4 min

Fusieclub

VRA komt voort uit een fusie tussen enkele van de oudste sportverenigingen van ons land. Op 20 maart 1882 werd de cricketclub Run opgericht, met als grondlegger de bekende dichter Herman Gorter. Run fuseerde in 1887 met de cricketclubs Amstels en Progress tot RAP en startte met enige leden ook een voetbalafdeling, die dermate succesvol bleek dat RAP in 1898 de eerste officiële landstitel behaalde in de strijd om de Telegraaf-beker. Ook toen al sponsoring van een sportcompetitie. In 1914 besloten de Amsterdamse clubs Volharding (1889), RAP (1887) en Amstels (1885) tot een fusie, mede om in aanmerking te komen voor een geschiktere accommodatie. Deze fusieclub kreeg de naam Amsterdamsche Sportvereeniging Volharding RAP Amstels, kortweg VRA. Dit alles in aanmerking nemende houdt VRA als oprichtingsdatum 20 maart 1882 aan, de start van de oudste poot.

In de beginjaren speelde men cricket op het Museumplein Bron: VRA

Museumplein en Amsterdamse Bos

De locatie voor de speciale jubileumwedstrijd is niet toevallig gekozen. Het Museumplein, eind 19e eeuw bekend als het IJsclubterrein en toen gelegen aan de rand van de stad, was de eerste officiële locatie waar de voorloper van VRA op regelmatige basis haar wedstrijden speelde. VRA speelt op 24 maart a.s. dus een heuse thuiswedstrijd en wel tegen het 1 jaar oudere Rood & Wit uit Haarlem, waar ook in de vroegste jaren veelvuldig tegen werd gespeeld.

Na de fusie verhuisde VRA naar een terrein waar nu het Stadionplein ligt. Toen hier woningbouw kwam, kreeg VRA een mooie plek aangewezen in het nieuwe Bosplan. Sinds mei 1938 speelt VRA cricket op de prachtige velden in het Amsterdamse Bos, aan de Nieuwe Kalfjeslaan. Inmiddels de laatste fraai verzorgde grasvelden die gevrijwaard zijn gebleven van oprukkend hockeykunstgras.

De cricketclub poseert voor het Rijksmuseum Bron: VRA

Cricket in Nederland

Cricket, van oorsprong een sport die vooral in Engeland werd beoefend, kende een korte bloeitijd in Nederland. In zijn boekje Cricket uit 1897 noemde Pim Mulier, een belangrijk figuur voor de moderne sportbeoefening in ons land,  de periode 1884-1887 “het bloeitijdperk” van deze sport. Tientallen cricketclubjes rezen als paddenstoelen uit de grond in die jaren. Bijna al hun namen zijn nu volkomen vergeten. Nemen wij Muliers bloeitijdperk iets ruimer, zeg de jaren ’80 van de 19e eeuw, dan zien we dat vier van die clubjes al bijna 100 jaar vereeuwigd zijn in VRA. Dit zijn het eerder genoemde Run (1882), Amstels (1885), Progress (1886) en Volharding (1889). Het oudste spoor gaat dus terug naar de dag dat Run werd opgericht. Mulier schrijft hierover: ‘In de hoofdstad des rijks is het H. Gorter, de thans als letterkundige zoo wel bekende Dr. Herman Gorter, die de bal aan ’t rollen brengt en de cricketclub ‘Run’ opricht. De oprichtingsvergadering had 20 Maart 1882 plaats en staande de vergadering, werd Gorter tot voorzitter, H.J. Koenen tot secret. en E.J. Bok tot penningmeester gekozen. Run speelde in het Vondelpark en de oefeningen der leden, die in het volgende jaar tot een 30-tal aangroeiden, werden druk bezocht.’

Herman Gorter (1864-1927)

Erelid Herman Gorter

Bij de fusie die leidde tot VRA werd ook besloten elkanders ereleden te erkennen. Bij de oprichting van Amstels CC op 1 mei 1885 werd Herman Gorter tot erelid benoemd. De conclusie mag ook zijn dat vier jaar voordat hij landelijk bekend werd met zijn gedicht Mei, Gorter al gezien werd als dé grootheid van het Amsterdamse cricket.

Herman Gorter werd geboren op 26 november 1864 te Wormerveer. In Amsterdam ging Gorter naar het Gymnasium en studeerde er klassieke talen. Als dichter debuteerde Gorter in 1889 met het gedicht Mei. In de jaren daarna raakte Gorter zeer onder de indruk van het werk van Karl Marx. In 1897 werd hij lid van de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij. Aan zijn carriere als bevlogen communist en maatschappelijk geëngageerde schrijver kwam in 1927 een einde. Gorter overleed op terugreis vanuit Zwiterserland naar Brussel waar hij de laatste jaren van zijn leven vereenzaamd doorbracht.

De voorlopers van VRA op het Museumplein Bron: VRA

Sportbobo

In de literatuur over Herman Gorter wordt zijn bijdrage aan de Nederlands sport zelden besproken, ondanks dat Gorter gezien kan worden als een heuse ‘bobo’ avant la lettre.

Gorter nam niet alleen het initiatief tot de oprichting van andere cricketverenigingen, maar was ook met zijn club Run betrokken bij de oprichting van de Nederlandsche Cricket Bond in 1883 en de Nederlandschen Voetbal- en Athletischen Bond in 1889. Met de hier al eerder genoemde cricketvereningen Amstels en Progress richtte hij als voorzitter van Run op 14 november 1887 de Amsterdamsche Football Club R.A.P. op. Niet te verwarren met de huidige voetbalclub Rap, die dateert 1917. Kortom, Gorter was dus eigenlijk een telg uit de gegoede burgerij die door zijn socialistische vrienden verweten werd op zondag te tennissen en te cricketen met de bourgeoisie.

Met dank aan Benno van Nierop en Hans de Ruiter van VRA. Voor meer informatie: www.vra.nl

Publicatiedatum: 22/03/2012