Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Portret van een stad: Naarden

De stervormige vesting op de tekening maakt dat het hier onmiskenbaar om Naarden gaat. Naarden is een van de best bewaarde vestingsteden in Europa en beroemd vanwege die bijzondere stervorm. De stad in de vrij nieuwe gemeente 'Gooise Meren' kreeg omstreeks 1300 stadsrechten van graaf Floris V, toen lag het echter nog niet op de plek van nu. Na het oprukkende water van een woeste Zuiderzee, werd besloten de stad in 1350 op een veiligere plek opnieuw te stichten. Het oorspronkelijke stratenpatroon van de vestingstad is tot op de dag van vandaag geheel bewaard gebleven. Naarden kent dan ook een beschermd stadsgezicht. Herken jij de andere kenmerken van Naarden in de tekening?

Bloedbad van Naarden

Naarden is niet altijd een sterke vesting geweest. Tijdens de Nederlandse Opstand trok Don Frederik, zoon van de hertog van Alva, met een strafexpeditie langs alle opstandige steden om deze in één veldtocht te heroveren. Naarden besloot zich tevergeefs over te geven om gruwelijke vergeldingsacties en plunderingen te voorkomen. Bij het voormalige stadhuis werden zevenhonderd inwoners koelbloedig vermoord en de stadsmuren werden afgebroken. Het stadhuis, de Waag, staat er nog steeds en wordt ook wel Het Spaanse Huis genoemd. Een gevelsteen boven de deur herinnerd aan dit Bloedbad van Naarden. Dezelfde soldaten als op deze gevelsteen vertrappen op de tekening het wapen van de vestingstad.

Pentekening die de vestingstad Naarden verbeeld. Beeld: Liza Koppenrade

De Grote of Sint-Vituskerk

In het centrum van Naarden staat de Grote of Sint-Vituskerk. De toren, het oudste gedeelte van de kerk, is een overblijfsel van de voorloper van de huidige kerk en bijna net ze oud als de stad zelf. De kerk is in de vijftiende eeuw twee keer door brand verwoest en weer opgebouwd. Tot 1862 had de kerk een bijzondere laatgotische orgel in bezit. Deze is helaas gesloopt. Alleen de houten panelen zijn bewaard gebleven en vandaag de dag in het Rijksmuseum te bewonderen.

Geertruida van Vladeracken

Voor de kerk staat Geertruida van Vladeracken. Vladeracken componeerde kinderliedjes en bewerkte versies van oude volksliedjes. Ze publiceerde haar eigen muziek, maar trad ook op als voordrachtskunstenaar. Mét Jan Poortenaar, haar man, die haar op de piano begeleidde. Zo’n veertien muziekboeken, waaronder ‘Dichters over ’t jaargetij’, ‘In den Tuin’, ‘Mijn Poppenboek’ en ‘Tekstboekje de Toverbal’, werden door Poortenaar in de uitgeverij ‘In Den Toren’ in Naarden uitgegeven.

Comenius

Jan Amos Comenius was een Tsjechische geleerde, filosoof, hervormer en pedagoog. Hij zette zich in voor onderwijs van iedereen, zowel jongens als meisjes en van alle standen, schreef leerboeken en ontwierp een nieuw schoolsysteem voor Polen, Zweden en Hongaren. Na zijn overlijden in 1670, werd hij in de voormalige Waalse kerk van Naarden begraven. Tegenwoordig is hier het Museum Mausoleum Comenius gevestigd, waar je vanalles ontdekken over zijn werk en leven.

Willem Arondeus

Het kunstwerkje op de zijkant van de Waag in de tekening staat niet in het echt op de Waag, maar is een van de vele illustraties van de in Naarden geboren Willem Arondeus, ook wel Arondéus. Een eigenzinnige man die al vroeg openlijk voor zijn homoseksuele geaardheid uitkwam. Hij illustreerde in de jaren twintig onder andere voor kalenders, affiches, een reclameposter voor de kerszegels van Toorop en sluitzegels voor de PTT post. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Arondeus lid van een verzetsgroep. Hij falsificeerde onder andere persoonsbewijzen en nam in 1943 deel aan de bomaanslag op het bevolkingsregister aan de Plantage Middenlaan te Amsterdam. Hiervoor werd hij opgepakt en gearresteerd.

Auteur: Liza Koppenrade

Publicatiedatum: 14/07/2016

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.