Het pand op zijn oorspronkelijke plek aan het Weeshuispad 1 te Zaandijk

afbeelding Zaans Museum/Gemeentearchief Zaanstad

Het pand op zijn oorspronkelijke plek aan het Weeshuispad 1 te Zaandijk

Het woonhuis van Neeltje Mulder aan het Weeshuispad 1 in Zaandijk

afbeelding Zaans Museum/Gemeentearchief Zaanstad

Het woonhuis van Neeltje Mulder aan het Weeshuispad 1 in Zaandijk

Geboortehuis van Neeltje

Wiegend tussen twee kraanwagens verhuisde het gehele pand in 1965 over de weg van Zaandijk naar de Zaanse Schans. Een spectaculair transport. ,, Niet in een der grootste huizen van Zaandijk werd ik geboren maar, toen in mijn oog, het aangenaamste. Nu wordt het bewoond door den Heer Cornelis Honig op het Weeshuispad’’, aldus Neeltje in haar memoires. Zij was de zuster van de bekende arts Jan Mulder en echtgenote van de niet minder bekende historicus Jacob Honig Jansz. Jr.

Zonnewijzerspad 7, anno 2011

foto Jolanda Hoogendoorn

Zonnewijzerspad 7, anno 2011

Uitbundig houtsnijwerk

Het huis, gebouwd rond 1800, springt in het oog door de vooruitspringende zijvleugel, voorzien van hoekvensters, de uitgezaagde windveren en het uitbundige houtsnijwerk aan de dak- en gootlijsten. Het zijn met name de bekroningen van de gevelhoeken die het pand een deftig uiterlijk geven. Feitelijk werd hiermee een trend in gang gezet die in de laat 19e eeuw volop navolging vond. Qua bouwstijl illustreert het pand de overgang van het classicisme naar de romantiek. Terwijl het classicisme de klassieke oudheid als inspiratiebron heeft met aandacht voor compositie, ordelijkheid en symmetrie, richt de eind 18e euw in zwang rakende romantiek zich juist op het loslaten van regels en voorschriften. De romantische stroming, ook wel neogotiek genoemd, staat bol van vormen met spitse torens en verticale lijnen.

Goudkleurige bijenkorfjes

Het pand is gezien zijn relatief geringe ouderdom een jonkie op de Schans envertegenwoordigt de jongste fase van de Zaanse houtbouw tussen de ouderepanden. De latere bewoner Cornelis Honig heeft zijn visitekaartje achtergelaten in de vorm van een prachtig gesmeed hek met op de stijlen goudkleurige bijenkorfjes uit het familiewapen. Het huis heeft zelfs aan de overkant van het straatje een heusovertuintje.

Zonnewijzerspad 7, anno 2011

foto Jolanda Hoogendoorn

Zonnewijzerspad 7, anno 2011

Diepe bedstede

Bij de restauratie werd dankbaar gebruik gemaakt van het gedetailleerde verslag dat mevrouw E. Aten-Honig, de dochter van Cornelis, maakte van haar ouderlijk huis. In het kort de indeling: beneden de voorkamer met roodmarmeren schoorsteen, een opkamertje met trapje naar de zolder, een diepe bestede en een klein kantoortje. Links het ‘zuidkamertje’ met ramen in de hoeken. Achter de voorkamer een keuken met smuiger en een toegang tot de kelder en daar weer achter een kamerschot met moderne keuken. Boven twee slaapkamers en een badcel. Achter het huis een open afluiving, eindigend in de schuur.

Zonnewijzerspad 7. Rijksmonument sinds29 mei 1969

Publicatiedatum: 29/04/2012