3 min

Langhuisstolp

Op nummer 34 een voormalige vaarboerderij met een lange geschiedenis op een langgerekt erf – ruim 50 strekkende meter! , haaks op de dijk tot aan de Notsloot. De indeling van dit langhuis met de in de lengte aangebouwde onvolledige stolp is net zo bijzonder als de bewoning. Vanaf 1933 wordt deze plaats namelijk onafgebroken dubbel bewoond door leden van de familie Winter. Eerst opa Jan en oma Trien met de familie Bourgonje, vanaf 1966 vader Gerrit en moeder Jo met genoemde ouders en nu -vanaf 1993- Truus Postma en Chris Winter met de ouders van laatstgenoemde. Bij de aangename warmte van het grote AGA fornuis steekt Chris van wal: ‘’Het voorhuis is het oudst, rond 1600, de stolp is er omstreeks 1700 aangebouwd en de nog intacte vijzelberg dateert (kijk maar op de windwijzer) uit 1953.”

Stolpboerderij in Uitgeest.

Historie voor het grijpen

Winter en Postma begonnen in 1993 meteen met de plannen voor een grootscheepse restauratie, die nog tot op de dag van vandaag voortduurt. Maar zeggen ze zelf: “Nu begint het op te schieten.” Chris en Truus tonen zich ondubbelzinnig de trotse eigenaren van een prachtig object, dat werkelijk barst van de historie. Alles wat ze tegenkwamen op deze plek met zijn rijke archeologische en bouwkundige geschiedenis aan gedempte sloten en haventje, waterputten, oude funderingen, scherven tot uit de 16^e eeuw en houtconstructies. “Er zit in het voorhuis nog een vreselijk oud deurtje, moet uit 1580 zijn!” Een laag deurtje met vier brede verticale planken in grove mes en groef en drie horizontale klampen. In het voorhuis was ooit een (o.a.vis-) winkeltje met betegelde gang.

Woonkeuken van stolpboerderij Uitgeest.

Dubbele bewoning

De indeling van voorhuis en onvolledige stolp is smaakvol aangepast aan de dubbele woonbestemming. Nagenoeg alle houtconstructies en de sporen van het boerenbedrijf bleven in zicht. Oude materialen werden hergebruikt of geruild. De moderne badkamer boven, op de knip tussen het zadeldak van het voorhuis en het puntdak van de stolp, is uniek en getuigt van goede smaak, vakmanschap en inzicht. “Je moet je niet van de wijs laten brengen als het inpassen van bouwkundige details niet meteen lukt omdat nu eenmaal veel scheef is. Blijf streven naar de perfecte oplossing.” Dat kost tijd, geven ze beiden volmondig toe, maar je krijgt wel wat je wilt. Het verhaal van het aanbrengen van een oud raam met twaalf ruitjes in de keuken getuigt van hun volharding. De tegenslag begon bij het transport van gekocht oud glas, vervolgens was het snijden van dat materiaal een heidens karwei met veel breuk, dat ten slotte twaalf hele ruitjes opleverde. Ook de hobbel van de hoge kosten voor twee oude scharniertjes werd genomen. Het raampje is daarmee een klein sieraad in de keuken geworden. Alle twee zijn ze zeer tevreden over de ondervonden medewerking van de gemeente. Het meest enerverend was toch de tijdelijke constructie voor het opvangen twee stijlen toen onder het vierkant een dragende betonvloer met dubbele bewapening aangelegd moest worden. Die constructie bedacht en maakte Winter zelf en toen hij de aannemer ontsloeg van diens verantwoording werd het werk (met succes) voortgezet. Toen het prompt die nacht uit het noordwesten ging stormen deed Chris een paar nachten geen hoog dicht. “Alles kraakte en stond toen te klapperen als een bungalowtent!” Eén ding is zeker: Uitgeest behoudt dankzij Winter en Postma een buitengewoon voorbeeld van de lokale bewoningsgeschiedenis. Monumentaal èn beleefbaar!

Dit verhaal is geschreven door Willem Messchaert voor de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp. www.boerderijenstichting.nl

Publicatiedatum: 10/07/2013