2 min

Ondraaglijke stank

De vele aanwezigen in Stadsschouwburg wachtte op 11 oktober tevergeefs op de komst van de Franse Keizer. Die dag had Napoleon de gehele stad doorkruisd, zowel per sloep als te paard. Een enorme menigte was op de been om een glimp van de keizer op te vangen. Maar de boottocht was een beproeving voor Napoleon en zijn gevolg. De roeiers van de boot zorgden met hun slagen steeds voor het bovendrijven van modder, wat een ondraaglijke lucht verspreidde en het keizer gezelschap erg ziek maakte. Men raadde Napoleon aan om ’s avonds maar niet naar de schouwburg te gaan.

De nieuwe Schouwburg, 1786.

Bezoek aan de Schouwburg

Napoleon liet dus op 11 oktober verstek gaan, maar de volgende dag was hij wél aanwezig in de Schouwburg. Daar kwam hij het stuk ‘Iphigénie en Aulide’ van Racine bijwonen. De schouwburgzaal was mooi met waskaarsen verlicht en veel mensen waren aanwezig om de talenten van de Franse actrices Talma en Duchesnois te zien. Napoleon had zelf een aantal toneelspelers meegenomen vanuit Frankrijk naar Holland, maar er stonden ook Hollandse sterren op het toneel. Tijdens de voorstelling had het publiek echter meer oog voor Napoleon en zijn vrouw dan voor het toneelstuk. Het publiek kreeg lauriertakken om het paar mee toe te wijzen, en deed dit dan ook vol overgave.

De Italiaansche straat (voorstelling in de Amsterdamse schouwburg)

Grootste actrice van Europa

Blijkbaar was dat eerste bezoek goed bevallen, want op 23 oktober bezocht het keizerlijk paar een tweede maal de Stadsschouwburg. Die avond werd eveneens een stuk van Racine uitgevoerd, genaamd ‘Fedra’. De Nederlandse actrice Johanna Cornelia Wattier Ziesenis speelt hierin mee. Napoleon scheen erg onder de indruk van haar te zijn en zou haar zelfs ‘de grootse actrice van Europa’ hebben genoemd. Als dank kreeg ze van de keizer een beloning van 2000 francs.

De Schouwburg

Het gebouw dat Napoleon en zijn gevolg twee keer met een verzoek vereerden, stamde uit 1774 en was ontworpen door stadsbouwmeester Jacob Eduard de Witte in classicistische stijl. Het opende zijn deuren aan het Leidseplein, nadat de oude Stadsschouwburg aan de Keizersgracht in brand was gevlogen. Napoleon zal niet hebben geweten hoe onveilig dit gebouw tijdens hun bezoek was. De constructie was geheel van hout, alleen de gevel was van steen. Pas in 1874 werd het hout vervangen door steen, maar dit kon niet voorkomen dat het gebouw in 1890 volledig uitbrandde. De huidige Stadsschouwburg op het Leidseplein dateert van vier jaar later.

Tekst: Eva van Dijk

Brand in de Amsterdamse Schouwburg.

Publicatiedatum: 23/09/2011