Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Het leven van Anton Pieck (1895-1987)

Anton Pieck is een Nederlandse illustrator, tekenaar, schilder en graficus. Zijn grootste werk kent iedereen: het sprookjesbos van sprookjespark 'de Efteling' in Kaatsheuvel. Het oeuvre van tekenaar Anton Pieck is echter vele malen groter en dat weet iedereen wel. Veel Nederlanders hebben ook ander werk van de illustrator gezien, al was het maar op een kalender of postkaart. Over het leven van Anton Pieck zelf is minder bekend, dus bij dezen het verhaal achter de ontwerper van het sprookjesbos.

Talent

Anton Pieck werd als helft van een tweeling geboren op 19 april 1895 in Den Helder. Zowel Anton als zijn broer Henri bleken een groot tekentalent te bezitten. Op zesjarige leeftijd kregen beide broers al tekenles ondanks dat de familie Pieck het niet breed had. Op tienjarige leeftijd schilderde Anton een Wintergezicht in Den Helder, waarin zijn latere stijl al te herkennen is. Niet veel later won hij op elfjarige leeftijd zijn eerste prijs op een huisvlijttentoonstelling met een stilleven in aquarel.

Tekenaar Anton Pieck, 85 jaar, in zijn werkkamer. Bron: Nationaal Archief, Koen Suyk/Anefo, via Wikimedia Commons.

Gezin

Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog ontmoette hij Jo van Poelvoorde. Rond diezelfde tijd begon Anton als tekendocent op het Kennemer Lyceum in Overveen. Dit was hij tot zijn 65e blijven doen. Hij vond zekerheid van inkomsten namelijk erg belangrijk voor het onderhouden van zijn gezin en voor zijn eigen onafhankelijkheid bij het teken- en schilderwerk. In 1922 trouwde Anton met Jo en verhuisde naar Heemstede, waar hij twee dochters en een zoon kreeg. In 1939 verhuisde hij naar Overveen, waar hij tot zijn dood bleef. Het gezin leidde een rustig leven, tot in 1940 de Duitsers het land binnenvielen.

Besneeuwde Stad, Anton Pieck (1937) Bron: Janwillemsen, Flickr.com

Vervalser

Tijdens de Tweede Wereldoorlog laat de illustrator een andere kant van zichzelf zien. De Duitse bezetting zorgde voor veel veranderingen en Anton zette zich af tegen het onrecht dat mensen werd aangedaan. Hij sloot zich aan bij het verzet en gebruikte zijn grafische talent voor het vervalsen van documenten, stempels of vervoersbewijzen. Ook zou hij onderduikers aan adressen hebben geholpen. Na de oorlog ontwikkelde Pieck zich steeds meer als bekend kunstenaar.

Illustratie van Robin Hood, door Anton Pieck in het boek ‘Helden der Mensheid’, door Foeke Sjoerds. Bron: Janwillemsen, Flickr.com

Carrière

In zijn carrière als illustrator en kunstenaar volgde Anton niet zozeer de laatste kunstmode maar bleef in zijn eigen, doorgaans nostalgische stijl werken. De gedetailleerde gravures, tekeningen en etsen waren erg populair bij het grote publiek. Met zijn schilderijen trok hij in geleidelijk aan ook meer aandacht. Natuurlijk ontving zijn werk ook kritiek, maar op steeds meer kalenders, geboortekaarten en in sprookjesboeken pronkten zijn illustraties.

Sprookjesbos

In 1951 werd Anton Pieck gevraagd een ontwerp te maken voor een sprookjesbos, als onderdeel van het park ‘de Efteling’ dat in 1952 werd geopend. Pieck was is in eerste instantie niet enthousiast: hij was bang voor bordkartonnen decors met felle kleuren. Op voorwaarde dat de huisjes in echte materialen werden uitgevoerd en hij de vrije hand had in het ontwerp, nam hij de opdracht aan. Vervolgens ontwierp hij niet alleen de sprookjes, maar ook de lantaarnpalen, prullenbakken, motieven in de tegelvloeren en nog veel meer. Pieck bleef ruim twintig jaar ontwerper van de Efteling en bleef daarna tot aan zijn dood als adviseur bij het park betrokken. Het werd uiteindelijk zijn bekendste werk.

Postkaart van Hans en Grietje die het snoephuisje bezoeken, door Anton Pieck, voor de Efteling. Bron: Stephanie, koiart71, Flickr.com

Een eigen museum

Naast de opdracht voor het sprookjespark bleef Pieck illustreren en tekenen en hij bouwde zo een zeer groot oeuvre op. In 1960, na zijn pensioen, werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau, en enkele jaren voor zijn door zelfs bevorderd tot officier in deze orde. Na het grote succes van de Anton Pieck tentoonstelling in het Singer Museum in Laren in 1980, werden reeds bestaande plannen voor een Anton Pieck Museum weer opgepakt. Omdat Pieck een eigen museum te veel eer vond, duurde het nog twee jaar eer hij overstag ging. Het museum mocht echter niet te dicht bij zijn woonplaats Overveen komen, in verband met mogelijke overlast van museumbezoekers. Het museum werd in Hattem gevestigd, verrassend genoeg een plaats waar Pieck geen enkele binding mee had, en opende in 1984 zijn deuren.

Erkenning

In 1987 overleed Anton Pieck op 92 jarige leeftijd, en sindsdien zijn nog dikwijls tentoonstellingen van zijn werk te zien. Er worden evenementen georganiseerd zoals de Anton Pieck Parade of de Anton Pieck & Efteling Beurs. Bovendien zullen de ontelbare tekeningen, etsen en andere illustraties naast het sprookjesbos ervoor zorgen dat Anton Pieck niet zomaar zal worden vergeten.

Geschreven door Saskia Groeneboer

Bronnen

De Efteling (z.d.) Anton Pieck. Geraadpleegd op 16-3-2015 via http://www.efteling.com/NL/Over-de-Efteling/Sprookjes-bestaan/Ontwerpers/Lees-hier-alles-over-de-ontwerpers-van-de-Wondere-Wereld-van-de-Efteling/Anton-Pieck.html

www.antonpieck.eu (z.d.) Over Anton Pieck. Geraadpleegd op 16-3-2015 via http://www.antonpieck.eu/Over-Anton-Pieck

Anton Pieck Museum (z.d.) Geraadpleegd op 16-3-2015 via http://antonpieckmuseum.nl/exposities

Publicatiedatum: 16/03/2015

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.