Buurtfeestje Zonnehuis

Buurtfeestje nadat het gebouw was opgeknapt. Beeld: Stadsherstel

Buurtfeestje Zonnehuis

Amsterdamse School in prachtig tuindorp

“Het Zonnehuis ligt in een prachtig tuindorp, Oostzaan, wat niet zoveel mensen kennen. Het is heel verrassend als je onder de poort van hout en baksteen loopt en al die lage huisjes aan dat plein ziet staan. Dat verwacht je eigenlijk niet op die plek, want bij Noord denk je vaak aan flats. Het ligt op vijf minuten van de NDSM-pont, dus je fietst er zo naar toe.”

Het naar ons belangrijkste hemellichaam vernoemde gebouw, inmiddels Rijksmonument, wordt sinds 2002 beheerd door Stadsherstel Amsterdam, dat nog zo’n twaalf andere bijzondere locaties, waaronder Amstelkerk, Vondelkerk en De Duif, in Amsterdam en omgeving heeft opgeknapt en geëxploiteerd. Het Zonnehuis in Noord houdt op 10 juli 2016 een open dag, omdat dit jaar 100 jaar Amsterdamse School wordt herdacht.

Ondanks dat het wel in die stijl is gebouwd, is het Zonnehuis niet echt een monument van de Amsterdamse School. Dit vertelt Emmy Schouten, die bij Stadsherstel over de bijzondere locaties gaat. “De beelden die achter het Zonnehuis staan en de huisjes aan het plein zijn echter wel degelijk Amsterdamse School.”

Interieur Zonnehuis n 1932

Beeld: Collectie Stadsarchief Amsterdam

Interieur Zonnehuis n 1932

Oude trekkerwand

Het aardige van het Zonnehuis is dat je er nu een opgeknapt oud theater kunt zien, met 350 stoelen, een echt podium (de meeste theaters hebben tegenwoordig een vlakke vloer) en een orkestbak. Er is zelfs een oude trekkerwand te zien, die het weliswaar niet meer doet, maar waar vroeger de decors mee werden opgehaald.

Naast de grote zaal is er nog een kleine Blauwe Zaal, die ruimte biedt aan honderd bezoekers. Schouten: “Daar organiseren we onder andere buurtactiviteiten, zoals line-dancing, dansen voor ouderen en het Repair-café. Voor de buurt hebben we speciale tarieven; dat hebben ze zo met stadsdeel Noord afgesproken.”

Het Zonnehuis was oorspronkelijk een verenigingsgebouw voor de arbeiders van de twee kilometer verderop gelegen NDSM-werf. “Ze konden er cursussen doen, of naar film of theater.”

Het Zonnehuis

Beeld: Stadsarchief Amsterdam, Doriann Kransberg, Collectie Pleinen van Amsterdam

Het Zonnehuis

Taxioorlogen

Het gebouw is ontworpen door architect Hendrik Jan Mulder en opende in 1932 zijn deuren. Het Zonnehuis zou vooral bekend worden om zijn kickbokswedstrijden en zijn vaak roerige vergaderingen van Amsterdamse taxichauffeurs. Complete taxioorlogen zijn het op het Zonneplein uitvochten. Het is dus een gebouw met een zeer strijdbare geschiedenis.

Concert in het Zonnehuis

Concert 2 meter sessies in de grote zaal van het Zonnehuis. Beeld: Jorn Baars

Concert in het Zonnehuis

Van café tot 2 meter sessies

In het gebouw was heel lang een café gevestigd, de Palmbar, waarvan de eigenaar ook de grote zaal exploiteerde. In 2012 wegens moest het café echter wegens financiële problemen de deuren sluiten. Tien jaar daarvoor, in 2002, had Stadsherstel het Zonnehuis al van de gemeente overgenomen, omdat het gebouw verpauperd was. “Veel hout was verrot, het voegwerk tussen de stenen was verdwenen, het dak lekte, kortom, het gebouw moest nodig worden opgeknapt.”

Vervolgens werden er enkele vaste huurders gevonden, zoals Opus One (familievoorstellingen met dans en muziek) en het bedrijf van Douwe Kroeske (2 meter sessies), bedrijven die tevens musicals en muziekavonden organiseren in de grote zaal. Ook vinden er nog steeds kickbokswedstrijden plaats, zij het nog maar een paar keer per jaar. “Daarvoor werken we samen met een partij die is gescreend en met voldoende beveiliging werkt.”Het Zonnehuis ligt aan het Zonneplein 29. De open dag vindt 10 juli plaats, tussen 12:00 en 17:00 uur. Om 13:00 en 15:00 uur zijn er gratis rondleidingen, waarvoor men zich niet hoeft op te geven. Meer informatie is hier te vinden.

Dit jaar viert Open Monumentendag haar dertigste verjaardag en brengen ze een ode aan honderd jaar Amsterdamse School. Daarom wordt er vanaf april elke tweede zondag van de maand een bijzonder Amsterdamse School monument geopend voor publiek. Deze maand is dat Het Zonnehuis.Auteur: Arnoud van Soest

Publicatiedatum: 04/07/2016