Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Pompgemaal te Hilversum

Aan de kop van het Hilversumse Laapersveld staat het pompgemaal van architect W.M. Dudok. Het mooie park, waarin je heerlijk kunt wandelen is een ontwerp van Dudok samen met plantsoenmeester J.H. Meijer. Park en pompgemaal werden aangelegd rond 1920.

Vijver als middelpunt

Het afwateringsysteem van Hilversum klopte niet. De bebouwde kom van Hilversum lag vrij laag. Wanneer het hard had geregend, had Hilversum modderige straten. Voor de afvoer van dit water en vuil afvalwater moest er in de omgeving van de Utrechtseweg een pompstation komen. Vanaf een verzamelpunt zou het afvalwater doorgepompt kunnen worden naar de vloeivelden bij Loosdrecht. Het regenwater kon opgevangen worden in een vijver en bij ernstige regenval doorgepompt worden naar de Oude Haven. Dudok vroeg raad aan dr. Fr. König, een Duitse ingenieur en specialist in rioleringen. Hij nam het advies van König over en ontwierp om het pompgemaal heen een park met de vijver als middelpunt.

Het Pompgemaal aan het Laapersveld. Beeld: Hans Lensink.

Betaalde werkverschaffing

De vijver met een grootte van 1 ha werd tot beneden het grondwaterniveau uitgegraven. Met het zand dat daarbij vrijkwam werd een heuvellandschap gecreëerd. De resterende grond werd gebruikt om het terrein van het toekomstige Sportpark, aan de overzijde van de spoorlijn, te egaliseren. In de vijver kwamen twee eilandjes. Dit grondwerk werd verricht door werklozen in de vorm van betaalde werkverschaffing.

Laapersveldpark. Beeld: Margo Schoote.

Stelsel van paden

Het is prettig toeven in het park. Je kunt er heerlijk wandelen en zomers kun je genieten in het gras bij de vijver en kijken naar de kinderen die de eendjes voeren. Het park lijkt symmetrisch, maar dat is het niet. Wie goed kijkt, ziet dat de middenas een hoekverdraaiing maakt. De heuvels werden bedekt met gras, waarin waaiervormige heestervakken en bomen werden geplant.

Er zijn twee wandelroutes, een hoog- en een laaggelegen stelsel van paden. In het midden kan gekozen worden tussen de schuin oplopende wandelpaden aan de voet van het talud en de monumentale, centrale terras- en trappartij. Langs deze trappartij zijn in hoogte oplopende bloembakken geplaatst. Op verschillende niveaus kwamen gemetselde banken. Heerlijk voor verliefde stelletjes die onbespied samen kunnen zijn.

Vijverpark Laapersveld.

Praktisch maar ook mooi

Aan de kop van het Laapersveld, bij de Utrechtseweg, is het pompgemaal gebouwd. Het bestaat uit symmetrisch geordende, uit baksteen opgetrokken kubistische volumes. Het gebouw kreeg tuinmuren, bloembakken en lantaarns. Kozijnen en deuren kregen de kleuren zwart, groen en okergeel. In 1996 is het park geheel gerenoveerd en in 1997 volgde het pompgemaal.

Bij Dudok gold altijd dat zijn ontwerpen praktisch moesten zijn, maar ook mooi. De vijver en gemaal waren strikt noodzakelijk voor de afvoer en opvang van het water. Maar het park eromheen was fijn om in te wandelen. Elk jaar op 5 mei om precies 22.30 uur begint hier het bevrijdingsfeest met vuurwerk.

Auteur: Margriet van Seumeren (redactie) m.m.v. Corry Dubois

Bronnen:

  • Annette Koenders, Hilversum: Architectuur en stedenbouw 1850 -1940, Monumenten inventarisatie project, 2001.
  • www.tgooi.info
  • www.fotosvanhilversum.punt.nl

Publicatiedatum: 07/07/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.