien. Collectie Provinciale Atlas Noord-Holland, Noord-Hollands Archief.

Luistergangen

Een bastion is een uitspringend verdedigingswerk. Die constructie bood de mogelijkheid om de vesting naar drie kanten te verdedigen. De uitstekende punt van het bastion heet een saillant. In de zijmuren van de bastions zijn de schietgaten te herkennen, waarachter de kanonnen stonden opgesteld. In het gras boven de muur steken hier en daar wonderlijke pijpjes omhoog. Die dienden voor de ventilatie van lange gangen die achter de muur waren gebouwd. Het waren zogenaamde luistergangen, want dankzij die pijpjes op het dak kon de wacht horen of er onraad in aantocht was. Bijvoorbeeld of iemand de gracht probeerde over te steken.

Bastions

Vanaf de Korte Bedekte Weg krijg je een goede indruk van de omvang van de bastions Promers (vernoemd naar de aannemer die de klus klaarde) en Turfpoort. Met daartussen de stoere vestingwal. Het bastion Promers was het eerste dat verrees bij het vernieuwen van de vesting in 1679. Bastion Turfpoort ligt aan de zuidzijde van de vesting. Hier is het Vestingmuseum te vinden. Wie over het voet-/fietspad naar de Utrechtse Poort loopt, passeert onderweg het ravelijn tussen de bastions Promers en Oranje.

Wapenplaats

Waar op de Korte Bedekte Weg nu dieren rondscharrelen op de kinderboerderij, had je vroeger een verzamelplaats. Hier kwamen manschappen bijeen en werden de wapens verzameld. Bij dreigend gevaar moesten de kanonnen naar hogere opstellingsplaatsen bij de wal worden verplaatst. Op meer plekken van het Vestingpad had je dergelijke verzamel- of wapenplaatsen.

Stervormige plattegrond

Na het verjagen in 1673 van de buitenlandse troepen uit het land, besloot stadhouder Willem III deskundigen uit Frankrijk hierheen te halen om de vestingsteden te verbeteren. Op hun advies kreeg de vesting Naarden de karakteristieke stervormige plattegrond met zes uitstekende bastions. En daaromheen een gordel van grachten. Rond 1685 voltooide men het karwei. Daarmee was Naarden uitgegroeid tot een sterke schakel in de Hollandse Waterlinie.

Publicatiedatum: 24/12/2013