Houten koopmanshuis ‘Het Jagershuis’ uit Zaandam

Het Jagershuis dateert uit 1623 en is afkomstig van het Jagerspad, een niet meer bestaand pad te Zaandam, gelegen iets ten noorden van het Dr. Roggertspad. Het huis, en mogelijk ook het pad, dankt zijn naam aan de eerste bewoner Claes de Jager, een gefortuneerd man, eigenaar van drie houtzaagmolens.

2 min

De Groene Jager, De Nieuwe Jager en De Rode Jager

Familie De Jager boerde goed. Zo bezaten ze aan het Jagerspad maar liefst drie balkenzagers die alle de naam Jager droegen: De Groene Jager, De Nieuwe Jager en De Rode Jager. Na het overlijden van Jan de Jager in 1796 werd zijn complete bezit geveild in logement Den Otter. De firma Pieter Corver en Zoon werd de nieuwe eigenaar.

Zeilenmakerspad 2, anno 2011. foto: Jolanda Hoogendoorn

Bijna een eeuw later, in 1895, verkocht houthandelaar Cornelis Corver van Wessem de bezittingen aan het Jagerspad aan de firma Jan Dekker Jz. die in 1956 ophield te bestaan en grond en aanhorigheden overdeed aan de gemeente Zaandam, inclusief het koopmanshuis aan het Jagerspad. Het pand werd beginjaren zestig gedemonteerd en overgebracht naar de Schans, na eerste uitvoerig te zijn opgemeten, getekend en gefotografeerd. De restauratie werd uitgevoerd onder leiding van architect G.M.G. Bakker van gemeentewerken Zaandam.

Zeilenmakerspad 2, anno 2011. foto: Jolanda Hoogendoorn

Opmerkelijke vondsten

Nader onderzoek leerde wees al snel uit dat het huis in de loop der eeuwen stevig was verbouwd. Zowel uitwendig als inwendig herinnerde weinig nog aan de oorspronkelijke toestand. Bij het verwijderen van de binnenbetimmering, zoekend naar sporen van de originele inrichting, kwamen tal van opmerkelijke vondsten aan het licht. Zo stuitte men op tussenwand waarachter een oude scheidingswand verborgen zat van fraai wagenschot met een prachtig beschilderde deur. Dat bewees dat de woning later in tweeën was gedeeld. Niet minder verrassend was de vondst van een complete tegelvloer van gekleurde plavuizen onder de later aangebrachte vloer in het voorhuis.

Zeilenmakerspad 2, anno 2011. foto: Jolanda Hoogendoorn

Aan de hand van diverse sporen kon een nauwkeurige reconstructie worden gemaakt van de grootte van de schouw, de plaats van de spiltrap, het opkamertje boven de kelder en de plaats van de vroegere kozijnen. Zelfs in de tuin is de originele waterput van IJsselklinkers weer teruggebracht. Dat geldt niet voor de glas in loodramen met oud glas in de voor- en achtergevel. Die zijn afkomstig uit een kerk in Westzaan. Bijzondere blikvangers zijn de beide makelaars in de vorm van een spits met sierlijk kerfsnijwerk.

Al sinds jaar en dag runt Rietje Leeuwerink in Het Jagershuis een winkel in antiek en curiosa.