Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Het verdwenen kasteel bij Wijdenes

Ook Wijdenes draagt de sporen van Floris V. Op 25 juni 1282 verbleef hij op het kasteel ter plaatse. Dat weten we, omdat hij op die datum vanuit Wijdenes een oorkonde uitvaardigde.

Onstuimig

Maar in 1296 werd Floris vermoord en de Westfriezen besloten dat ze weer vrij wilden zijn. Ze trokken naar Widenesse, waar Boudewijn van Naaldwijk het kasteel inmiddels beheerde. Die zag de Westfriezen op zo’n krachtige en onstuimige wijze oprukken, dat hij het kasteel opgaf op voorwaarde van lijfsbehoud voor hem en zijn familie. Daarna braken de Westfriezen het kasteel volledig af en trokken ze verder naar ’t Huys te Nuwendore, dat ze ook verwoestten. Vervolgens naar Medemblik, maar daar wisten de verdedigers de Westfriezen van zich af te slaan.

links: gemeentewapen van Wijdenes, een verwijzing naar het verdwenen kasteel rechts: fictieve prent van het verdronken kasteel bij Wijdenes; sporen van het kasteel zijn zelfs tijdens uitgebreid duikonderzoek nooit gevonden

links: gemeentewapen van Wijdenes, een verwijzing naar het verdwenen kasteel rechts: fictieve prent van het verdronken kasteel bij Wijdenes; sporen van het kasteel zijn zelfs tijdens uitgebreid duikonderzoek nooit gevonden

In zee verdwenen?

De herinnering aan het kasteel te Wijdenes bleef nog enige tijd bewaard in de naam van het Hofland of de Hofweide die in een bron uit 1331 wordt genoemd. Een deel van de hofweide lag buitendijks, wat erop wijst dat de Omringdijk hier is teruggelegd. Als ook hier het kasteel (net als bij het ’t Huys te Nuwendore) aan de voet van de Omringdijk stond, is de plek waar het kasteel had gestaan op zeker moment buitengedijkt en in zee verdwenen. Dat zou in 1434 kunnen zijn geweest. Na een zware overstroming is toen bij Wijdenes een nieuwe dijk gebouwd die meer landinwaarts lag. De huidige situatie wijst hier inderdaad op, want waar voorheen een ‘wijde nes’ moet zijn geweest, vormt de dijk nu een rechte lijn alsof de nes is afgesneden.

Slot Wijdelnesse of slot te Wijdenes. Tekening uit 1726. Collectie Provinciale Atlas Noord-Holland, Noord-Hollands Archief.

Vondst

Op een zeventiende-eeuwse kaart van de Omringdijk stond een kasteelachtig gebouwtje aangeduid. In 1996 is op die plek archeologisch onderzoek gedaan. Een weerstandonderzoek en een booronderzoek leverden echter geen aanwijzingen op voor een kasteel of de omgrachting ervan. Kort daarop werd een duikonderzoek verricht, maar ook dat leverde niets op. Na de hervatting van het onderzoek in 1997 boekten de onderzoekers meer succes: op een zandplaat ongeveer 250 m uit de kust vonden ze twee stroken grote middeleeuwse bakstenen. Die zouden kunnen wijzen op de vroegere aanwezigheid van een kasteel.

Publicatiedatum: 08/03/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

1 reactie
  • Marion schreef:

    Het laatste erfgoednieuws zoals het kasteel in Wijdenes, gevonden in het Markermeer heeft zeker mijn aandacht en belangstelling

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.