Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Portret van een stad: Bergen

Aan bos en duin en vlak bij zee ligt het romantische Bergen, waar menig kunstenaar zich liet en laat inspireren door de lommerrijke lanen in het knusse centrum, de uitgestrekte duinen en de mystieke sfeer rond de indrukwekkende Ruïnekerk. Al die schilders, muzikanten en schrijvers hebben op hun beurt ook weer mooie sporen achter gelaten in het tot kunstenaarsdorp gedoopte Bergen, waardoor nog steeds veel dagjesmensen naar deze bijzondere plek in Noord-Holland worden gelokt. Een portret van de stad kan dan ook niet zonder kunst of Ruïnekerk, herken jij alle elementen?

De Ruïnekerk

Al in de tiende eeuw werd Bergen in verscheidene bronnen genoemd. Het ging toen om een klein buurtschap, ontstaan rond een kapel waar sinds de vijftiende eeuw de Ruïnekerk staat, destijds een van de grootste kerken van Holland. Het bouwwerk werd tijdens de Tachtigjarige Oorlog door de geuzen onder leiding van Diederik Sonoy vernield en een ruime twintig jaar later weer herbouwd. Om tijdens de Slag bij Bergen in 1799 weer onder vuur te staan. Momenteel wordt het bijzondere gebouw gebruikt als locatie voor evenementen als lezingen, muzikale uitvoeringen, workshops en meer. De Ruïnekerk staat bekend om de goede akoestiek.

Pentekening van kunstenaarsdorp Bergen. Beeld: Liza Koppenrade

Lichtjesavond

Op de tekening loopt er een lijn met lampjes van de Ruïnekerk naar Museum Kranenburgh. Elk jaar op de eerste woensdag van augustus, wordt Bergen sprookjesachtig verlicht tijdens de traditionele lichtjesavond. Ook inwoners, winkels, cafés en restaurants pakken de lampionnen, kaarsjes en andere lichtjes van zolder en versieren hun gevels, terrassen en tuinen.

Kranenburgh

Het werd al genoemd, Museum Kranenburgh. Dé culturele buitenplaats van Bergen, op de grens van het kunstenaarsdorp en de omliggende bossen en duinen; letterlijk tussen kunst, cultuur en natuur. Naast de historische villa die je op de tekening ziet, is er een eigentijdse nieuwbouw die samen met de villa een uitgebreide collectie kunstwerken en kunsthistorische objecten bezit en presenteert. De Bergense School mag hierin ook niet ontbreken.

Sinds 1900 trekt het oude plaatsje bij bos en duinen veel verschillende kunstenaars, waaronder een groep schilders die tot de Bergense School worden gerekend. Bekende leden van deze kunstenaarsgroep waren onder andere Leo Gestel en Charley Toorop. Deze laatste zie je voor het museum in het gras zitten.

Charley Toorop

Charley Toorop is de dochter van Jan Toorop, wiens bronzen buste aan de gevel van het Museum Kranenburgh hangt. Misschien ken je haar beroemde zelfportretten en vrouwenfiguren wel, met zwaar aangezette lijnen en duidelijke kleurcontrasten. Als je in Bergen woont of er ben geweest ken je misschien ook wel het door haar ontworpen huis ‘De Vlerken’ aan de Buerweg, dat er ondanks een brand nog steeds staat, zij het met een ander dak.

Simeon ten Holt

Niet alleen de schilderkunst uit Bergen bereikte grote hoogten, ook andere kunstvormen, waaronder de muziek, kreeg een groot bereik. Op het dak van Kranenburgh speelt de beroemde Nederlandse componist, Simeon ten Holt, op zijn vleugel. Naast zijn werk als componist, schreef hij artikelen voor het literair tijdschrift ‘Raster’, trad hij op als pianist en was hij actief in het Bergense kunstleven. Een van Ten Holts bekendste werken is de Canto Ostinato. Over heel de wereld werden mensen ontroerd door deze piano compositie. De première van het zielroerende pianospel werd in 1979 in Bergen gespeeld.

Adriaan Roland Holst

Links op de tekening staat een idyllisch huisje, het voormalige woonhuis van de ‘Prins der Nederlandse Dichters’, Adriaan Roland Holst. Bijna zestig jaar woonde deze dichter en schrijver in Bergen. De romantische dichter staat bekend om zijn symboliek, grote zeggingskracht en enigszins plechtige stijl. De gedichten getuigen van mythologie en hebben een monumentaal karakter, passend bij de sfeer in zijn woonplaats. Sinds 2002 wordt zijn huis aan de Nesdijk bewoond door verschillende schrijvers en dichters, die er vaak de laatste hand leggen aan nieuw werk.

Pierre Golle of Gole

Een iets minder bekend, maar zeker niet minder belangrijk figuur geboren in Bergen, is de getalenteerde meubelmaker Pierre Golle, of Gole. Hij werd onder andere aangesteld als hofleverancier van de Zonnekoning Lodewijk XIV van Frankrijk en al het werk dat aan deze beroemde meubelmaker wordt toegeschreven, is wereldwijd verspreid over allerlei grote collecties. Ondanks dat er vele meubelstukken tijdens de Franse Revolutie in rook zijn opgegaan. Wil je Gole’s werk in het echt zien? In het Rijksmuseum vind je een rijkversierde marqueteriekabinet van zijn hand.

Auteur: Liza Koppenrade

Publicatiedatum: 21/07/2016

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.