Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Van bollenschuur tot kangoeroewoning

Een strakblauwe lucht, een buitenthermometer wijst 26 graden. Op de grasgroene, hoge dijk hijgt hier en daar een schaap. In een rustig hoekje van het dorp achter deze Westfriese Omringdijk staat een schilderachtige stolp strak en kantig in het harde licht van de voorjaarszon. Een verzorgde moestuin en een tuin vol bloeiende planten flankeren het rietgedekte puntdak. Twee blonde meisjes spelen op het kort gemaaide grasveld.

1829

Het bouwjaar prijkt hoog in de dakspiegel aan de zuidkant. In het veld rode dakpannen steken de zwart geglazuurde pannen scherp af. Toen is de stolp voor de veehouderij gebouwd door ene Brouwer. In 1880 is S. Koolhaas de nieuwe eigenaar. De darsdeuren aan de noordkant verdwijnen in 1909 als de stolp voor het eerst in tweeën wordt bewoond. De zus van Koolhaas komt met haar man inwonen door de stolp te splitsen. Het melkveebedrijf verandert in een tuinderij. De oorspronkelijke lange regel wordt daarom schuur. Vanaf dit moment blijft de stolp aan de Schoolweg in wisselende samenstellingen steeds dubbel bewoond. Daarmee is deze stolp in Andijk een zeer vroeg voorbeeld van vierkantdeling.

Stolpboerderij uit 1829 in Andijk. Foto: Mart Groentjes

Stolpboerderij uit 1829 in Andijk. Foto: Mart Groentjes.

Bewoning

In 1959 neemt de familie Kooiman zijn intrek, die de ruimte in de stolp goed benut vanwege het gestaag groeiende gezin. Maar liefst elf Kooimannetjes en -vrouwtjes bevolken de eigenhandig getimmerde kinderkamers onder het puntdak.

In 1983 betrekken Henk en Alie Schenk-Kooiman de woonhelft aan de zuidkant van de stolp en verhuizen de ouders van Alie op hun beurt naar de noordkant. De ouders functioneren in die periode als kinderopvang voor het jonge gezin ernaast, maar als de vader van Alie overlijdt en moeder zorg nodig heeft, draait het zorgaanbod 180 graden. Henk en Alie leveren anno nu alweer 13 jaar mantelzorg aan moeder Kooiman. Een stolp met een opmerkelijk verhaal over 100 jaar meervoudige bewoning en intramurale zorg. Via lange regel en bollenschuur tot inpandige kangoeroewoning. Een stolp biedt ongekende mogelijkheden, dat blijkt hieruit maar weer.

De boerderij heeft een bijzondere betegelde schouw. Foto: Mart Groentjes

De boerderij heeft een bijzondere betegelde schouw. Foto: Mart Groentjes.

Waterput

Henk en Alie schenken koffie in de schaduw. Al gauw gaat het gesprek over de stolpboerderij. Henk wijst naar links en naar rechts, terwijl hij uitlegt hoe de stolp is gesitueerd. ‘Achter de stolp ligt de sloot nog, die haaks op de dijk ver de polder Het Grootslag in voert. Van belang toen de stolp als tuinderij diende. Voor de dijk lag, op de plek waar nu het waterwingebied van het PWN ligt, de zogenaamde Slibbert. Een drassig stuk voorland, dat ome Durk nog als zomerwei gebruikte.’ Henk vervolgt: ‘Een en dezelfde aannemer bouwde in de buurt wel een stuk of vijf stolpen. Allemaal met twee ‘tentjes’ -houten topgevels- op twee hoeken van het dak.’

Binnen is het interieur al net zo verrassend als de details aan de buitenkant. Op het voormalige zomerstalletje, nu de gezellige keuken, is de oorspronkelijke stookplaats intact gebleven. Ook de waterput (toegankelijk vanuit woning en stal) is bewaard, in de woning afgewerkt met fraaie mangaantegels. De schouw is daarvan de overtreffende trap. Puntgaaf en met prachtige details. Behalve een jachttafereel (waterput), op de schouw tegenover elkaar: een hond en een kat, en een koe en een paard. Op een tegeltje het aandoenlijke tafereel van een appeldiefje, achterna gezeten door de bestolen boer. De betimmering in de woonkamer is in sfeervol groene tinten geschilderd met donkerrode accenten op de plinten. Het is er bijna een zee aan kast- en voormalige bedsteedeuren. Boven kijken we nog naar de nog intacte houtconstructie. De rietbedekking en de sparren allemaal even gaaf.

Dit verhaal is geschreven door Willem Messchaert voor de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp. www.boerderijenstichting.nl

Publicatiedatum: 29/06/2013

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.